فقط يك درصد جمعيت مهاجر دنيا ايراني هستند
فرار مغزها را مي‌توان به نوعي مخرب‌ترين بحران اجتماعي دانست كه در تمام جوامع بشري وجود دارد و همه كشورها با اين معضل دست به گريبانند، ايران نيز مانند ديگر كشورها، برخي نخبگان و مستعدين برتر خود را به دلايلي از دست مي‌دهد و هر‌ساله شاهد چنين پديده‌اي است؛ اما ميزان خروج اين افراد از كشور اصلا با آمار و ارقام فضايي كه در برخي محافل رسانه‌اي و مجازي پرورش يافته و رشد كرده همخواني ندارد.
بسياري از آمارهايي كه در سال‌هاي اخير در خصوص فرارمغزها يا مهاجرت نخبگان دهان به دهان مي‌شوند معتبر نيستند و آخرين و جديدترين گزارش‌هاي بين‌المللي نشان مي‌دهد كه ايران نه تنها در رديف 30 كشور نخست ارسال‌كننده مهاجر نيست بلكه تعداد مهاجران ايراني بسيار پايين‌تر از ميانگين جهاني است.
علي‌مرتضي بيرنگ معاون امور بين‌الملل و تبادل فناوري معاونت علمي و فناوري رياست‌جمهوري، در گفت‌وگو با «اعتماد» درباره آمار دقيق مهاجرت نخبه‌هاي ايراني مي‌گويد: «طبق آمار و اطلاعات موسسه مشاوره بين‌المللي آموزش و قوانين امريكا، تعداد دانشجويان بين‌المللي از 3/1 ميليون در سال 1990 به 5 ميليون دانشجو در سال 2014 رسيده است و ايران جزو كشورهاي با تعداد بالاي ارسال‌كننده دانشجو به كشورهاي پيشرفته محسوب نمي‌شود.»
همچنين بهرام صلواتي محقق پسادكتري در پژوهشكده سياستگذاري دانشگاه شريف مشغول به فعاليت است، نيز مي‌گويد: «بر اساس جمعيت مهاجرين، كمتر از 1 درصد جمعيت مهاجرين دنيا متعلق به ايران است و جمعيت تحصيل كرده‌هاي ايراني كمتر از نيم درصد جمعيت مهاجرين تحصيل كرده دنيا است.
وي تصريح مي‌كند: «برخلاف تصوراتي كه وجود دارد بر اساس تعداد مهاجرين تحصيل كرده ايراني، رتبه شانزدهم مهاجرت دنيا در اختيار ايران قرار دارد. همچنين بر اساس نرخ خروج تحصيل كردگان از جمعيت 11 ميليوني فارغ‌التحصيلان در داخل كشور، نرخ مهاجرت تحصيل كردگان ايراني فقط 6/4 است. يعني با داشتن 80 ميليون جمعيت كشور، تنها يك درصد جمعيت مهاجر دنيا متعلق به ايران است.
متاسفانه به دلايل مختلف اجتماعي و سياسي، عده‌اي طوري در رسانه‌ها و افكار عمومي به گونه‌اي آمار مهاجرتي مغزهاي ايراني را غلو شده ترسيم كرده‌اند كه بذر نااميدي در كشور و جامعه شيوع پيدا كند و همه فكر كنند كه نخبگان، افراد با استعداد و هر كسي كه سرش به تنش مي‌ارزد از ايران مهاجرت مي‌كند؛ اما واقعيت با اين شايعات فاصله زيادي دارد.