در باب ماهيت يكي از مهمترين رويدادهاي سينمايي دنيا
امتياز ويژهاي كه فقط جشنواره كن دارد
احمد طالبينژاد
شهر ساحلي كوچك كن در فرانسه به درستي به عنوان پايتخت فرهنگي سينماي جهان شناخته شده، اگر جشنوارههاي ديگري همچون ونيز يا لوكارنو (اينجا منظور جشنوارههاي اروپايي است) و جشنوارههاي الف ديگر صاحب جايگاهي براي معرفي توليدات سالانه سينماي دنيا اعم از سينماي فرهنگي و تجاري هستند، كن قرار بوده و هست كه پايتخت و محل معرض نمايش فيلمهايي باشد كه وجه فرهنگي دارند و سابقه هفتاد و چهارساله اين جشنواره ثابت ميكند بسياري از فيلمسازان نامدار جهان از كوروساوا ژاپني گرفته تا فيلمساز هندي ساتيا جيت راي و فيلمسازان ايراني براي نخستينبار در كن كشف شدند، چهل و خردهاي سال پيش فيلمساز الجزايري با نام محمد لخدر همينه با فيلم «وقايع سالهاي آتش» فيلمش در كن جايزه بهترين فيلم را گرفت و بلافاصله اسمش بر سر زبانها افتاد و تبديل به فيلمساز جهاني شد به هر حال قدرت كشف در جشنواره كن وجود داشت و دارد چه كشف فيلمساز و چه كشف فيلم، كن صاحب جايگاهي است براي پرتاب شدن به فضاي بيكران سينما به ويژه در زمينه سينمايي كه صبغه فرهنگي و هنري دارد. اگر بخواهيم از رقباي اين رويداد مثالي بياوريم بايد از جايزه اسكار بگوييم اما براي اسكار تنها نكتهاي كه اهميت دارد وجه صنعتي سينماست ولي در كن بحث صنعتي سينما در اولويت نيست. خوشبختانه سينماي ايران هم در جشنواره كن تا به حال حضور نسبتا قابل قبولي داشته «طعم گيلاس» عباس كيارستمي كه جايزه مشترك نخل طلايي دريافت كرده . سالها پيش فيلم نيمهبلند «انتظار» از امير نادري در كن جايزه گرفت. در سالهاي گذشته هم اصغر فرهادي و بازيگرانش در اين رويداد خوش درخشيدند امسال هم او با فيلم «قهرمان» در اين رويداد حضور دارد. اميدوارم اتفاقات خوبي براي فيلم او شاهد باشيم. به هر جهت جشنواره كن و جوايزش هم به فيلم اعتبار ميبخشد و هم فيلمسازش؛ البته بستگي به اين دارد كه چه كساني در راس اين رويداد و هيات داوران قرار بگيرند و چه نگاهي به فيلمهاي حاضر در جشنواره داشته باشند ولي آنچه مسلم است اين جشنواره رويداد بسيار آبرومندانهاي است كه در قياس با جشنوارههاي مشابه در رتبه بالاتري قرار ميگيرد. اگرچه در سالهاي اخير برخوردهاي نااميدكننده هم از آن شاهد بوديم به اين معني كه فيلمهايي مورد تاييد قرار داده يا پذيرفته كه حقشان نبوده در جشنواره كن حضور داشته باشند. اما نكتهاي كه مهم است اينكه در جشنواره كن چه فيلمي جايزه بگيرد چه نگيرد همين كه فيلم يا فيلمسازي در اين رويداد حضور داشته باشد به نظرم امتياز مثبتي است كه جشنوارههاي ديگر كمتر از آن برخوردار هستند.