نماينده سابق ايران در اوپك تشريح كرد
سناريوهاي نفتي در اثر توافق يا عدم‌توافق هسته‌اي
نماينده سابق ايران در اوپك معتقد است كه ميزان تاثير توافق هسته‌اي بر بازار جهاني و قيمت نفت به ميزان همكاري اعضاي موثر اوپك با ايران براي بازگشت به اين بازار بستگي دارد. توافق يا عدم توافق؛ اين موضوعي است كه با نزديك شدن به زمان تعيين شده براي حصول توافق نهايي هسته‌اي ميان ايران و 1+5 با اهميت‌تر جلوه مي‌كند. يكي از بازارهايي كه در سال‌هاي اخير همواره تحت تاثير مذاكرات ميان ايران و 1+5 قرار داشته، بازار نفت بوده است. سيدمحمدعلي خطيبي درباره تاثير توافق يا عدم توافق ايران و شش قدرت جهاني به ايسنا گفت: درباره توافق و چگونگي لغو تحريم‌ها بايد گفت كه برداشت ما با برداشت طرف مقابل متفاوت است. برداشت ما اين است كه تمام تحريم‌ها از جمله تحريم‌هاي نفتي بايد يك جا لغو شود. در سوي ديگر طرف مقابل مي‌گويد فرمول و ساز و كار خاصي را براي لغو تحريم‌ها در نظر دارد. وي با اشاره به اظهارنظر مسوولان وزارت نفت مبني بر اينكه درصورت رسيدن به توافق ايران 500 هزار بشكه به ظرفيت توليد روزانه خود مي‌افزايد، افزود: با توجه به اينكه در اواسط سال ميلادي هستيم بسياري از قراردادهاي سالانه نفتي منعقد شده است. اما نوع ديگري از قراردادها مشهور به قراردادهاي اسپات يا مقطعي هستند كه خريدهاي ما تا پايان سال ميلادي جاري بايد به اين شكل انجام بگيرد.
تاثير توافق هسته‌اي بر بازار جهاني به ميزان همكاري ديگر اعضاي اوپك با ايران بستگي دارد
خطيبي با تاكيد بر اينكه افزايش 500 هزار بشكه‌اي توليد و صادرات نفت ايران تاثيري بر بازار جهاني و قيمت‌ها نخواهد داشت، خاطرنشان كرد: مگر اينكه ديگر كشورهاي توليد‌كننده اوپك نيز توليد خود را افزايش دهند كه در آن صورت بازار با مازاد عرضه روبه رو خواهد شد و قيمت‌ها كاهش مي‌يابند. معتقدم ميزان تاثير توافق و افزايش توليد ما بر بازار جهاني به ميزان توليد و همكاري ساير اعضاي تاثيرگذار اوپك بستگي دارد، به ويژه اعضايي كه بازار را در نبود ما اشغال كرده‌اند. نماينده سابق ايران در اوپك درباره پيش‌بيني خود از ميزان همكاري اعضاي اوپك با ايران در صورت لغو تحريم‌ها و افزايش توليد ايران نيز اظهار كرد: در اجلاس اخير اوپك دو اظهارنظر متفاوت را شاهد بوديم؛ از سويي وزير نفت كشورمان از استقبال اعضاي ديگر از ايران براي بازگشت به بازار خبر داد و از سوي ديگر دبيركل اوپك در اظهارنظر خود گفته بود كه هنوز زود است كه درباره بازگشت ايران به بازار صحبت كنيم. هرچند او حرف‌هاي عده‌اي خاص در اوپك را منتقل مي‌كند. وي ادامه داد: در هر صورت درباره اظهارنظر آقاي زنگنه بايد به اين نكته توجه كرد كه اگر استقبال ديگر اعضا به صورت عملي باشد اقدام مثبت و تعريف شده‌اي خواهد بود. اما اگر استقبال ظاهري و بدون برنامه‌ريزي باشد، تاثيرگذار نخواهد بود. خطيبي به تغيير استراتژي اوپك اشاره كرد و گفت: استراتژي اوپك ديگر دفاع از قيمت‌ها و كنترل بازار نيست. در واقع اعضاي تاثيرگذار اوپك درگير يك جنگ سهم بازار هستند و هركدام سعي مي‌كنند سهم بيشتري را در بازار جهاني به‌خود اختصاص دهند و قيمت را فداي اين خواسته خود كرده‌اند.
ممكن است توافق صورت بگيرد اما لغو تحريم‌هاي نفتي در اولويت نباشد
نماينده سابق ايران همچنين گفت: طبق يك سناريوي ديگر ممكن است توافق صورت گرفته اما تحريم‌هاي نفتي براي لغو در اولويت اول نباشند كه بايد ديد در كجا اين اتفاق حادث خواهد شد. اما اگر توافق صورت نگيرد يا به زمان ديگري موكول شود بازار به همين روال خود ادامه خواهد دادبا اين تفاوت كه با فرارسيدن پاييز و زمستان با افزايش تقاضاي فصلي رو به رو خواهيم بود و اگر اعضاي ديگر اوپك توليد خود را با اين افزايش تقاضا بالا نبرند، مي‌توان انتظار تعادل در بازار را داشت.
رفتار برخي اعضاي موثر اوپك غيرقابل پيش‌بيني است
وي همچنين به مديريت رها شده بازار از سوي اوپك اشاره كرد و افزود: اقدامات كشورهايي كه مازاد عرضه دارند به هيچ عنوان قابل پيش‌بيني نيست. به عنوان مثال افزايش توليد عربستان از حدود هشت ميليون بشكه در روز به حدود 10 ميليون بشكه قابل پيش‌بيني نبود و به همين دليل ممكن است باز هم توليد خود را افزايش دهد. خطيبي در ادامه با بيان اينكه برخي اعضاي اوپك توليد خود را در هنگام افزايش تقاضا نه به ميزان مورد انتظار اوپك بلكه به ميزان موردنظر خودشان افزايش مي‌دهند، خاطرنشان كرد: اين اعضا با استراتژي خاص خود كه ممكن است ناشي از برخي توافقات سياسي باشد رفتار مي‌كنند.