ايالات متحده در دوره دونالد ترامپ، رييس‌جمهور اين كشور براي رژيم اسراييل سنگ تمام گذاشته است. دولت كنوني مستقر در كاخ سفيد هر كاري كه صهيونيست‌ها از آنها خواسته‌اند را انجام داده است. پس از به رسميت شناختن قدس اشغالي به عنوان پايتخت رژيم اسراييل همچنين ضميمه كردن جولان به حاكميت اين رژيم حالا نوبت به شهرك‌هاي غيرقانوني در كرانه باختري رسيده كه امريكا آنها را نيز به رسميت بشناسد. ايالات متحده رسما اعلام كرد كه به‌‌طور جدي از حق اسراييل در شهرك‌سازي‌هاي كرانه باختري رود اردن حمايت مي‌كند. سياستي كه امريكا طي 4 دهه گذشته خلاف آن را اعمال مي‌كرد زيرا بر مبناي قطعنامه‌هاي شوراي امنيت و قوانين بين‌المللي اسراييل اجازه ساخت و ساز در كرانه باختري را نداشت و شهرك‌هاي ساخته شده نيز غيرقانوني محسوب مي‌شدند. در تمام اين سال‌ها كشورهايي كه به راهكار دو دولت پايبند بودند اين اقدام اسراييل را بر خلاف صلح خاورميانه مي‌دانستند.
خبر موضع جديد امريكا را شخص مايك پمپئو، وزيرخارجه ايالات متحده در جمع خبرنگاران گفت كه آن را مي‌توان يك پيروزي ديگر براي بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير اسراييل دانست كه در تلاش است پس از دو انتخابات بي‌نتيجه در سال جاري ميلادي كماكان در قدرت باقي بماند. هر چند دونالد ترامپ از زمان ورود به كاخ سفيد وعده داده تا طرح معامله قرن را ارايه دهد و هر بار نيز تاريخي جديد را براي آن تعيين كرده، انتشار اين برنامه كماكان با شك و ترديد‌هاي جدي مواجه است و نتوانسته حمايت قابل توجهي از سوي ساير كشورها كسب كند. حتي بسياري اعتقاد دارند كه تصميم اخير امريكا مي‌تواند ضربه‌اي ديگر نه‌‌تنها به طرح صلح خاورميانه بلكه به طرح كنوني امريكا نيز وارد كند.
پمپئو بر اين عقيده است، ديدگاه دولت‌هاي ايالات متحده در مورد شهرك‌سازي در كرانه باختري كه اسراييل پس از سال 1967 انجام داده كاملا متناقض بوده است. او در اين باره گفت: جيمي كارتر، رييس‌جمهور دموكرات سياست شهرك‌سازي‌ها را مغاير قوانين بين‌المللي مي‌ديد و در سويي ديگر رونالد ريگان، رييس‌جمهور جمهوري‌خواه اين اقدام را ذاتا غيرقانوني نمي‌ديد.
پمپئو به خبرنگاران در نشست خبري وزارت خارجه گفت: ايجاد شهرك‌هاي غيرنظامي اسراييل به خودي خود متناقض با قوانين بين‌المللي نيست و اين يك چرخش در سياست خارجي ثابت ايالات متحده تحت رياست‌جمهوري كارتر در سال 1978 است. چراكه پس از آن دولت‌هاي بعدي امريكا در اين زمينه حتي اگر شهرك‌سازي‌ها را غيرقانوني نمي‌ديدند اما آن را قانوني نيز ارزيابي نمي‌كردند. به طور مثال اگر رونالد ريگان، رييس‌جمهور اسبق امريكا شهرك‌سازي‌ها را ذاتا غيرقانوني نمي‌ديد اما بارها از اسراييلي‌ها خواسته بود تا آن را متوقف كنند چراكه آن را مانع از دستيابي به صلح مي‌دانست. او در سخنراني كه سال 1983 داشت، بيان كرد كه شهرك‌سازي‌ها مانع دستيابي به صلح هستند و در سال 1982 نيز اگرچه عنوان كرد كه شهرك‌سازي در كرانه باختري ذاتا غيرقانوني نيست اما بايد ادامه روند آن متوقف شود تا به صلح لطمه‌اي وارد نكند.
