لندن در انتظار تصميم بروكسل براي تمديد مهلت خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا
برگزيت باز هم به تاخير مي‌افتد
شهاب شهسواري
توپ داغ برگزيت سه سال و اندي بعد از برگزاري همه‌پرسي خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا، همچنان دست به دست مي‌شود؛ حالا نوبت بروكسل است كه يك هفته مانده به مهلت تمديد شده 31 اكتبر براي خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا، تصميم بگيرد كه اين مهلت را دوباره براي سه ماه تمديد مي‌كند يا نه. مجلس عوام بريتانيا، سه‌شنبه شب هر چند براي اولين‌بار كليات توافق ميان دولت بوريس جانسون با اتحاديه اروپا را تاييد كرد، اما حاضر نشد لايحه برنامه زماني دولت را براي تاييد سه روزه جزييات اين توافق تاييد كند. هفته گذشته بوريس جانسون، نخست‌وزير بريتانيا كه گفته بود حاضر است جانش را بدهد اما درخواست تعويق برگزيت را به اتحاديه اروپا ندهد، مجبور شد به خواسته پارلمان، نامه‌اي را براي تعويق اجراي برگزيت تا سه ماه ديگر به بروكسل ارسال كند. جانسون متن نامه را بدون امضا مستقيما به بروكسل ارسال كرد، حالا با تعويق بررسي جزييات توافق برگزيت در مجلس عوام بريتانيا اين بروكسل است كه بايد تصميم بگيرد آيا مهلت بيشتري به لندن خواهد داد يا بايد منتظر خروج بدون توافق بريتانيا از اتحاديه اروپا در پنجشنبه هفته آينده بود.
دونالد توسك، رييس شوراي اروپا در ساعات پاياني روز سه‌شنبه از رهبران اروپايي خواست تا با تمديد مهلت بريتانيا براي خروج از اتحاديه اروپا موافقت كنند. اگر بروكسل با تمديد سه ماهه فرصت بريتانيا براي اجراي برگزيت موافقت كند، حتي اين فرصت براي بوريس جانسون ايجاد خواهد شد تا در صورت جزييات توافقش با اتحاديه اروپا، خيلي زودتر از پايان اين مهلت سه ماهه جديد، برگزيت را اجرايي كند. بوريس جانسون بعد از اينكه مجلس عوام به كليات توافق او راي مثبت داد اما جدول زماني سه روزه براي تصويب نهايي جزييات آن را رد كرد، تصميم گرفت تا بررسي اين لايحه را تا اعلام تصميم اتحاديه اروپا در مورد تمديد مهلت اجراي برگزيت متوقف كند. جانسون تاكيد كرده بود كه به دليل فرصت ناچيز تا پنجشنبه هفته آينده كه موعد اجراي برگزيت و خروج كامل بريتانيا از اتحاديه اروپاست، مجلس عوام بايد به سرعت در مورد محتواي توافقش با اتحاديه اروپا تصميم‌گيري كند. 27 كشور اروپايي بايد تصميم بگيرند كه آيا حاضر مي‌شوند فرصت بيشتري به بريتانيا براي تصميم‌گيري در مورد توافق خروج اعطا كنند يا نه؟
به گزارش رويترز، يك ديپلمات اروپايي كه از محتواي مذاكرات برگزيت با خبر است به اين خبرگزاري مي‌گويد: «محتمل‌ترين گزينه اين است كه اتحاديه اروپا كل فرصت سه ماهه درخواست شده را از سوي لندن تاييد كند، هر چند اين امتياز را هم به لندن مي‌دهند كه در صورت تكميل فرآيند حقوقي زودتر از اتحاديه خارج شود، در واقع يعني اينكه بعد از پنجشنبه هفته آينده هر زمان بريتانيا آماده باشد، مي‌تواند اتحاديه را ترك كند.» در حالي كه تقريبا تمامي كشورهاي اروپايي با اين گزينه موافق هستند، پاريس اصلي‌ترين مخالف اين گزينه است. روز سه‌شنبه يك ديپلمات فرانسوي به خبرنگاران گفته بود كه فرانسه فقط با يك مهلت چندروزه براي تمديد مهلت برگزيت موافقت خواهد كرد و مخالف يك مهلت چند ماهه است. درخواست تمديد مهلت برگزيت بايد با اجماع همه 27 عضو اتحاديه اروپا تصويب شود. بريتانيا قرار بود فروردين ماه سال جاري اتحاديه اروپا را ترك كند، اما مهلت اين كشور براي اجراي برگزيت تاكنون دو بار تمديد شده است. سفراي 27 عضو اتحاديه اروپا چهارشنبه شب در بروكسل گرد هم آمدند تا طرح دونالد توسك، رييس شوراي اروپا براي تمديد سه ماهه مهلت برگزيت را بررسي كنند. اما پيش‌بيني رسانه‌ها اين است كه جلسه روز چهارشنبه بدون نتيجه بماند و نهايتا تصميم در اين مورد در جلسه اضطراري احتمالي سران اروپا در بروكسل اتخاذ شود.
