پس‌لرزه‌هاي يك توييت
از واكنش تند آشنا تا خاطره يك غواص كربلاي4
پس‌لرزه‌هاي توييت عجيب برادر‌محسن درباره معرفي عمليات كربلاي چهار به عنوان عمليات فريب كه ظهر جمعه منتشر شد، همچنان ادامه دارد و چهره‌هاي مختلف سياسي و نظامي كه سابقه حضور در هشت سال دفاع مقدس را دارند، با انتشار مطالب مختلف در شبكه‌هاي اجتماعي يا مصاحبه نسبت به عمليات فريب خواندن كربلاي چهار واكنش نشان دادند. حسام‌الدين آشنا از نخستين چهره‌هايي بود كه در ساعات پاياني روز جمعه با انتشار خاطره‌اي از دوران دفاع مقدس در كانال تلگرامي خود نسبت به ادعاي محسن رضايي واكنش نشان داد. مشاور فرهنگي رييس‌جمهور نوشت: «فرمانده كل سلام بر شما. ده‌ها هزار رزمنده و خانواده هزاران شهيد هيچگاه از شما نپرسيدند چرا از چند شب قبل از عمليات كربلاي چهار آسمان از روشنايي منورهاي چلچراغي دشمن مانند روز شده بود.
بچه‌هاي توپخانه لشكر ۲۷ هيچگاه از شما نپرسيدند چرا تنها ۴۵ دقيقه پس از آغاز عمليات، تقريبا تمام قبضه‌ها مورد اصابت توپ‌هاي دشمن قرار گرفت. هيچ‌يك از هزاران مجروح عمليات نپرسيدند چرا وقتي اولين موج مجروحان به بيمارستان صحرايي علي‌بن ابي‌طالب رسيد هنوز پزشكان و پرستاران از وقوع عمليات آگاهي درستي نداشتند ولي راديوي منافقين و راديو بغداد هر لحظه وضعيت عمليات را اعلام مي‌كرد. برادر محسن، بين عمليات فريب و عمليات لورفته تفاوت از زمين تا آسمان است. تحليل‌هاي پسيني مشكلي را حل نمي‌كند. ما شايدخطاكاران را ببخشيم اما خودشيفتگان را هرگز. اما اين تنها واكنش آشنا به توييت دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام نبود. آشنا در توييت تازه‌اي دوباره به سردار رضايي خرده گرفت كه پشت سر نام شهدا مخفي شده است.مشاور فرهنگي رييس‌جمهور در توييت تازه خود باز هم محسن رضايي فرمانده اسبق سپاه پاسداران را مورد خطاب قرار داد و از او با نام «فرمانده عمليات فريبنده» كه ديگر نبايد پشت نام سرداران شهيد پنهان شود، نام برد. او در دومين توييت خود محسن رضايي را مورد خطاب قرار داد و با نوشتن «فرمانده عمليات فريبنده» از او خواست سوالات كهنه بسيجيان ميدان نبرد را پس از 30 سال پاسخ دهد. او در شبكه اجتماعي خطاب به محسن رضايي نوشت: فرمانده عمليات فريبنده، سلام بر شما؛ وقت آن رسيده كه در سي‌امين سالگرد پايان جنگ و چهلمين سالگرد انقلاب اسلامي تن به شفافيت داده و به سوالات كهنه بسيجيان و خانواده‌هاي شهدا و ايثارگران درباره رازهاي سربه‌مهر دفاع مقدس پاسخ دهيد. شما تا به حال در قامت يك قهرمان ملي جلوه كرده‌ايد، اما اكنون با اين سخنان در باب آن عمليات تلخ ديگر نمي‌توانيد پشت نام سرداران شهيد پنهان شويد و بايد خود را براي سوالات سخت آماده كنيد. همه بايد مراقب خودشيفتگي باشيم.» حسام‌الدين آشنا در ادامه جدال مكتوب خود با محسن رضايي درباره عمليات كربلاي ۴، خاطره‌اي از سردار مهديقلي رضايي را به نقل از كتاب «لشكر خوبان» منتشر كرد و نوشت: «داخل سنگر شدم، امين آقا (سردار شريعتي) پاي بيسيم دوزانو نشسته بود. پرسيدم كي به آب بزنيم؟ گفت: حتي ساعت عمليات هم لو رفته ولي آقا محسن (رضايي) قبول نمي‌كند كه عمليات لغو شود. تو به غواص‌ها بگو به‌محض شليك از طرف دشمن، برگردند.»تعدادي از سايت‌هاي خبري نيز براي واكاوي اين توييت به سراغ خاطرات آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني فرمانده وقت جنگ رفته و خاطرات او را منتشر كردند. «مرحوم آيت‌الله اكبر هاشمي‌رفسنجاني» هم در خاطرات دهم دي ماه ۱۳۶۵، آماري از شهدا و مجروحان را از قول «علي شمخاني» ارايه مي‌دهد و مي‌نويسد: «آقاي شمخاني اطلاعات لازم را درباره نتايج عمليات شكست‌خورده كربلاي چهار داد؛ خيلي بدتر از آنچه تابه‌حال گفته بودند. نزديك به هزار شهيد و سه‌هزار و ۹۰۰ مفقودالاثر داشتيم كه اكثر آنها را بايد شهيد حساب كرد و حدود ۱۱هزار مجروح كه حدود نصف آنها سرپايي معالجه شده يا مي‌شوند.»
