«اعتماد» اعتبارات مربوط به بهداشت و رفاه را بررسي كرده است
سلامت و حمايت در بودجه 99 چه وضعيتي دارند؟
گروه اجتماعي
در لايحه بودجه 99، دولت براي تمام دستگاه‌هاي متولي سلامت و حمايت اجتماعي، افزايش اعتبار در نظر گرفته است اما اين افزايش اعتبار كه به تناسب ماموريت‌ها و وظايف هر دستگاه حوزه سلامت و حمايت اجتماعي؛ وزارت بهداشت، سازمان بهزيستي كشور، كميته امداد، بنياد شهيد و ستاد مبارزه با مواد مخدر، حدود 15 الي 50 درصد نوسان دارد، با توجه به كسري اعتبار 106 هزار ميليارد توماني دولت و پيش‌بيني تورم 40 درصدي و كاهش 66 درصدي درآمدهاي نفتي، تا چه حد مي‌تواند تمام نيازهاي جمعيت هدف؛ سلامت و بهداشت و درمان جمعيت 83 ميليون نفري كشور، اشتغال و توانمند‌سازي و حمايت‌هاي ريالي از مددجويان تحت پوشش كميته امداد و سازمان بهزيستي و كاهش فقر مطلق در جمعيتي كه به سبب نوسانات اقتصادي، بيكاري و از دست دادن شغل، بيماري‌هاي صعب‌العلاج و از دست دادن كاشانه در بلاياي طبيعي، به زير خط فقر سقوط كرده و به كمك‌هاي اضطراري دولت نياز پيدا مي‌كنند را در برگرفته و اهداف دستگاه‌ها براي برنامه‌هاي جديد يا جاري را به تحقق نزديك كند ؟
موجودي خزانه وزارت بهداشت
چه رقمي خواهد بود؟
لايحه بودجه سال 1399، با رقم پيشنهادي 1988 هزار ميليارد تومان به مجلس تقديم شده و با وجود كاهش 66.8 درصدي درآمدهاي نفتي به دليل تشديد تحريم‌ها، دولت همچنان تضمين كرده كه براي كالاهاي اساسي ارز 4هزار و 200 توماني تامين خواهد شد كه در اين‌صورت، وضعيت تامين اقلام حياتي همچون دارو و تجهيزات پزشكي و لوازم مصرفي مراكز درماني و مراكز توانبخشي تا حدي اميدوار‌كننده است . ظرف روزهاي گذشته مسوولان وزارت بهداشت از افزايش 15 درصدي بودجه اين وزارتخانه خبر داده‌اند و سيد كامل تقوي نژاد؛ معاون توسعه مديريت، منابع و برنامه‌ريزي وزارت بهداشت اعلام كرده كه ميزان كل بودجه بخش سلامت در لايحه بودجه سال آينده، ۸۵ هزار و ۲۴۸ ميليارد تومان است كه از اين رقم، 5 هزار و ۲۰۰ ميليارد تومان از محل هدفمندي يارانه‌ها تامين مي‌شود تا براي اجراي طرح تحول سلامت هزينه شود.
به گفته كيانوش جهانپور؛ رييس مركز اطلاع‌رساني و روابط عمومي وزارت بهداشت، مهم‌ترين اولويت وزارت بهداشت در سال آينده، اجراي برنامه ملي پزشك خانواده، نظام ارجاع و پرونده الكترونيك سلامت است كه بنا بر بودجه سال 99 وزارت بهداشت، قرار است اعتبار اين برنامه‌ها با رقمي معادل 7500 ميليارد تومان و از محل اختصاص يك درصد از درآمد ماليات بر ارزش افزوده تامين شود. البته به نظر مي‌رسد كه مساعدت مجلس با اعتبارات پيشنهادي وزارت بهداشت در لايحه بودجه، به مراتب دلگرم‌كننده‌تر از ساير دستگاه‌ها باشد چنانكه اخيرا هم محمد حسين قرباني؛ نايب‌رييس كميسيون بهداشت و درمان مجلس به ايرنا گفته كه مجلس تلاش خواهد كرد بودجه 65 هزار ميليارد توماني وزارت بهداشت در سال 98 را براي سال جديد با رشد 20 درصدي در كميسيون تلفيق به 95 هزار ميليارد تومان افزايش دهد كه اين رقم، در صورت تصويب، حتي از رقم پيشنهادي دولت در لايحه بودجه هم بيشتر است.
