آويده علم جميلي
ويليام نوردهاوس و پاول رومر دو اقتصاددان امريكايي به خاطر تركيب مساله گرمايش جهاني و فناوري‌هاي نوين با مسائل اقتصادي برنده جايزه نوبل اقتصاد ۲۰۱۸ شدند. در بيانيه آكادمي نوبل درباره دلايل اعطاي اين جايزه به آنها آمده است كه يافته‌هاي ويليام نوردهاوس و پل رومر «به‌طور چشمگيري محدوده تحليل‌هاي اقتصادي را گسترش داده است». به گفته آكادمي نوبل، اين دو اقتصاددان امريكايي مدل‌هايي تهيه كرده‌اند كه كنش متقابل اقتصاد بازار با طبيعت و دانش را نشان مي‌دهد. ويليام نوردهاوس از دانشگاه ييل اولين فردي است كه مدلي كميتي در مورد كنش بين اقتصاد و آب و هوا تهيه كرد. ابزاري كه او معرفي كرده است، توانايي شبيه‌سازي اقتصاد و محيط زيست و فرضيه‌هاي جايگزيني درباره كنش بنگاه اقتصادي و طبيعت (كه شامل سياست‌هاي مربوطه نيز شامل مي‌شود) را به جهانيان عرضه مي‌كند. آكادمي نوبل ايده‌هاي اين دو اقتصاددان را از سر اهميت و نتايج مثبتي كه داشته‌اند و خواهند داشت، ايده‌هاي بزرگ خوانده است.
چوب جادويي تكنولوژي
پل مايكل رومر، اقتصاددان و استاد دانشگاه نيويورك متولد ۷ نوامبر ۱۹۵۵ است. رومر فرزند يك سياستمدار اهل كلرادو است. اما بر خلاف خانواده خود به تحصيل در رياضيات، فيزيك و نجوم مشغول شد. كار اقتصادي رومر از دانشگاه ام‌اي تي آغاز و در نهايت در دانشگاه شيكاگو به پايان رسيد.
قبل از ورود به دانشگاه نيويورك، رومر در مدرسه كسب‌وكار استنفورد به تدريس مشغول بود. او قبل از استنفورد، در دانشكده اقتصاد دانشگاه كاليفرنيا، بركلي، دانشگاه شيكاگو و دانشگاه روچستر نيز سابقه تدريس داشت. برنده نوبل اقتصاد، استاديار دفتر ملي تحقيقات اقتصادي و همكار آكادمي علم و هنر امريكاست. رومر همچنين به عنوان پژوهشگر مدعو در مركز توسعه جهاني در واشنگتن و موسسه مك‌دونالد لوريه اتاوا حضور دارد. در سال ۲۰۰۲، او جايزه ركتنوالد را براي پژوهش روي نقش ايده‌ها در رشد اقتصادي پايدار از آن خود كرد.
رومر به عنوان يكي از بنيانگذاران اصلي «تئوري جديد رشد» شناخته مي‌شود. در اين تئوري، رشد اقتصادي مختص به اضافه كردن نيروي كار به سرمايه نيست. اين تئوري بيان مي‌كند كه رشد اقتصادي با به‌كارگيري ايده‌هاي بهتر و جديد كه همان پيشرفت فناوري است، حاصل مي‌شود. از اين رو تئوري جديد رشد، علم اقتصاد را از يك «علم ثروت» كه بيانگر كميابي و بازده‌هاي نزولي به مقياس است، به علمي كه بيانگر پيشرفت ثابت و پتانسيل‌هاي نامحدود است، تبديل مي‌كند.
برخي مردم فكر مي‌كنند با توجه به افزايش جمعيت جهان، زندگي انساني بايد هر روز بدتر شود، انواع و اقسام بيماري‌ها، قحطي مواد غذايي به دليل افزايش جمعيت، تغيير اكوسيستم و گرماي زمين از مواردي است كه وضعيت زندگي را در آينده سخت‌تر مي‌كنند. اما رومر معتقد است فناوري‌هاي جديد راه را براي رشد اقتصادي بيشتر و زندگي بهتر فراهم مي‌كنند. رومر در توضيح رشد اقتصادي در قبال افزايش تكنولوژي، معتقد است، «ايده‌هاي نو» فرصت همكاري بين افراد را ايجاد مي‌كنند، همكاري‌هاي افراد به مرور زمان به سمت تعامل بين دو كشور مي‌رود و درگذر زمان، جهان از ايده‌هاي تازه و فناوري‌هاي مدرن بهره مي‌برد. رومر، قوانين و نهادهاي كارا را از ابزارهاي ايجاد مسير رشد هموارتر و متفاوت‌تر در كشورهاي توسعه‌نيافته مي‌داند.
