چند نكته براي شنبه

اين يادداشت پيش از پايان انتخابات و مستقل از نتيجه احتمالي آن نوشته شده است و طبعا كساني كه آن را مي‌خوانند از محصول انتخابات مطلع هستند، نتيجه‌اي كه چندان دور از پيش‌بيني‌ها نيست. تحليل آنچه كه گذشته است بماند براي بعد، و اكنون لازم است كه نگاه خود را به آينده معطوف كنيم. به عنوان اولين نكته ضروري است يادآوري شود كه مشكلات مردم و كشور چنان عميق است كه با رفتن يكي و آمدن ديگري مسائل حل نخواهد شد، مگر آنكه اراده‌اي جدي معطوف به حل مسائل جامعه در همه سطوح ساختار قدرت در ايران شكل بگيرد. اراده‌اي كه متكي به اصول علمي و مشاركت كارشناسان و نخبگان و مردم باشد.  اجازه دهيد كه قدري عيني‌تر صحبت شود. كشور تاكنون توانسته است كه با هر زحمت و رنجي بوده، تحريم‌ها را تحمل كند، منظور از تحمل تحريم، تامين اصلي‌ترين مايحتاج مردم شامل آب، نان، غذا، دارو و حدي از اشتغال و درآمد و پرداخت حقوق‌ها است. هر كس كه رييس‌جمهور مي‌شود، نبايد درباره امكان تداوم اين فرآيند، خوش‌خيال باشد. پس از آمدن او، نه ‌تنها مشكلات كم نخواهد شد، بلكه بيشتر هم مي‌شود حتي تامين همين نيازهاي اوليه نيز با بحران جدي مواجه خواهد شد. 

 با آغاز جابه‌جايي مديريتي و تغييرات دولت، حتي اگر فرض كنيم كه گروه كارآمدتري به دولت بيايند كه متاسفانه چنين نيز نخواهد شد، فرصت‌هاي زيادي را خواهد گرفت كه حل مشكلات را به تاخير مي‌اندازد. تنها يك اميد براي عبور موقت از اين وضع وجود دارد و آن به نتيجه رسيدن مذاكرات برجامي است. به هر دليلي اين توافق تاكنون انجام نشده است كه قصد علت‌يابي آن را ندارم، ولي بايد اميدوار بود كه دولت جديد دچار خودفريبي نشود و گمان نكنند كه راهي جز اين وجود دارد. بايد بر انديشه غلط خود خط بطلان بكشند و اجازه ندهند كه تفكرات ضد برجامي دوستان‌شان دوباره جان بگيرد، تاريخ مصرف آن تفكرات تا امروز بود و تمام شد و رفت.  نكته بعدي اين است كه مشاركت در اين انتخابات به گونه‌اي نخواهد بود كه بتواند سرمايه كافي براي دولت بعدي در عرصه داخل و خارج فراهم كند. بنابراين تنها راه، كوشش براي ايجاد سرمايه‌هاي جديد است. سرمايه‌هايي كه ناشي از جلب اعتماد نخبگان و ديگر گروه‌ها و نيز تحقق كارآمدي باشد. با سرمايه جديد مي‌توان كمبود سرمايه راي مردم را تاحدي بازسازي كرد. البته كسي كه سرمايه راي هم داشته باشد، بايد با سرمايه‌هاي جديد پيش‌گفته، سرمايه اوليه را غني‌سازي كند، ولي كسي كه سرمايه راي ندارد بايد در اين باره بيشتر كوشش كند.  هميشه گفته‌ام كه يكي از مهم‌ترين ويژگي‌هاي مثبت و لازم هر انتخاباتي، آرامش پس از توفان آن است. انتخابات بايد به گونه‌اي باشد كه پس از راي‌گيري و اعلام نتايج، شاهد آرامش پس از توفان رقابت‌ها باشيم. اگر قرار باشد كه اين توفان و خرابي‌هاي آن همچنان ادامه يابد، يا حتي بدتر گردد معلوم مي‌شود كه آن پديده انتخابات نبوده است. بنابراين بايد ديد كه از شنبه چقدر شاهد آرامش سياسي در كشور هستيم؟  نكته مهم ديگر به اصلاح‌طلبان مربوط مي‌شود. در اين انتخابات مجموعه آنان به دو گروه تقسيم شدند. برخي طرفدار راي دادن بودند و گروه دوم از اين كار طرفداري نمي‌كردند. گروه اول براي جلب نظر ديگران خيلي كوشيد. تا اينجا مساله‌اي نيست، خيلي هم خوب است. گرچه حدس مي‌زنم كه نتيجه انتخابات چه خواهد شد، ولي مستقل از اين حدس و گمان، نتيجه هر چه باشد، ضرورت دارد كه دنبال فهم ماجرا بود و دنبال مقصر نگرديد كه جز تشديد اختلاف نتيجه ديگري ندارد. البته نقد و تحليل و فهم آنچه كه در اين انتخابات گذشت، بسيار ضروري است. به علاوه مستقل از اينكه حكومت چه سياستي را در پيش بگيرد، بهتر است دوستان اصلاح‌طلب خود را براي يك دوران سخت سياسي آماده كنند. دوراني كه بايد با نوعي پوست‌اندازي، هم از جهت نيروي انساني و تشكيلاتي و هم از جهت رويكردها همراه شود. از اين سرنوشت گريزي نيست. اجازه ندهيد با اجبار فراوان تن به اين نتيجه داده شود.