توافق جانسون- توافق مي
نمايندگان مجلس عوام بريتانيا، تابستان سال جاري توافق ترزا مي، نخست‌وزير پيشين را براي خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا كه شامل اجراي بخشي از قوانين گمركي اتحاديه اروپا در سراسر سرزمين بريتانيا مي‌شد، رد كرده بودند. توافق جديد بوريس جانسون با اتحاديه اروپا هر چند اختلاف زيادي با توافق پيشين ندارد، اما در مورد اجراي قوانين اتحاديه اروپا در سرزمين بريتانيا، تفاوت جديدي را ارايه مي‌دهد. ايرلندشمالي همچنان براي تجارت با ديگر كشورهاي اروپايي از جمله جمهوري ايرلند، قوانين و استانداردهاي اتحاديه اروپا را رعايت مي‌كند، اما يك مرز جديد ميان سرزمين جزيره‌اي بريتانيا و جزيره ايرلند تعريف شده است كه اجازه مي‌دهد در شرايطي كه ايرلندشمالي از استانداردهاي اتحاديه اروپا پيروي مي‌كند، بقيه سرزمين‌هاي تحت سلطه پادشاهي متحده از اين قوانين پيروي نخواهند كرد. هر چند اين ابتكار جانسون باعث شد تا بعد از مدت‌ها اختلاف نظر در مورد وضعيت تجارت ايرلند شمالي و جمهوري ايرلند بعد از برگزيت، توافقي ميان اتحاديه اروپا و لندن انجام شود، اما اتحادگرايان ايرلند شمالي را از جانسون رنجاند. هر چند كليات توافق جانسون در شور اول تصويب شده، اما مسير تصويب جزييات آن پرچالش بوده و ممكن است نمايندگان احزاب مختلف با متمم‌ها و اصلاحيه‌هاي فراوان باعث اطاله رسيدگي به آن و حتي تغيير موادي شوند كه براي اتحاديه اروپا حساسيت‌برانگيز است.
خبر خوب - خبر بد
راي سه‌شنبه شب پارلمان بريتانيا به توافق برگزيت، اولين پيروزي عمده بوريس جانسون از زمان رسيدنش به كرسي نخست‌وزيري در بريتانيا محسوب مي‌شد. هر چند كه بلافاصله بعد از اين موفقيت با راي منفي پارلمان به جدول زماني تصويب جزييات توافق، خبر بدي بود كه باعث مي‌شد وعده بوريس جانسون براي خروج بي‌قيد و شرط از اتحاديه اروپا در تاريخ 31 اكتبر به چالش كشيده شود. با اين حال همين كه براي اولين بار كليات يك توافق ميان اتحاديه اروپا و لندن در مجلس عوام تصويب مي‌شود يك پيشرفت جدي براي اجراي برگزيت محسوب مي‌شود. يك منبع در دفتر نخست‌وزيري بريتانيا به رسانه‌ها گفته است كه در صورت تصويب تمديد مهلت بريتانيا براي خروج از اتحاديه اروپا «تنها گزينه باقي مانده برگزاري يك انتخابات زودهنگام است.» مدت زمان تمديد مهلت بريتانيا براي اجراي برگزيت مي‌تواند سرنوشت برگزاري انتخابات زودهنگام در بريتانيا را رقم بزند. حزب كارگر تاكيد كرده است تنها در صورتي با يك انتخابات زودهنگام موافقت مي‌كند كه فرآيند برگزيت بعد از برگزاري انتخابات و تشكيل مجلس و دولت جديد عملي شود. در صورتي كه مهلت كوتاهي به لندن براي خروج از اتحاديه داده شود، آنگاه فشار بر پارلمان براي تصويب سريع توافق بيشتر مي‌شود و در چنين شرايطي حزب كارگر با برگزاري يك انتخابات زودهنگام مخالف است. در صورتي كه درخواست برگزاري انتخابات زودهنگام از سوي نخست‌وزير داده شود، راي حزب كارگر براي تصويب اين پيشنهاد لازم است.