هيچ رشتهاي در موسيقي بهسختي آواز نيست
علياصغر شاهزيدي
هيچ گاه فكر نميكردم زماني برسد كه موسيقي آوازي ما به اين روز بيفتد و دچار شرايط نابسامان شود چراكه هميشه و در همه حال موسيقي جايگاه خودش را حفظ كرده به طوري كه زماني در دل تعزيه رفته و زماني ديگر با وجود گرفتاريهاي مذهبي و غيرمذهبي و ممانعتهايي كه صورت گرفته به روند خود با شرايط خاص ادامه داده چراكه موسيقي در ذات آدمي است و نميتواند از بين برود.
اما گاهي به دلايل مختلف همچون اقتصادي، اجتماعي و... اتفاقاتي در آن رخ داده و متاسفانه امروزه شاهد اين هستيم كه بيشتر هنرمندان اين عرصه به دنبال درآمدزايي و برگزاري كنسرت و انتشار آلبومهايي هستند كه به واسطه كپيكاري حتي به فروش هم نميرسند؛ به طور كلي ميتوان گفت كه وضع خوبي در عالم موسيقي وجود ندارد.
در خصوص آواز هم بايد گفت آسيبي كه به آواز ايراني واردشده با هيچچيز قابل جبران نيست مگر اينكه هم دولت و هم هنرمندان واقعي كه در اين حيطه زحمت كشيدند و دلسوز حقيقي آن هستند، همت بگمارند و در جهت بهبودي اين شرايط و توجه بيشتر آوازخوانان به فرهنگ مادري گام بردارند.
معتقدم هيچ رشتهاي را در موسيقي به سختي آواز نداريم چراكه هر آوازخواني بايد علاوه بر برداشتن صداي گرم و رسا و انجام تحريرهاي مناسب، ادبيات و مركبخواني و مرصعخواني نيز بداند و در خواندن وقتشناس باشد. اينها نكات بسيار حساسي است كه خوانندگان بايد در روند كاري خود به آن توجه داشته باشند. بر همين اساس گفته ميشود كسي كه به دنبال آوازخواني ميرود بايد 40 الي 50 سال زحمت كشيده باشد هرچند كه با اين همه تلاش نيز دستش بهجايي بند نيست مگر اينكه عاشق باشد و براي دل خودش و مردم و رضاي خدا كار كند. اين قبيل هنرمندان توجهي به بحث مالي ندارند اما از طرفي من نيز به جوانان حق ميدهم كه با توجه به شرايط موجود اقتصادي و براي تامين معاش به دنبال درآمدزايي از هنر خود باشند چراكه گذران زندگي در موقعيت كنوني بسيار سخت است و آنها مجبور به برگزاري كنسرتهاي متعدد هستند.
من براي كمك به رفع مشكل موجود در آواز ايراني بارها به مسوولان پيشنهاد دادم كه كلاسهايي را در تهران جهت يادگيري و آموزش جوانهايي كه خروجي جشنوارههاي موسيقي هستند، برگزار كنند تا موارد مهم را به اين عزيزان آموزش دهيم و از اين مسير تاحدودي اين معضل را از ميانبرداريم. اما متاسفانه تاكنون اتفاقي رخ نداده و عنايتي به اين پيشنهاد كه ميتواند تاثيرگذار باشد نداشتهاند و اين در حالي است كه هرروزه شاهد برگزاري جشنوارههاي متعدد هستيم.
معتقدم براي برطرف كردن مشكلات موجود در آواز ايراني كمك و حمايت همهجانبه دولتي نياز است و بايد هنر بخش مهمي از ارگانهاي دولتي باشد؛ به طوري كه بودجه خاص براي آن در نظر گرفته شود تا بتوان به دور از دغدغه مالي خوانندگان را در مسير مناسب قرار دهيم.