پس از حسام‌الدين آشنا و آغاز روز كاري جديد، خبرنگاران در رسانه‌هاي مختلف براي يافتن چرايي انتشار اين توييت و بررسي صحت و سقم آن به سراغ كارشناسان، پژوهشگران و فرماندهان جنگ رفتند. سردار محسن رشيد، از راويان جنگ تحميلي كه ۱۰ سال مديريت مركز مطالعات و تحقيقات جنگ را بر عهده داشته، به ادعاي محسن رضايي درباره عمليات كربلاي ۴ واكنش نشان داد و در گفت‌وگويي كوتاه با انتخاب گفت: «عمليات كربلاي ۴ فريب نبوده و اتفاقا عمليات اصلي بوده است.»
«محمد دروديان» راوي عمليات كربلاي ۴ كه در زمان عمليات در كنار محسن رضايي فرمانده كل سپاه پاسداران حضور داشت، در وبلاگ شخصي خود علت لو رفتن عمليات كربلاي ۴ را مورد بررسي قرار داد. به نظر وي، با وجود نقش و اهميت اطلاعات لو رفته در عمليات كربلاي ۴، مساله اساسي، توانمندي نظامي عراق براي مقابله با اين عمليات است كه تاكنون به آن توجه نشده است. اين موضوع از اين جهت اهميت دارد كه نمي‌توان علت شكست عمليات را به يك عامل اطلاعاتي و لو رفتن عمليات محدود كرد.
بخشي از متن اين نوشته كه پيش‌تر از سوي «مركز مطالعات و تحقيقات جنگ» منتشر شد، به قرار زير است: «در يادداشت اخير درباره اهميت عمليات كربلاي چهار و جايگاه آن در روند جنگ، به اظهارنظر سردار رضايي فرمانده پيشين كل سپاه اشاره كردم كه در واكنش اوليه به نتايج پيشروي نيروها، بسيار آرام گفت: «عمليات از رده به‌كلي سري لو رفته است.» غير از من كه در كنار ايشان نشسته بودم و گزارش‌ها را ضبط و ثبت مي‌كردم، افراد حاضر متوجه اين واكنش نشدند. در همان زمان، اين موضوع را در گزارش‌ها نوشتم، ولي نسبت به ضبط آن اطمينان كامل ندارم.»
محسن اسماعيلي، عضو شوراي نگهبان ديگر چهره‌اي بود كه با انتشار دو عكس و همچنين بخشي از صحبت‌هاي امام خميني(ره) در صفحه اينستاگرامي خود نسبت به توييت محسن رضايي واكنش نشان داد. اسماعيلي نوشت: «من در اينجا از مادران، پدران، خواهران، برادران، همسران و فرزندان شهدا و جانبازان به خاطر تحليل‌هاي غلط اين روزها رسما معذرت مي‌خواهم و از خداوند مي‌خواهم مرا در كنار شهداي جنگ تحميلي بپذيرد...»
محمدعلي اسفناني، از غواصان بازمانده عمليات كربلاي ۴ نيز در گفت‌وگو با «اعتمادآنلاين» در واكنش به اظهارات محسن رضايي، مي‌گويد نمي‌تواند چنين حرفي را قبول كند كه اين عمليات يك عمليات ايذايي يا براي فريب بوده است. او گفت: كربلاي چهار قطعا جزو عمليات‌هايي بوده كه از ابتدا تا انتهاي آن طراحي و اهداف آن هم كاملا مشخص بود. رييس سازمان تعزيرات حكومتي استان تهران با تاكيد بر اين موضوع كه عمليات كربلاي چهار يكي از عمليات‌هاي بسيار مهم بود، عنوان كرد: در جنگ‌هاي مختلف به هر حال عمليات‌هاي مختلفي انجام مي‌شود و برخي از آنها به نتيجه مي‌رسد و برخي ديگر هم طبيعتا به دلايلي با موفقيت همراه نيست. اين هم از جمله عمليات‌هايي بود كه با وجود اينكه طراحي شده بود و اهداف مشخص داشت، لشكرهاي متعددي در آن درگير بودند. اسفناني با تاكيد بر عمليات فريب نبودن كربلاي چهار ادامه داد: معمولا در عمليات‌هاي ايذايي يا عمليات‌هاي فريب عده محدودي درگير مي‌شوند تا دشمن را مشغول كنند و پس از آن عمليات اصلي در جاي ديگري انجام مي‌شود. طبيعتا اين عمليات نمي‌توانست عمليات ايذايي يا فريب باشد، منتها جزو عمليات‌هايي بود كه ما موفق نبوديم.مسعود ده‌‌نمكي نيز درباره توييت محسن رضايي و واكنش‌ها به آن به خبرآنلاين گفت: براي رزمندگان و كساني كه در خط مقدم عمليات مختلف حضور داشتند، عمليات فريب يا عمليات اصلي، پيشروي يا عقب‌نشيني هيچ تفاوتي نداشت بلكه همه در حوزه تكليف تعريف مي‌شد .وي درباره انتقادات وارده به ادبيات محسن رضايي در توييت اخيرش ادامه داد: در ادبيات نظامي عمليات فريب يا ايذايي يك واژه است اما با توجه به اينكه ما سال‌ها عمليات ايذايي را به‌كار برده‌ايم واژه فريب كمي نامانوس به نظر مي‌رسد بنابراين اگر آقاي رضايي عنوان ايذايي به‌كار مي‌برد شايد تا اين اندازه مورد اشكال واقع نمي‌شد.