نگاه المانيتور به بن‌بست در مذاكرات وين
اگر ايران برجام را بخواهد چه؟
كمتر از دو هفته پيش، راب مالي، نماينده دولت بايدن در امور ايران گفت: از آنجايي كه تهران «علاقه‌اي» به برجام ندارد، ايالات متحده «روي چيزهاي ديگري» تمركز كرده است، مانند «تلاش براي بازدارندگي و اخلال در ارايه سلاح به روسيه و تلاش براي حمايت از آرمان‌هاي اساسي مردم ايران».
سايت خبري - تحليلي المانيتور با اين مقدمه درباره مذاكرات وين مي‌پرسد: اما اگر ايران دوباره علاقه‌مند شود چه؟ حسين اميرعبداللهيان، وزير امور خارجه ايران، در تاريخ 9 دسامبر، در پي تماسي با جوزپ بورل، نماينده عالي اتحاديه اروپا در امور خارجي در توييتي نوشت: «ما در فاز نهايي يك توافق خوب، قوي و بادوام هستيم.» سه روز بعد جوزپ بورل در جلسه شوراي روابط خارجي اتحاديه اروپا گفت: «ما گزينه بهتر از برجام براي اطمينان از عدم دستيابي ايران به سلاح هسته‌اي نداريم.» وي افزود: اين به نفع خود ماست.
بورل گفت: اتحاديه اروپا بايد پرونده‌هاي حقوق بشر، پهپادها و برجام را از هم جدا كند و خواستار ادامه تعامل «تا حد امكان» با ايران در پرونده هسته‌اي، به‌رغم بن‌بست فعلي شود.
وزارت امور خارجه ايران در پاسخ به اتحاديه اروپا درباره برجام گفت: «هدف ايران امضاي يك توافق پايدار است» و «آماده است مذاكرات را در راستاي پيش‌نويس مذاكرات وين كه حاصل ماه‌ها سختي و تلاش بود به نتيجه برساند.»
ايران بلافاصله پس از آن با سفر يك هيات آژانس بين‌المللي انرژي اتمي (IAEA) در 18 دسامبر موافقت كرد تا يك مناقشه طولاني‌مدت در مورد تخطي احتمالي ايران از توافق پادمان هسته‌اي را حل‌وفصل كند.
تماس‌ها و مقامات منطقه‌اي نيز به ما مي‌گويند كه ايران واقعا در حال ارسال سيگنالي از علاقه مجدد به احياي توافق هسته‌اي است. ممكن است نسبت به نيات ايران شك و ترديد وجود داشته باشد، اما خطرات عدم احياي برجام آنقدر زياد است كه نمي‌توان به تغييرات احتمالي در موضع تهران توجه نكرد.
جو بايدن، رييس‌جمهور امريكا بازگشت به توافق هسته‌اي ايران را اولويت اصلي دولت خود كرده بود. او بارها گفته است كه به ايران اجازه نخواهد داد كه سلاح هسته‌اي خود را توليد كند و ديپلماسي بهترين رويكرد براي رسيدن به اين هدف است.
انگيزه براي توافق بايد مثل هميشه بالا باشد. ديپلماسي هسته‌اي هرگز به دنبال پاداش دادن به دولت ايران و سرمايه‌گذاري براي تغيير آن به سوي بهتر نبوده است. اين توافق در مورد جلوگيري از دستيابي ايران به بمب بود و هست.
آژانس بين‌المللي انرژي اتمي و جامعه بين‌المللي از اينكه ايران سطح غني‌سازي اورانيوم خود را به 60 درصد افزايش داده است، نگران است چراكه يك گام فني با سطح غني‌سازي تسليحاتي 90 درصد فاصله دارد. دولت بايدن با احتياط و دقت گفته است از برجام دست نكشيده است، فقط «اولويت‌هاي ديگري» دارد. توافق روي ميز در ماه آگوست كه از نظر فني هنوز پابرجاست، پيش‌نويس مورد تاييد ايالات متحده/ اتحاديه اروپاست. بازگشت به مذاكرات البته با ايران آغاز مي‌شود. اما اگر ايران دوباره علاقه‌مند شود، ايالات متحده نيز بايد برجام را در ميان «اولويت‌هاي ديگر» بازگرداند.