نماينده ويژه دبيركل در يمن به‌زودي معرفي خواهد شد
شمارش معكوس براي آتش‌بس در يمن
گروه ديپلماسي| بحران در يمن به سرريز سياسي و امنيتي خود نزديك شده است. تلاش‌ها و ميانجيگري‌ها براي متوقف كردن حملات عربستان سعودي به يمن همچنان ادامه دارد. تازه‌ترين و البته پرسروصدا‌ترين اظهارنظر به سخنان معاون عربي - آفريقايي وزير امور خارجه كشورمان بازمي‌گردد كه روز گذشته با اشاره به بحران در يمن پيش‌بيني كرد كه حملات نظامي عربستان سعودي به يمن در ساعات آينده متوقف شود. حسين امير عبداللهيان در آغاز نشست سه‌جانبه معاونان وزراي خارجه ايران، سوييس و سوريه با اشاره به اينكه تحولات يمن يكي از موضوعاتي است كه دستگاه ديپلماسي كشورمان به آن توجه دارد، افزود: ما خوشبينيم كه در ساعات آينده شاهد آن باشيم كه گروه‌هاي مختلف يمني بر سر ميز مذاكره گرد آيند و براي تقويت روند سياسي در اين كشور تلاش كنند. در شرايطي كه اين اظهارنظر معاون عربي – آفريقايي وزارت امور خارجه تا زمان تنظيم اين خبر محقق نشده است اما به نظر مي‌رسد كه فضا براي برقراري آتش‌بس در يمن و توقف حملات عربستان سعودي مهياتر از هر زماني شده است. يك منبع آگاه در گفت‌وگو با «اعتماد» در اين خصوص مي‌گويد: سناريوي قطع بمباران يمن توسط عربستان سعودي بسيار محتمل است البته تحقق اين سناريو به عوامل بسيار زيادي بستگي دارد و ممكن است با وجود مهيا بودن فضا همچنان هم عربستان از پذيرش اين آتش‌بس سر باززند. وزارت امور خارجه جمهوري اسلامي ايران از اواسط فروردين و پس از بازگشت وزير امور خارجه كشورمان به تهران از مذاكرات هسته‌اي لوزان بر حجم تلاش‌ها براي متوقف كردن حملات عربستان سعودي به يمن افزوده است. در راستاي همين تلاش‌هاي ديپلماتيك بود كه مرتضي سرمدي قائم مقام وزارت امور خارجه تور ديپلماتيكي به پنج كشور عمان، عراق، تونس، الجزاير و لبنان را مديريت كرده و در تمام اين مقصدها از پرونده يمن سخن گفته و راهكارهاي ايران براي پايان دادن به بحران را به گوش دولتمردان منطقه‌اي رساند. همراستا با اين تور بود كه رييس دستگاه ديپلماسي كشورمان هم به عمان و سپس پاكستان سفر كرد. عمده بحث‌هاي ظريف در اسلام‌آباد پيرامون مخالفت با حمله نظامي عربستان به يمن بود و در نتيجه اين رايزني‌ها بود كه پاكستان اعلام كرد حمايت نظامي از عربستان در يمن انجام نخواهد داد. جمهوري اسلامي ايران چندي پيش طرحي چهار ماده‌اي را براي پايان دادن به بحران در يمن ارائه كرد. طرحي كه بر چهار محور استوار است: 1- پايان جنگ و آتش‌بس ۲- امكان رساندن كمك به مردم ۳- ايجاد زمينه براي آغاز گفت‌وگوهاي يمني ۴- ارايه يك راه‌حل و پذيرش آن توسط همه كشور‌ها براي تشكيل يك دولت فراگير. اين منبع آگاه در گفت‌وگو با «اعتماد » مي‌گويد: ايران بخشي از پازلي است كه براي پايان دادن به بحران در يمن بايد تمام تكه‌هاي آن كنار هم چيده شود. ممكن است بخشي از رايزني‌ها در رياض، بخشي هم در نيويورك و بخشي از آن هم در رفت و آمدهاي منطقه‌اي حل و فصل شود. در حال حاضر فشارهاي بسياري روي رياض براي متوقف كردن حملات از كانال‌هاي متفاوت وارد شده است. عربستان در ابتداي داستان حمله به يمن گمان مي‌كرد كه اقدام وي مورد حمايت تمام كشورهاي عربي و البته امريكا به شكل تمام‌عيار قرار مي‌گيرد. اين در حالي بود كه كشورهايي چون پاكستان، تركيه و مصر تنها به حمايت لفظي ديپلماتيك روي آوردند و عملا در صحنه ميداني دست به حركت عملي نزدند. عربستان سعودي بدون آنكه براي حمله به يمن از متحدان منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي صلاحديدي دريافت كند دست به گزينه نظامي عليه صنعا زد و همين مساله ادامه كار را براي آل سعود دشوار كرده است. در حال حاضر نقض حقوق بشر در حملات عربستان به يمن صداي فعالان و نهادهاي حقوق بشر را هم بلند كرده و دبير كل سازمان ملل هم روز جمعه اعلام كرد كه بايد حملات عربستان به يمن فورا متوقف شود. عربستان در حال حاضر به دنبال راه‌حلي است كه در سايه آن خروج آبرومندانه از مهلكه‌اي كه در يمن رقم زده فراهم شود. در طرحي هم كه ايران ارايه كرده است تكيه بر راهكار سياسي براي پايان دادن به بحران شده است. اين منبع آگاه با اذعان به اينكه سازمان ملل به دليل لابي‌هاي سياسي عربستان سعودي آن‌طور كه بايد و شايد در مقابل حمله نظامي عربستان به يمن به رسالت خود عمل كرده است، افزود: در پشت پرده فشارهاي سياسي بسياري روي رياض براي پايان دادن به اين بمباران است. در قطعنامه شوراي امنيت حرفي از آتش‌بس به ميان نيامد اما دبيركل سازمان ملل در اظهارات خود بر لزوم آتش‌بس تاكيد كرد كه با مخالفت اعراب روبه‌رو شد. در حال حاضر دبيركل بايد براي پايان دادن به بحران، فعالانه‌تر عمل كند. تعيين نماينده ويژه دبيركل در پرونده يمن كه ظرف 24 تا 48 ساعت آينده معرفي خواهد شد، مي‌تواند به تسريع روند صلح كمك شاياني بكند. در حالي كه خبرگزاري آسوشيتدپرس پيشتر از قول مقامات نيروي دريايي امريكا مدعي شده بود ناو هواپيمابر تئودور روزولت به آب‌هاي يمن اعزام شده و به ساير ناوهاي امريكايي پيوسته تا مانع ارسال سلاح از ايران به اعضاي جنبش انصارالله شود، به نظر مي‌رسد كه واشنگتن در پشت پرده تلاش‌ها براي متوقف كردن حملات به يمن را آغاز كرده و به دنبال بسط و گسترش اين حمله نيست. در همين راستا سخنگوي پنتاگون گزارش پيشين يك رسانه امريكايي درباره اعزام ناوهاي هواپيمابر امريكايي براي جلوگيري از ارسال سلاح از ايران به يمن را تكذيب كرد. اين منبع آگاه نيز در اين خصوص به «اعتماد» گفت: امريكايي‌ها از ابتداي حمله عربستان سعودي تلاش كردند به نوعي در ظاهر از اين حركت استقبال كنند اما در پشت پرده رياض را براي توقف حملات تحت فشار قرار داده‌اند.