شادي بي بي از نقض يك قطعنامه ديگر توسط ترامپ
خوشحال‌ترين فرد پس از بيانيه مايك پمپئو، بنيامين نتانياهو بود كه آن را مورد تحسين قرار داد و گفت اين تصحيح يك اشتباه بزرگ تاريخي است. در طرف مقابل صائب عريقات، مذاكره‌كننده ارشد فلسطيني در واكنش به اين اقدام امريكا گفت، اقدام امريكا جايگزين كردن قوانين بين‌المللي با قانون جنگل است.
نبيل ابو رودينه ،سخنگوي محمود عباس گفت: ايالات متحده امريكا نه صلاحيت دارد و نه مجاز است كه مشروعيت قطعنامه‌هاي بين‌المللي را از بين ببرد و در طرف مقابل به اسراييل مشروعيت ببخشد.
او به امريكايي‌ها هشدار داد كه مواضع آنها مي‌تواند باعث بروز خشونت هر چه بيشتر در منطقه و به خصوص عليه امريكايي‌ها شود. زيرا كساني كه مخالف اين اقدام هستند ممكن است تاسيسات دولت ايالات متحده، منافع شخصي و شهروندان اين كشور را مورد هدف قرار دهند.
ايمن الصفدي، وزيرخارجه اردن در اين باره گفت: تغيير سياست براي احياي مذاكرات صلح عواقب خطرناكي را به همراه خواهد داشت و شهرك‌سازي نقض آشكار قوانين بين‌المللي است.
پمپئو با يك رويكرد دو پهلو در بيانيه خود گفت، تصميم ايالات متحده به معناي اقدامي براي جلوگيري از مذاكرات صلح نيست. با اين وجود نكته اينجاست كه مايك پمپئو اگرچه سعي كرده به نحوي رويكرد دولت ريگان را در خصوص شهرك‌سازي‌ها بيان كند اما در عمل يك بخش از سخنان ريگان را در نظر گرفته بلكه اصل داستان، بخش‌هاي بعدي سخنان ريگان بوده كه بارها تاكيد كرده، شهرك‌سازي‌ها مانع مذاكرات صلح است. به نظر مي‌رسد، دولت كنوني امريكا بخش‌هايي را الگو‌برداري مي‌كند كه مي‌خواهد بر مبناي آن عمل كند و معمولا براي اقدامات اينچنيني خود توجيهاتي را مطرح مي‌كند كه هيچ پايه و اساس واقعي ندارد. حتي براي به رسميت شناختن قدس اشغالي به عنوان پايتخت رژيم اسراييل نيز بهانه آورد كه اين مربوط به مصوبه‌اي مربوط به دولت كلينتون بوده كه اجرايي نشده است. ولي واقعيت آن است كه دونالد ترامپ، علاقه خاصي دارد كه دل هواداران خود را تا حد بسيار زيادي شاد كند تا حمايت خود را از او براي انتخابات 2020 برندارند.
به گزارش رويترز اين اقدام كاخ سفيد ممكن است عامدانه صورت گرفته باشد چراكه تنها دو روز به پايان مهلت قانوني بني‌گانتز براي تشكيل كابينه اسراييل باقي مانده و احتمال دارد در صورت شكست يك انتخابات سراسري دير در اسراييل برگزار شود كه نتانياهو باز هم مي‌تواند دست پر‌تري داشته باشد.