اعتبارات پيشنهادي براي سياست‌گذار
كاهش اعتياد و مبارزه با مواد مخدر
در حالي كه از ابتداي امسال و به دنبال برنامه‌ريزي و سياست‌گذاري كلان براي حذف نامحسوس و تدريجي درمان داوطلبانه معتادان و هدايت تمام اعتباربخشي‌ها به سمت درمان اجباري در اردوگاه‌هاي موضوع ماده 16 قانون مبارزه با مواد مخدر، به كرات اعلام شد كه تمام معتادان خياباني بايد از سطح شهرها جمع‌آوري شده و به اردوگاه‌هاي زيرنظر نيروي انتظامي و بسيج و سازمان زندان‌ها منتقل شوند، به گفته دبيركل ستاد مبارزه با مواد مخدر، بودجه اين نهاد سياست‌گذار براي سال 99، افزايش 19.99 درصدي داشته و در حالي كه در لايحه بودجه 98، اعتبار پيشنهادي اين نهاد وابسته به رياست‌جمهوري 280 ميليارد و 680 ميليون تومان بود، در لايحه بودجه سال 99، اين رقم، حدود 560 ميليارد تومان است اما در سوي مقابل، اعتبار يكي از مهم‌ترين دستگاه‌هاي مقابله؛ پليس مبارزه با مواد مخدر كاهش 50 درصدي داشته و از 20 ميليارد تومان اعتبار مصوب سال 98، به 10 ميليارد و 580 ميليون و 400 هزار تومان در لايحه بودجه 99 كاهش يافته است.
نهاد متولي صيانت از حقوق ايثارگران
چه رقمي دريافت خواهد كرد ؟
بنياد شهيد و امور ايثارگران كه 3 ميليون و 300 هزار ايثارگر؛ آزادگان، جانبازان، فرزندان و والدين و همسران شهدا و خانواده ايثارگري را تحت پوشش دارد، در لايحه بودجه سال 99، همچون سال گذشته مشمول افزايش 2 هزار ميليارد توماني بودجه نسبت به اعتبارات سال 98 شده و در حالي كه بودجه مصوب دولت براي بنياد شهيد و امور ايثارگران در سال 1398، مبلغ 13 هزار و 937 ميليارد تومان بوده، رقم پيشنهادي دولت براي بنياد شهيد و امور ايثارگران در سال آينده، 16 هزار و 72 ميليارد و 528 ميليون و 100 هزار تومان است آن هم در حالي كه به گفته مسوولان بنياد شهيد، اشتغال و درمان مهم‌ترين اولويت‌هاي اين نهاد وابسته به رياست‌جمهوري است. به گفته مسوولان بنياد شهيد، براي حل مشكل اشتغال فرزندان شاهد و ايثارگر و همچنين آن تعداد از رزمندگان و جانبازان 8 سال دفاع مقدس كه حالا گرفتار بيكاري هستند، لازم است حداقل سالانه 60 هزار فرصت شغلي ايجاد شود چرا كه نرخ بيكاري در جامعه ايثارگري و خانواده ايشان از متوسط جامعه عمومي بيشتر است. در عين حال اختلال در خدمات درماني جانبازان دفاع مقدس كه به دليل افزايش سن، گرفتار تشديد دردهاي كهنه مي‌شوند و همچنين تامين با وقفه داروهاي اين قشر، از مهم‌ترين اعتراضات سال‌هاي اخير جامعه ايثارگري است و معترضان همواره اعلام كرده‌اند كه بنياد شهيد و امور ايثارگران با ناديده گرفتن‌شان و منزلت اين قشر، با بيمه‌هاي ناكارآمد براي ارايه خدمت به جامعه ايثارگري عقد قرارداد كرده و همين اتفاق، مشكلات جدي در تامين داروهاي حياتي؛ به خصوص براي جانبازان شيميايي و اعصاب و روان رقم زده علاوه بر آنكه اين بيمه‌ها، همواره پرداخت هزينه‌هاي درماني جامعه ايثارگري را به تاخيرهاي بسيار طولاني موكول كرده‌اند و در توضيح علت هم، بدهي بنياد شهيد در تاديه حق بيمه‌ها را علت اصلي اين بدعهدي برشمرده‌اند. پرداخت مطالبات معوق ايثارگران، ارايه خدمات كامل به جانبازان و خانواده شهداي مدافع حرم و همچنين انجام وظيفه‌اي كه مجلس از سال گذشته به عنوان پرداخت حقوق براي جانبازان فاقد شغل براي بنياد شهيد تعريف كرد، از ديگر تعهداتي است كه ممكن است با اين ميزان افزايش اعتبار در لايحه بودجه 99، اين نهاد وابسته به رياست‌جمهوري را با مشكلات جدي مواجه كند.
