ليگ 1، محسن فروزان، شرط‌بندي و باقي قضايا
فساد را از ريشه بخشكانيد
علي ولي‌اللهي
ليگ يك ايران با تمام فراز و نشيب‌ها و بي‌نظمي‌هايش به اتمام رسيد؛ ليگي كه هميشه شائبه‌هاي زيادي در مورد نتايج و اتفاقاتش به گوش مي‌خورد اما كسي علاقه ندارد به آن ورود كند. شايد هم مطرح نشدن و نپرداختن رسانه‌ها به اتفاقات ليگ يك موجب شده است كه نهادهاي ذي‌ربط حساسيت بالايي از خودشان نشان ندهند. اين در حالي است كه در روز نهايي رقابت‌هاي ليگ يك كه تكليف صعود و سقوط تيم‌ها به ليگ برتر و دسته دو از هفته قبل مشخص شده بود، تمام بازي‌ها صرفا جنبه تشريفاتي داشتند و همين تشريفاتي بودن مسابقات موجب شد كه نتايجي بعضا عجيب و غريب رقم بخورد. در صفحات مجازي پيام‌هاي زيادي قبل از بازي منتشر شد كه نشان مي‌داد عده‌اي از آنچه در برخي بازي‌ها قرار بود رخ بدهد، اطلاع كامل داشتند و براساس همين اطلاعات شرط‌بندي كرده بودند. مثلا شنيده مي‌شود كه عده‌اي از قبل مي‌دانستند فلان بازي با فلان نتيجه به اتمام مي‌رسد. بدتر از آن اينكه عده‌اي دقيقا مي‌دانستند در اين بازي گل‌هاي پيروزي به چه شكلي به ثمر مي‌رسد! همچنين در يك بازي ديگر برخي كاربران مي‌دانستند كه يك تيم با نتيجه سنگين شكست خواهد خورد؛ اتفاقي كه در نهايت نيز رخ داد. از اين دست نمونه‌ها زياد است. مقصود نويسنده اين نيست كه هر پيامي در فضاي مجازي منتشر مي‌شود صحت دارد. همه از راه‌هايي كه مي‌توان از طريق‌شان پيام‌هاي جعلي صادر كرد آگاهند، اما قطعا نياز است كه نهادهاي اطلاعاتي با قدرت ورود پيدا كرده و ماجرا را پيگيري كنند.
در كنار اتمام ليگ 1، عصر روز سه‌شنبه خبري منتشر شد مبني بر اينكه محسن فروزان دروازه‌بان تيم تراكتور و همسرش به دليل شرط‌بندي از طريق دادسراي فرهنگ و رسانه احضار و سپس بازداشت شده‌اند. بازداشت از طريق اطلاعات سپاه عاشورا انجام شده است. در متن اطلاعيه سپاه عاشورا كه پيش از زنوزي مالكيت تراكتورسازي را به عهده داشت، آمده است:
«محسن فروزان، دروازه‌بان تيم تراكتورسازي تبريز به همراه همسرش به اتهام تباني و شرط‌بندي، 9 ارديبهشت توسط سازمان اطلاعات سپاه عاشورا در تهران بازداشت شد. به دنبال تباني و دسيسه محسن فروزان در بازي سپيدرود و تراكتور و احراز تباني در اين ديدار، اين بازيكن خاطي و همسرش به اتهام حضور فعال در شبكه شرط‌بندي بازي‌هاي فوتبال با حكم دادسراي فرهنگ و رسانه بازداشت شدند.»
اين خبر را البته احمد عليرضابيگي، نماينده مردم تبريز در مجلس شوراي اسلامي براي اولين‌بار، قبل از اطلاعيه سپاه عاشورا منتشر كرد؛ نماينده‌اي كه بعد از ديدار تيم‌هاي تراكتور و سپيدرود به همراه نادر قاضي‌پور از ديگر نمايندگان مجلس، به‌شدت پيگير ماجراي اثبات شرط‌بندي و تباني محسن فروزان بودند. در متن اطلاعيه سپاه عاشورا آمده است كه احراز تباني صورت گرفته است و حال بايد ديد روند پرونده فروزان به كجا ختم خواهد شد. رسانه‌ها نيز منتظر هستند كه هر چه سريع‌تر در جريان جزييات پرونده قرار بگيرند، چرا كه اين مساله بسيار حساسي است و مي‌تواند روند رسيدگي به پرونده‌هاي شرط‌بندي و فساد را وارد فاز جديدتر و جدي‌تري كند. به عنوان مثال مي‌توان به ماجراي هويتزر، داور آلماني اشاره كرد كه باعث شد مجموعه‌اي از تحقيقات گسترده در فوتبال آلمان انجام شود و بسياري از شبكه‌هاي شرط‌بندي متلاشي شوند. هويتزر كه داور ديدار هامبورگ و پادربورن بود، بعد از بازداشت اعتراف كرده بود كه از سه برادر صربستاني پول دريافت كرده است تا كاري كند كه تيم دسته پاييني كه كسي شانسي براي پيروزي‌اش قائل نيست، بتواند از سد تيم دسته اولي هامبورگ بگذرد.
نكته‌اي كه رسانه‌ها بعد از بازداشت فروزان روي آن تاكيد مي‌كنند اين است كه با وجود اقدام محكم عليه گلر تراكتورسازي، همچنان اين سوال وجود دارد كه چرا در دفعات قبل كه پرونده‌هاي فساد رو مي‌شدند و احرازشان بسيار راحت‌تر بود كسي ورود نكرد؟ به عنوان مثال در تاريخ 26 آذر، برنامه نود با استناد به فيلم بازي و صحبت‌هاي مدير فني باشگاه دسته دومي شهداي بابلسر، ثابت كرد كه بازيكنان روي تعداد كرنر شرط‌بندي كرده‌اند. اما در آن مورد كه مربوط به ليگ دو بود نه كسي پيگير شد و نه كسي مجازات. همچنين همانطور كه گفته شد در مورد نمونه‌هاي مشابه در ليگ يك نيز بيشتر از پيگيري شاهد سهل‌انگاري كميته‌هاي انضباطي و اخلاق هستيم. اگر قرار به برخورد باشد، بايد در هر سطحي اين اتفاق بيفتد. نه اينكه تنها در نمونه محسن فروزان، آن هم به دليل توي چشم بودن و پيگيري‌ها از نهادهايي مثل مجلس و با فشار افراد قدرتمندي نظير زنوزي برخورد انجام شود. اگر مساله شرط‌بندي و تباني امروز در فوتبال ايران ريشه دوانده است، مطمئنا ريشه‌هايش در ليگ‌هاي پايين‌تر و آنجايي است كه نهادها يا رويش اشراف ندارند يا اهميتي قائل نيستند.