پمپئو مي‌تواند بگويد «شب روز است»
اما نيست
بسياري از تحليلگران با انتقاد از اين اقدام گفتند اين رويكرد ايالات متحده حل مشكل را دشوارتر نيز مي‌كند. حاجيت عفران از گروه اسراييلي مخالف شهرك‌سازي به رويترز مي‌گويد: پمپئو مي‌تواند عنوان كند كه شب روز است اما اين واقعيت را تغيير نخواهد داد كه شهرك‌هاي اسراييلي نه تنها تحت قوانين بين‌المللي غيرقانوني هستند بلكه مانع بزرگي براي صلح و ثبات منطقه ما محسوب مي‌شوند. در اين ميان پس از اعلام موضع امريكا هيچ كشور و سازمان قابل توجهي نبود كه در موافقت با رويكرد امريكا اعلام موضع كند و نتوانست حمايت خاصي را به همراه داشته باشد هر چند بسياري كماكان بر اين باورند كه هدف اصلي ترامپ كمك به نتانياهو براي ماندن در قدرت بوده است چراكه نتانياهو پيش از انتخابات گذشته خود وعده داد كه شهرك‌هاي غيرقانوني در كرانه باختري را نيز ضميمه حاكميت اسراييل خواهد كرد.
هديه ترامپ به محافظه‌كاران
سي‌ان‌ان در تحليلي درباره اين موضع‌گيري جديد امريكا نوشت:«شايد جايگاه نخست‌وزير اسراييل براي رييس‌جمهور امريكا بسيار مهم‌تر باشد. تصميم روز دوشنبه امريكا هديه به راي‌دهندگان محافظه‌كار انجلي است كه به دلايل پيش‌گويي‌هاي كتاب مقدس خود از اسراييل حمايت مي‌كنند همچنين حامي اصلي دونالد ترامپ محسوب مي‌شوند. هر چند تمايلات سياسي هر رييس‌جمهور به طور طبيعي بر سياست خارجي امريكا تاثير مي‌گذارد اما هيچ يك از دولت‌هاي پيشين امريكا به اندازه ترامپ مشتاق شكستن مواضع پايدار سياست‌هاي ايالات متحده كه حتي ارزش‌هاي امريكايي را مورد نقض قرار مي‌دهند نيز نبودند. ديويد هولمز از ديپلمات‌هاي وزارت خارجه كه اخيرا در جلسه استيضاح ترامپ به شكل غيرعلني شهادت داد به نقل از گوردون سوندلند، سفير ايالات متحده در اتحاديه اروپا گفت: ترامپ تنها به چيزهاي بزرگي اهميت مي‌دهد كه به نفع او تمام شود. امريكا تصميمي را اتخاذ كرده كه مي‌تواند روابط امريكا با كشورهاي اروپايي را به شدت تحت تاثير قرار دهد. دونالد ترامپ و تيم سياست خارجي او شرايطي را ترسيم كرده‌اند كه قطعا مورد حمايت هيچ گروه مشخصي نيست. تصميم‌گيري‌هاي ترامپ به خصوص در زمينه سياست خارجي بدون پيامد جدي براي امريكا نبوده است. تصميم براي قانوني جلوه دادن شهرك‌سازي در كرانه باختري عملا با رويكرد 6 رييس‌جمهور پيشين امريكا كه از طيف‌هاي مختلف جناح‌هاي سياسي امريكا بودند، مغايرت جدي دارد. هيچ‌يك از روساي جمهور امريكا شهرك‌سازي‌هاي غيرقانوني را در كرانه باختري تاييد نكردند و در شرايطي كه ترامپ مدعي است با معامله قرن به دنبال ايجاد صلح در خاورميانه است، چگونه مي‌تواند آسيب‌هاي اخير را جبران كند.
مارتين ايندايك، مذاكره‌كننده پيشين صلح درباره تصميم امريكا در توييترش نوشت: اين اقدام كاملا بيهوده و بيخود بود. چرا بايد دوباره به صورت فلسطيني‌ها سيلي بزنيم؟ و چرا بايد در دوره‌اي كه گانتر تلاش مي‌كند كابينه خود را تشكيل دهد از جنبش ضميمه كردن شهرك‌ها به حاكميت اسراييل حمايت كنيم؟