جنجال‌هاي علمي پل رومر ادامه داشت تا سپتامبر 2016 كه با انتشار مقاله‌اي، سه دهه تلاش اقتصاددانان حوزه كلان را زير سوال برد. رومر آمريكايي در مقاله خود انتقاد بي‌سابقه‌اي به پژوهشگران حوزه اقتصاد كلان كرد و بي‌توجهي به آمارهاي واقعي توسط اقتصاددانان كلان را زنگ هشداري براي عدم مشاهده واقعيته‌هاي اقتصادي، قلمداد كرد. از نظر مجله تايم، پل رومر، يكي از 25 اقتصاددان پرنفوذ آمريكا است. اين مجله چند سال پيش رومر را به عنواني يكي از اقتصادداناني كه تحولي شگرفت در اقتصاد كلان ايجاد مي‌كند، معرفي كرد. او يكي از اقتصاددانان ارشد بانك جهاني است.
رومر در اظهار نظر خود بعد از دريافت جايزه گفت: اگر از الان شروع كنيم، مي‌توان تغييرات آب و هوايي را متوقف كرد. رومر در تماس تلفني با روزنامه گاردين تاكيد كرد: در تلاش براي كاهش اثرات (جانبي) كربن دي اكسيد بر محيط زيست هستيم. اين كار سخت‌تر از آنچه پيش‌بيني مي‌كرديم، نيست.
همه براي محيط زيست
ويليام نورد هاوس اقتصاددان متولد نيوجرسي است. در سال 1963 كارشناسي اقتصاد را از دانشگاه ييل دريافت كرد و براي ادامه تحصيل به موسسه تكنولوژي ماساچوست رفت. سال 1967 تحصيل وي در اين موسسه به پايان رسيد و در همان سال نيز به عضويت مجمع مدرسان دانشگاه ييل درآمد. براي نورد هاوس دانشگاه ييل نقطه آغازي براي عضويت در جامعه پژوهشگران اقتصادي آمريكا بود. نورد هاوس از 1977 نيز به عضويت شوراي مشاوران اقتصادي درآمد و با توجه به سوابق علمي و مقالات آكادميكش علاوه بر سمت استادي دانشگاه، معاونت اقتصادي فدرال‌رزرو بوستون را نيز بر عهده گرفت. وي از همان ابتدا تمركز خود را بر محيط زيست و ارتباطش با اقتصاد گذاشت. نورد هاوس در اين خصوص دو كتاب نيز منتشر كرده است. «استفاده بهينه از منابع انرژي» و «گرم شدن كره زمين» از كتاب‌هاي وي در زمينه محيط زيست و اقتصاد است.
نورد هاوس به عنوان يك اقتصاددان كه تبحر خاصي در مسائل زيست محيطي نيز دارد، در مصاحبه‌اي با گاردين به‌شدت نسبت به پيمان كيوتو انتقاد كرد و آن را يك قمار بي‌پروايانه و جريمه شركت كشورها در كنگره تغييرات آب و هوايي كپنهاگ عنوان كرد. نورد هاوس معتقد بوده است پيمان آب و هوايي كيوتو اين اجازه را به كشورهاي صنعتي مي‌دهد كه مطابق الگوي ارايه شده (در اين پيمان)، سهمي از اعتبار كربن كشورهاي در حال توسعه را بخرند، و مواد زائد و سمي خود را به اين كشورها ببرند يا به جاي اين كشورها، آب و هوا را آلوده كنند.
نكته جالب در خصوص نورد هاوس اين است كه وي اولين كسي بود كه هزينه جنگ آمريكا در عراق را بالغ بر دو هزار ميليارد دلار تخمين زد و ادامه جنگ را به هيچ عنوان به نفع اقتصاد كشورش نمي‌دانست.
تعامل با رشد
علم اقتصاد، تخصيص منابع محدود با توجه به نيازهاي نا محدود است. طبيعت (به خاطر منابع محدود) به عنوان عامل بازدارنده رشد اقتصادي محسوب مي‌شود و دانش بشر حد و مرز چگونگي برخورد با محدوديت منابع را تعيين مي‌كند.
