سال آينده واردات اين گوشي انجام مي‌شود؟
پيدا و پنهان ممنوعيت واردات آيفون 14
گروه اقتصادي|مديركل دفتر واردات گمرك ايران جزييات بخشنامه ابلاغ شده از سوي سازمان توسعه تجارت به گمرك مبني بر ممنوعيت ورود تلفن همراه با نشان تجاري اپل ۱۴ به صورت همراه مسافر و پستي را تشريح كرده است. علي وكيلي، مديركل دفتر واردات گمرك با اشاره به اينكه گمرك مجري بخشنامه‌ها و قوانين است، مرجع ابلاغ‌كننده اين بخشنامه را وزارت صنعت، معدن و تجارت عنوان كرد و افزود: گمرك مجري بخشنامه‌هاست و ممنوعيت ورود تلفن همراه با نشان تجاري اپل ۱۴ به صورت همراه مسافر و پستي از اول اسفندماه سال جاري در گمركات سراسر كشور لازم‌الاجراست. در متن بخشنامه ممنوعيت ورود تلفن همراه با نشان تجاري اپل ۱۴ به صورت همراه مسافر و پستي خطاب به گمركات سراسر كشور آمده است: از تاريخ اول اسفند 1401 گوشي تلفن همراه با نشان تجاري APPLE مدل ۱۴ و همه مدل‌هاي بعد از آن، جزو ليست كالاهاي مجاز همراه مسافر و پستي ورودي به كشور نيست، دستور دهيد موارد ذيل مدنظر قرار گرفته و مراتب به تمامی دواير ذي‌ربط ابلاغ شد:
۱- از ثبت اطلاعات گوشي‌هاي وارده در سامانه مسافري و پستي از تاريخ مذكور خودداري شود.
۲- مراتب در مبادي ورودي و خروجي مسافري به كشور از طريق نصب بنر و ساير وسائل ارتباط جمعي اطلاع‌رساني شود. با آغاز عرضه جهاني آيفون 14، مقامات وزارت صمت اعلام كردند، واردات آيفون 14 چه در سطح مسافري و تجاري به ايران ممنوع است. ممنوعيت اين آيفون به معني عدم رجيستري آن است. اين سياست همان زمان از طريق گمرك ايران به گمركات كشور اعلام شد. در اين ميان يك اتفاق افتاد و آن اين بود كه به برخي گمركات اين ابلاغيه دير رسيد. بر همين اساس ظرف 8-7 روزي كه همه گمركات كشور بخواهند اين بخشنامه را در دستور كار قرار دهند، حدود 8 هزار آيفون 14 رسما وارد كشور و ثبت گمركي شد.
از حدود 8 مهر ماه ديگر هيچ گوشي در قالب مسافري هم ثبت نشد. البته كماكان گوشي‌هاي آيفون 14 در قالب مسافري وارد كشور مي‌شود. يك واردكننده موبايل هم درباره گوشي‌هايي كه در قالب غيرتجاري وارد مي‌شوند به «اعتماد» مي‌گويد: يكسري گوشي‌هاي آيفون 14 باز و وارد مي‌شوند و يكسري گوشي‌هاي آيفون 14 مسافري پلمب هستند ولي آنها هم مجاز به خروج از گمركات هستند. اما آنها از سوي گمرك ثبت نمي‌شود و در نتيجه رجيستري نمي‌شود و هر سيم‌كارت فقط يك ماه در آنها قابل استفاده است. او گفت مسافران فعلا از اينترنت اين گوشي استفاده مي‌كنند. در كنار اين گوشي‌ها يكسري گوشي از مرزها به صورت غير رسمي هم وارد شده است. دبير كنگره موبايل هم به «اعتماد» در مورد وضعيت واردات آيفون 14 مي‌گويد: از ابتداي مهر كه عرضه آيفون در جهان آغاز شده تاكنون بين 25 هزار تا 26 هزار دستگاه آيفون 14 وارد شده؛ اما فقط حدود 7 هزار الي 8 هزار آنها رسمي و ثبت گمركي شده است. او درباره رجيستري شدن يا نشدن گوشي‌هاي آيفون 14 مي‌گويد: تاكنون هيچ كدام از گوشي‌هاي آيفون رجيستري نشده نه آنهايي كه رسمي وارد شده و ثبت گمركي شده است و نه آنهايي كه رسمي وارد نشده و ثبت گمركي نشده است. عاليان درباره بحث‌هاي اين روزها در مورد رجيستري آيفون 14 مي‌گويد: در نامه‌اي كه ابتداي مهر به گمركات كشور زده شد و گفته شد واردات آيفون 14 در قالب مسافري و تجاري ممنوع است، يك زمان مشخص تعيين شده بود، آن زمان هم يكم مهر تا يكم اسفند 1401 بود. عاليان ادامه مي‌دهد: برهمين اساس سازمان توسعه از گمركات استعلام گرفت كه باتوجه به پايان دوره مورد نظر واردات آيفون مجاز است. گمرك در پاسخ به سازمان اعلام كرد: از يكم اسفند 1401 تا اطلاع ثانوي واردات و رجيستري آيفون 14 و مدل‌هاي بالاتر آيفون ممنوع است.