تسنيم در تشريح جزييات بودجه پيشنهادي بنياد شهيد در لايحه بودجه 99 نوشت: «دولت در لايحه بودجه، بيشترين مبلغ را براي توسعه خدمات حمايتي ايثارگران اختصاص داده كه كمي بيش از 14 هزار ميليارد تومان است و كمترين رقم، به پژوهش‌هاي كاربردي در حوزه ايثارگران تعلق دارد. در اين لايحه، براي ارايه خدمات درماني و توانبخشي به ايثارگران مبلغ 163 ميليارد تومان، توسعه خدمات بيمه‌اي ايثارگران مبلغ 945 ميليارد و 332 ميليون تومان، خدمات اجتماعي، فرهنگي، ورزشي به ايثارگران مبلغ 727 ميليارد و 400 ميليون تومان، توسعه خدمات حمايتي ايثارگران مبلغ 14 هزار و 233 ميليارد و 796 ميليون و 100 هزار تومان و براي پژوهش‌هاي كاربردي در حوزه ايثارگران مبلغ 3 ميليارد تومان پيشنهاد داده و با توجه به دغدغه ايثارگران براي موضوع بيمه تكميلي ايثارگري كه در دو سال گذشته با كمبود بودجه فراواني روبه‌رو بوده، مبلغي كه دولت براي بخش بيمه ايثارگران در نظر گرفته، بايد از رقم‌هاي مهم بودجه امسال باشد در حالي كه اين رقم در لايحه بودجه سال 1399 مبلغ 945 ميليارد تومان است.»
افزايش دوبرابري اعتبارات سازمان بهزيستي
دولت براي سازمان بهزيستي كشور در لايحه بودجه 99 حدود 9 هزار ميليارد تومان اعتبار پيشنهاد كرده كه اين رقم، در مقايسه با بودجه 4 هزار ميليارد توماني پيشنهادي دولت براي سال 98، افزايش دو برابري دارد در حالي كه به نظر مي‌رسد افزايش مشكلات معيشتي دهك‌هاي نيازمند جامعه و سرباري اين خانواده‌ها بر گردن تنها نهادهاي حمايتي كشور؛ كميته امداد و سازمان بهزيستي كشور يكي از دلايل افزايش قابل توجه اعتبارات پيشنهادي اين دستگاه‌ها بوده، بودجه 9 هزار ميليارد توماني پيشنهاد شده توسط دولت در لايحه بودجه 99، اعتبارات مربوط به حمايت‌هاي مالي و اجتماعي و بيمه‌اي و توانبخشي جامعه 572 هزار خانواري بهبود يافتگان اعتياد، زنان سرپرست خانوار، كودكان بدسرپرست و بي‌سرپرست، سالمندان نيازمند، يارانه نگهداري از افراد داراي معلوليت در مراكز آسايشگاهي، آسيب‌ديدگان اجتماعي، يك ميليون و 500 هزار فرد داراي معلوليت و تمام افراد داراي معلوليت نيازمند كه هرساله تحت پوشش اين نهاد حمايتي قرار مي‌گيرند را يك جا در خود دارد علاوه بر آنكه در لايحه بودجه 99، دولت بنا به وظيفه‌اي كه در قبال اعتبار بخشي براي اجراي قانون جامع حمايت از معلولان داشته، هزار و 300 ميليارد تومان براي اجراي اين قانون در سال 99 در لايحه پيشنهادي خود در نظر گرفته كه البته به گفته وحيد قبادي‌دانا؛ رييس سازمان بهزيستي كشور، اين قانون كه ارديبهشت 1397 توسط رييس‌جمهوري به تمام دستگاه‌ها ابلاغ شد، در همان زمان براي اجراي كامل نيازمند 12 هزار ميليارد تومان اعتبار بود و حالا و با گراني‌ها و تشديد تحريم‌هاي اقتصادي، اين رقم قطعا به 20 هزار ميليارد تومان رسيده است. كميته امداد كه بزرگ‌ترين نهاد حمايتي كشور است و بيش از 2 ميليون خانوار نيازمند را تحت پوشش حمايت‌هاي مستمر دارد، قرار است در لايحه بودجه با صرفه‌جويي ناشي از حذف دهك‌هاي پردرآمد از دريافت يارانه تغذيه شود. در لايحه بودجه 99، منابع حاصل از حذف بيش از 25 ميليون نفر از دريافت يارانه كه معادل 15 هزار ميليارد و 550 ميليون تومان خواهد بود، براي كاهش فقر مطلق خانوارهاي تحت حمايت كميته امداد و سازمان بهزيستي، اجراي قانون حمايت از معلولان، و اجراي تبصره ذيل ماده ۳۸ قانون جامع خدمت‌رساني ايثارگران هزينه خواهد شد كه اين كمك‌رساني از سوي دولت، مازاد بر اعتبارات كميته امداد است ضمن آنكه مرتضي بختياري؛ رييس كميته امداد چندي پيش اعلام كرد كه پيشنهاد افزايش 50 درصدي مستمري مددجويان تحت پوشش اين نهاد حمايتي را به دولت ارايه كرده كه تا امروز هم رييس‌جمهوري و رييس سازمان برنامه و بودجه مخالفتي با اين پيشنهاد ابراز نكرده‌اند.