رومر نشان مي‌دهد چگونه دانش (در كنار منابع محدود) به مانند يك راننده، رشد بلندمدت اقتصادي را ممكن مي‌سازد. راه‌حل رومر (كه در سال 1990 منتشر شد) پايه‌اي از آنچه امروز تحت عنوان «تئوري رشد دروني» ناميده مي‌شود، است. اين نظريه به صورت مفهومي و عملي، توضيح مي‌دهد كه چگونه ايده‌هاي تكنولوژيكي براي هر كالا متفاوت است و بسته به شرايط بازار، درجاتي از پيچيدگي را با خود به همراه دارد. تئوري رومر منجر به سياستگذاري‌هاي نويني در خصوص رونق و رشد بلندمدت اقتصادي شده است.
يافته‌هاي نورد هاوس نيز به تعاملات بين طبيعت و جامعه مي‌پردازد. نورد هاوس از سال 1970 روي اين موضوع كار مي‌كند. وي به عنوان يك اقتصاددان نگراني‌هاي زيادي در خصوص ارتباط ميان احتراق سوخت‌هاي فسيلي و گرماي زمين دارد. نورد هاوس اولين فردي است كه به مدل ارزيابي يكپارچه در خصوص تعاملات اقتصادي و محيط زيست رسيد. مدل نورد هاوس تلفيقي از فيزيك، شيمي و اقتصاد است.
پل رومر و ويليام نورد هاوس در مدل‌سازي‌هاي خود متدلوژي بنا كرده‌اند كه علل و پيامدهاي نوآوري‌هاي تكنولوژيكي را بر تغييرات آب و هوايي بررسي كرده است. رومر و نورد هاوس جواب قطعي در مورد ميزان اثرگذاري تكنولوژي بر محيط زيست نمي‌دهند اما يافته‌هاي آنها بشر را به پاسخ اين سوال «كه چگونه به رشد اقتصادي پايداري (با منابع محدود) دست يابيم؟» نزديك‌تر مي‌كند.
رومر و نورد هاوس ابزار جديدي را براي تجزيه و تحليل رشد بلندمدت طراحي كرده‌اند. از منظر جهاني، تغييرات تكنولوژيكي و آب و هوايي جنبه‌هاي كليدي رشد بلندمدت اقتصادي هستند و بر جنبه‌هاي مختلف اقتصاد يك كشور تاثير مي‌گذارد هر چند كه بسياري از اقتصاددان، تكنولوژي را به عنوان عامل خارجي تاثيرگذار بر رشد اقتصادي در نظر مي‌گيرند اما رومر و نورد هاوس ثابت كردند، تكنولوژي با تاثيري كه بر محيط زيست مي‌گذارد، مي‌تواند مشكل منابع محدود را تا حدودي حل كند.
هر دو اقتصاددان نقطه شروع يكساني براي مدلسازي خود در نظر گرفتند. مدل رشد نئوكلاسيك به عنوان نقطه آغاز مدلسازي رومر و نورد هاوس است. اين دو اقتصاددان اين مدل رشد را با داده‌هاي كليدي اقتصادي، تكنولوژي و آب و هوايي به روز و اصلاح كردند كه هر دو در تحليل‌هاي خود بر اثرات جانبي كارشان تاكيد داشتند. كار مشترك رومر و نورد هاوس راه‌حلي به جوامع تحقيقاتي كشورهاي مختلف براي حل مسائل زيست‌محيطي، تامين انرژي و رشد اقتصادي پايدار، تاثير سياست‌هاي دولتي بر محيط زيست ارايه مي‌دهد.
هر دو اقتصاددان برنده نوبل 2018 نقطه شروع يكساني براي مدلسازي خود در نظر گرفتند. مدل رشد نئوكلاسيك به عنوان نقطه آغاز مدلسازي رومر و نورد هاوس است. اين دو اقتصاددان اين مدل رشد را با داده‌هاي كليدي اقتصادي، تكنولوژي و آب و هوايي به روز و اصلاح كردند كه هر دو در تحليل‌هاي خود بر اثرات جانبي كارشان تاكيد داشتند. كار مشترك رومر و نورد هاوس راه‌حلي به جوامع تحقيقاتي كشورهاي مختلف براي حل مسائل زيست‌محيطي، تامين انرژي و رشد اقتصادي پايدار، تاثير سياست‌هاي دولتي بر محيط زيست ارايه مي‌دهد.