عوامل توليد آلودگي هوا همچنان مي‌تازند
سپيده سعيدي
نفس تهران چنان از ذرات معلق گرفت كه حتي شهردار پايتخت هم اعتراف كرد اگر باران نمي‌باريد با آنچه در روز 25 آذر 98 از آلودگي تجربه كرده بوديم بايد شهر را تخليه مي‌كرديم. اما چرا كارمان به اينجا رسيد كه پديده وارونگي در پاييز و زمستان كارمان را به توقف زندگي در شهر مي‌كشاند؟ همين كه مدارس تعطيل شوند، دانشگاه‌ها تعطيل شوند و بسياري پدران و مادران به سبب آنكه فرزندان‌شان را بايد در خانه نگه دارند، مجبورند سر كار نروند عملا توقف زندگي معمول است. در اين شرايط آنچه از زبان مسوولان مي‌شنويم اعتراف به ناتواني در حل مشكل آلودگي هوا چه در تهران و چه كلان‌شهرهاست. كما اينكه در ماه‌هاي گذشته از زبان مسوولان شهري شنيديم كه از «باد» و «باران» به عنوان عواملي كه آلودگي را از بين مي‌برند، سخن گفتند در حالي كه ما مي‌دانيم اين عوامل از اختيار انسان‌ها به‌ويژه مديران خارج است. جالب اينجاست كه آنچه دراختيار و
تحت مديريت مديران است، تغييري به خود نمي‌بيند. در اين سال‌ها به جز تعطيل كردن مدارس و دانشگاه‌ها و زوج و فرد كردن از در منزل اقدام موثر ديگري صورت نگرفته است. البته با سر كار آمدن دولت يازدهم توليد بنزين پتروشيمي‌ها متوقف و استاندارد بنزين بهبود يافت اما آيا خودروهاي ما هم بهبود يافت. يكي از مهم‌ترين عواملي كه آلودگي هوا را تشديد مي‌كند خودروهاي سبك و سنگين هستند. اما در اين سال‌ها نه خودروهاي سنگين و نه خودروهاي سبك براي كاهش آلودگي هوا مناسب‌سازي نشده‌اند. جالب اينجاست كه شوراي شهر تهران با نصب فيلتر دوده بر اتوبوس‌هاي شهري مخالفت كرد و از سوي ديگر سيستم حمل‌ونقل عمومي ما سال‌هاست كه به خود اتوبوس جديد نديده است. از سوي ديگر وظيفه كاهش آلودگي هوا كه نيازمند اقدامات بين‌بخشي است قرباني جزيره‌اي عمل كردن شده است و هيچ‌كس به تعهدات خود در اين زمينه عمل نمي‌كند. كميته كاهش آلودگي هوا به رياست سازمان حفاظت محيط‌زيست تشكيل مي‌شود، اما پرسش اين است كه اعضاي آن كيستند و تا چه اندازه به وظايف خود عمل مي‌كنند؟ يكي از عوامل موثر در آلودگي هوا كه همان ذرات معلق است، خودروهاست. با اين وضعيت آيا خودروسازان در اين سال‌ها تعهدي نسبت به كاهش آلاينده‌هاي هوا داشته‌اند؟ خودروهايي كه خودروسازان ما توليد مي‌كنند چند نسل از خودروهاي روز دنيا عقب هستند؟ جالب اينجاست كه صنعت خودروسازي كه سال‌هاست حمايت دولت‌هاي مختلف را داشته هيچ‌گاه به عنوان مسوول موثر در توليد آلاينده‌ها شناخته نشده است و گاه پشت اشتغال پنهان شده‌اند و گاه پشت تحريم، وقتي همچنان عامل اصلي توليد آلاينده‌ها يعني توليد خودروهاي نامناسب ادامه دارد، چگونه انتظار داريم آلودگي هوا كاهش پيدا كند؟