احد وظيفه، مديركل پيش‌بيني و هشدار سريع سازمان هواشناسي:
بارش‌ها خوب بوده ولي جبران كم آبي نيست
حميدرضا خالدي
همان‌طور كه پيش‌بيني مي‌شد، پاييز امسال براي تمامي نقاط كشور، فصل پربارشي بود؛ فصلي كه مي‌تواند نويدي باشد براي زمستاني سرد و پربرف و بارش كه مي‌تواند جبران كم آبي‌هاي سال‌هاي گذشته باشد. اما با اين وجود احد وظيفه، مديركل پيش‌بيني و هشدار سريع سازمان هواشناسي در عين اينكه قابل توجه بودن بارش‌ها را تاييد مي‌كند اما چندان معتقد نيست كه زمستان امسال هم، زمستاني پربارش باشد! به اعتقاد وي بارش‌هاي اخير به نوعي الگويي استثنايي در هواشناسي كشورمان محسوب مي‌شود كه شايد تا چند سال بعد ديگر تكرار نشود. اظهارنظرهايي در مورد بارش‌ها و وضعيت كم آبي و وارونگي هوا و... است كه در زير مي‌خوانيد .
گفته مي‌شود بارش‌هاي يكي، دو هفته گذشته به نوعي بي‌سابقه بوده و نويد پاييز و زمستاني پربارش را مي‌دهد. اين نظريه درست است ؟
ببينيد در اينكه بارش‌هاي اخير، بارش‌هايي كم سابقه بوده است، شكي نيست. در مورد اهميت اين بارش‌ها همين بس كه بارش‌هاي اخير در بسياري از استان‌ها، از كل بارش‌هاي سال گذشته اين استان‌ها بيشتر بوده است. البته هنوز زمان زيادي از آغاز بارش‌هاي پاييزي نگذشته و احتمالا تا پايان پاييز باز هم بر مقدار بارش‌ها افزوده مي‌شود. حتي استان‌هايي مانند يزد كه به كم بارشي شهره هستند و متوسط بارش‌هاي آن در پاييز 1 تا 2 ميليمتر است، امسال حدود 10 ميليمتر باران داشته است. البته با اين آمارها نمي‌توان نتيجه گرفت كه مثلا بارش‌هاي امسال فلان برابر افزايش داشته است چون اينها بارش‌هاي كوتاه‌مدت است.
و در زمستان چطور ؟
پيش‌بيني الگوهاي هواشناسي حكايت از آن دارد كه برخلاف تصور عامه، زمستان امسال از لحاظ مقدار بارش، زمستان نرمالي خواهد بود. ضمن آنكه پيش‌بيني ما اين است كه دماي زمستان كشور در مجموع يك درجه گرم‌تر از سال گذشته باشد.
اصلا متوسط بارش‌هاي امسال تاكنون چقدر بوده است ؟
اگر درست به خاطر داشته باشم، چيزي حدود 250 ميليمتر بوده است كه در بيشتر استان‌ها نسبت به سال قبل، بسيار بيشتر از قبل بوده است .
از لحاظ روزهاي آلوده و اوج گرفتن پديده وارونگي هوا چطور ؟ تعداد روزهاي آلوده پاييز امسال تا الان بيشتر از سال گذشته بوده يا كمتر ؟
اصولا هر قدر گذر سامانه‌هاي جوي در فضاي كشور بيشتر شود، آمار روزهاي آلوده كمتر خواهد شد. البته هنوز براي اعلام نظر در اين مورد زود است، چرا كه اوج آلودگي‌ها از نيمه دوم آذرماه آغاز و تا حداقل پايان نيمه دوم دي‌ماه ادامه خواهد داشت. بنابراين هنوز براي اظهارنظر در اين خصوص زود است و اگر هم آماري اعلام شود، نمي‌تواند موثق و دقيق باشد.
گفته مي‌شود بارش‌هاي اخير، تا حدود زيادي كمبود آب كشور را مرتفع كرده است.
خير، البته بستگي دارد از كدام منظر به آن نگاه كنيم. از نظر هواشناسي، بارش‌ها نسبت به ميانگين بارش‌هاي بلندمدت بيشتر شده است ولي از لحاظ هيدرولوژيكي، اين استدلال درست نيست. چرا؟ چون ما 12-10 سال است كه همواره با كمبود بارش مواجه بوده‌ايم. به‌خصوص در بخش كشاورزي، چرا كه با رشد و توسعه فضاهاي سبز و درختكاري‌هاي انجام شده در كنار كاهش بارش‌ها، مصرف آب بالا رفته و دچار كمبود آب شده‌ايم و دشت‌ها رو به خشكي رفته است. از سويي ايران كشوري نيمه‌خشك است و تبخير در آن تقريبا سه برابر ظرفيت بارش‌هايي است كه در كشور داشته‌ايم. بنابراين اين‌بارش‌ها نمي‌تواند اين همه كمبود آب و خشكسالي را جبران كند .