حميدرضا دهقاني در گفت‌وگو با «اعتماد» مطرح كرد
رايزني ايراني، عربي و اروپايي براي پايان بحران سوريه
محمدابراهيم ترقي‌نژاد/ ديپلماسي ۱۳۹۴ جمهوري اسلامي ايران بيش از پيش با نگاه به منطقه و تلاش براي يافتن راهكارهايي لازم براي حل و فصل بحران‌هاي منطقه‌اي آغاز شده است. از روزي كه افق‌هاي دستيابي به توافق جامع هسته‌اي ايران و 1+5، روشن‌تر از گذشته شده، تحركات ديپلماتيك تهران در بهبود و گسترش روابط دو جانبه با كشورهاي همسايه و تلاش براي پايان دادن تنازعات منطقه‌اي هم افزايش يافته است. سفر‌ها و ديدارهاي پي در پي مسوولان عالي كشورمان با مقامات عاليرتبه كشورهاي منطقه نيز اثبات‌گر اين مدعاست. آخرين اقدام در راستاي ديپلماسي جان گرفته منطقه‌اي ايران نيز نشست سه جانبه ايران، سوريه و سوييس بود كه روز گذشته در تهران برگزار شد. همچنين قرار است امروز نشست سه جانبه ديگري نيز با ميزباني تهران با حضور سوريه و عراق تشكيل شود. از طرف ديگر، مقامات عالي سياسي كشورهايي كه سال‌هاي پيش تهران را به دخالت در امور عراق و سوريه متهم مي‌كردند، هم اينك گروه گروه به تهران مي‌آيند و از نقش ثبات‌آفرين منطقه‌اي تهران سخن مي‌گويند. در آخرين سفر نيز فرستاده ويژه وزارت امور خارجه سوئد در امور سوريه كه به تهران سفر كرده، ديروز در ديداري كه با حسين اميرعبداللهيان معاون امور عربي و آفريقاي وزارت امور خارجه داشت، نقش جمهوري اسلامي ايران در سوريه را مهم برشمرد و تاكيد كرد از هر طرحي كه به حل مشكل سوريه كمك كند حمايت مي‌كنيم. حميدرضا دهقاني، رييس اداره اول خاورميانه وزارت امور خارجه در گفت‌وگو با «اعتماد» درباره نشست ديروز و امروز كه با ابتكار كشورمان صورت گرفته است، مي‌گويد كه نشست ديروز ميان ايران، سوريه و سوييس براي ايجاد هماهنگي‌هاي بيشتر براي ارسال كمك‌هاي انساندوستانه صورت گرفته و راه را براي انجام اين مهم باز مي‌كند. اين ديپلمات كشورمان درباره نشست امروز نيز بيان مي‌كند كه نشست سه جانبه ايران، عراق و سوريه در راستاي نشست سال گذشته اين سه كشور است و زمينه ساز همكاري اين سه كشور براي مبارزه با تروريسم و ساير مسائل دوجانبه و سه‌جانبه است. مشروح گفت‌وگوي «اعتماد» با حميدرضا دهقاني در ادامه مي‌آيد:
روز گذشته نشست سه جانبه ايران، سوييس و سوريه در تهران برگزار شد. دليل برگزاري اين نشست چه بود؟
با توجه به جايگاهي كه كشور سوييس در عرصه بين‌المللي دارد و همچنين نقش و سابقه اين كشور براي ارسال كمك‌هاي انساندوستانه و توافق‌هاي چهار گانه ژنو كه اين كشور را امين اجراي آن مي‌داند، جمهوري اسلامي ايران هماهنگي‌هايي را انجام داد تا دو كشور سوريه و سوييس به همراه كشورمان يك نشست و اجلاس سه‌جانبه را داشته باشند تا درباره كمك‌هاي انساندوستانه و ارسال آنها به اين كشور هماهنگي‌هايي انجام شود.
اين نشست چه دستاوردهايي به همراه داشت؟
در نشست ديروز توافق شد تا دو كشور در آينده‌اي نزديك در دمشق جلساتي با يكديگر داشته باشند تا درباره كمك‌هاي انساندوستانه و نحوه ارسال آنها و در اجراي توافقات با هم به توافق برسند و در همين راستا وزير امور خارجه سوييس هفته آينده به سوريه خواهد رفت.
آيا در اين نشست قرار شد تا كشور سوييس مامور و مسوول ارسال كمك‌هاي انساندوستانه جمهوري اسلامي ايران به سوريه باشد؟
خير. جمهوري اسلامي ايران كمك‌هاي انسان‌دوستانه‌اش را سال‌هاست كه از طريق مرز‌ها به كشور سوريه ارسال كرده و به دست مردم مظلوم اين كشور مي‌رساند.
آيا اين نشست مي‌تواند به بهبود وضعيت سياسي و كاهش بحران در سوريه نيز كمك كند؟
لفظ كمك‌هاي انساندوستانه به اين معناست كه اگر در منطقه و كشوري خداي ناكرده جنگ و بحراني رخ داد و ادامه يافت، آسيب‌هاي ناشي از اين جنگ و بحران به غيرنظاميان گسترش و تسري نيابد و از آنها دور شود و اگر هم اين آسيب‌ها به آنها رسيد و به طور مثال آواره يا مجروح شدند، كمك‌هايي را تهيه كرده و به دست آنها برساند، به نحوي كه ميزان اين آسيب‌ها كاهش يابد و لذا اين اولين كمك مي‌تواند به ملت سوريه باشد. از طرف ديگر، سوييس از جمله كشورهاي خوشنام و خوش سابقه و البته برجسته در ميان كشورهاي اروپايي و فضاي بين‌المللي است و زماني كه اين كشور در مساله‌اي پيشقدم شده، مي‌تواند اثر مطلوبي را هم بر تحولات اين كشور بگذارد و از سوي ديگر، اين نحوه رفتار مي‌تواند سرمشقي براي ساير كشور‌ها باشد.
قرار است امروز نشست سه جانبه ديگري نيز با حضور جمهوري اسلامي ايران، سوريه و عراق تشكيل شود. دستوركار آن نشست چيست؟
دو كشور سوريه و عراق از جمله كشورهايي هستند كه در طول چند سال گذشته هدف حملات تروريستي هستند و از دخالت گروه‌هاي تروريستي و افراطي در رنج هستند و مردم اين دو كشور آسيب‌هاي جبران‌ناپذيري را متحمل شده‌اند. با وجود اين شرايط، جمهوري اسلامي ايران هماهنگي‌هايي را انجام داده است تا دو كشور سوريه و عراق با هم ديدار داشته باشند و اين ديدار، مي‌تواند زمينه ساز همكاري‌ها و هماهنگي‌هاي بيشتر دو كشور براي مبارزه با تروريسم و ساير مسائل دوجانبه و سه جانبه باشد.
سال گذشته نيز اين نشست در تهران برگزار شد. نشست سه جانبه مذكور چه نتايجي را در طول يك سال گذشته به همراه داشت؟
بله. سال گذشته اين نشست در سطح وزرا در تهران برگزار شد و اين نشست در ادامه توافقات سال گذشته است. از سوي ديگر، دكتر جعفري، وزير امور خارجه عراق در راستاي آن نشست به دمشق سفري داشتند و آن، يكي از گام‌هاي آن نشست بود.