او مي‌افزايد: بنابراين اتفاق خاصي نيفتاده؛ صرفا ممنوعيت واردات آيفون تمديد شده است. نكته اينجاست چون نامه اول منتشر نشد ولي نامه دوم منتشر شد، اين ابهام ايجاد شد كه پيش‌تر رجيستري مي‌شده و اكنون رجيستري نمي‌شود. عاليان ادامه مي‌دهد: البته دولت موظف است كه آيفون‌هاي وارداتي كه ثبت گمرك شود را رجيستري كند ولي هنوز تصميمي براي رجيستري آنها نيز گرفته نشده است. ابراهيم درستي، رييس اتحاديه فروشندگان دستگاه‌هاي صوتي، تصويري، گوشي همراه و لوازم جانبي به «اعتماد» مي‌گويد: هنوز وضعيت آيفون 14 مشخص نيست. البته به گفته يك فعال اقتصادي كه نخواست نامش فاش شود به «اعتماد» مي‌گويد: شايد سال آينده وارداتش مجاز شود، چون سال آينده عوارض واردات موبايل بالا مي‌رود. سال آينده عوارض واردات موبايل 30 درصد است و در نتيجه قيمت آيفون خيلي بالا مي‌رود و به همين دليل وارداتش براي خيلي‌ها از صرفه مي‌افتد، چون تقاضا به شدت كاهش پيدا مي‌كند. اين فعال اقتصادي به «اعتماد» مي‌گويد: نمي‌توان مانع ورود تكنولوژي به كشور شد، چون حتي اگر آيفون‌هاي نسل جديد به صورت مسافري و تجاري از گمركات وارد كشور نشود؛ به صورت قاچاق به كشور مي‌آيد. نكته ديگر اينكه امروز دولت مانع واردات نسل جديد آيفون مي‌شود؛ با ورود نسل‌هاي جديد ساير گوشي‌ها مي‌خواهد چه كار كند؟ مي‌خواهد همه را ممنوع كند؟ فعلا دولت دست روي آيفون گذاشته و در مورد ساير گوشي‌ها اظهارنظري نكرده است. اما با اين حال به باور فعالان اقتصادي، در مقطع كنوني تصميمات نسنجيده اينچنيني بازار موبايل را به هم مي‌ريزد و با اين اتفاق هم به مصرف‌كننده، تاجر و فروشنده خرد آسيب مي‌زند. حتي خود دولت نيز از اين سياست متضرر مي‌شود. در اين وضعيت صرفا دلال و قاچاقچي سود مي‌كند. در اين بازار هر خبر در مورد ورود يا ممنوعيت آيفون، بازار آيفون را متلاطم مي‌كند و منجر به رشد افسارگسيخته قيمت آن مي‌شود. در اين بازار به دليل واردات قاچاق، تاجر قادر نيست سود كند و دولت از درآمد ماليات و عوارض گمركي محروم مي‌شود.
نكته قابل تامل ديگر اينكه دولت در نهايت مجبور مي‌شود واردات اين گوشي را در مقاطعي ديگر آزاد كند؛ همان اتفاقي كه براي واردات خودرو افتاد و بعد از 5 سال مجوز واردات آنها صادر شد. در ضمن مجبور است در آينده همه گوشي‌هاي آيفوني كه رسمي وارد شده است را رجيستري كند همان‌طور كه در نهايت وضعيت خودروهاي خاك خورده در گمركات كشور را بعد از 5 سال تعيين تكليف كرد.