تحكيم مناسبات تركيه- روسيه
ديدار دور از انتظار در آنكارا
سفر ولاديمير پوتين، رييس‌جمهور روسيه به تركيه و ديدار با رجب طيب اردوغان را مي‌توان يك تحول مهم منطقه‌يي و بين‌المللي دانست. شايد اكنون كه تحليلگران امريكايي با صراحت بيشتر مي‌گويند اين تركيه ديگر آن تركيه سابق و اين اردوغان آن اردوغان دهه اول قرن بيست و يك نيست، بايد پرسيد آيا امكان تغيير آرايش بازي در خاورميانه و جهان وجود دارد؟ اگر آنكارا از واشنگتن دور شود، امكان نزديكي بيشتر آن با مسكو وجود دارد؟
بر اساس گزارش‌ها و گمانه‌زني‌ها در اين سفر بي‌شك طيف گسترده‌يي از موضوع‌هاي مربوط به رابطه دوجانبه مانند همكاري‌هاي دو كشور در بخش‌هاي اقتصادي - بازرگاني، سرمايه‌گذاري مالي- انساني و نيز اجراي طرح‌هاي راهبردي در زمينه‌هاي انرژي و تعامل در عرصه بانكي در دستور مذاكرات سران روسيه و تركيه قرار داشته، اما بي‌شك سايه سوريه روي ميز مذاكره پوتين، اردوغان سنگيني مي‌كرد و احتمالا در اين ديدار علاوه بر مساله انتقال گاز روسيه به تركيه و قرارداد نيروگاه اتمي روسي در تركيه، دو طرف درخصوص خطر گروه تروريستي داعش نيز گفت‌وگو داشته‌اند. اما در حالي كه روابط روسيه با امريكا و اتحاديه اروپا بر سر بحران اوكراين سرد شده و مسكو نظاره‌گر جنگ امريكا عليه داعش است، تركيه هم با امريكا در ائتلاف بين‌المللي عليه داعش همكاري جدي ندارد. با اين همه دو طرف راهي براي همكاري و همگرايي در اين زمينه ندارند يا به اين همكاري به سختي مي‌توانند دست بيابند. قبل از هر نكته‌يي نبايد فراموش كرد رجب طيب اردوغان، رييس‌جمهور تركيه از مخالفان سرسخت بشار اسد رييس‌جمهوري سوريه و ولاديمير پوتين، رييس‌جمهور روسيه از حاميان اصلي اسد است. رييس‌جمهور روسيه در حالي به تركيه سفر مي‌كند كه سامانه‌هاي ضد هوايي روسيه در سوريه مرزهاي هوايي سوريه و تركيه را بيش از جهات ديگر تحت نظر دارند. اما بايد عنوان داشت حتي زماني كه آنكارا و واشنگتن در ماه عسل بودند، مسكو روابط خود با آنكارا را بدون تنش حفظ كرد. روسيه در بسياري از موضوعات علاقه‌مند به همكاري با تركيه است. علاوه بر ظرفيت اقتصادي در تجارت دوجانبه، تركيه يك كانال مهم براي انتقال انرژي روسيه به غرب است. از نظر اقتصادي وابستگي‌هاي قابل توجهي به يكديگر دارند به طوري كه مسكو اصلي‌ترين تامين‌كننده انرژي تركيه و آنكارا نيز دومين شريك اقتصادي روسيه پس از آلمان است. اما حجم مبادلات تجاري روسيه و تركيه در سال گذشته به نسبت سال‌هاي گذشته كمتر شده و به 23 ميليارد و 700 ميليون دلار رسيده است. اين در حالي است كه پيش‌تر توافق شده بود كه حجم مبادلات آنكارا و مسكو در سال 2020 به 100 ميليارد دلار برسد.