اعلام جنگ القاعده عليه داعش
سير واكنش القاعده به داعش از سكوت توام با ترديد آغاز شد، بعد به اعلام حمايت، و بعدتر به هشدار و اعلام برائت و اكنون به اعلام جنگ ختم شده است. ايمن ظواهري، رهبر القاعده در پيامي صوتي با توصيف ابوبكر بغدادي به تروريست منزوي عراقي مي‌گويد: سركرده داعش اقدام به فتنه و ايجاد اغتشاش مي‌كند، او نمي‌تواند رهبر تمام مسلمانان و خليفه باشد.
اين در حالي است كه داعش شاخه سابق القاعده در عراق بوده و دو سال قبل از اين گروه جدا شده بود. در نتيجه از وقتي داعش از عراق سر برآورد، بسياري مي‌پرسيدند واكنش القاعده چه خواهد بود. اكنون گله‌هاي ظواهري از بغدادي به دليل بي‌توجهي داعش به مسلمانان نشان مي‌دهد القاعده تاكنون با فرزند ناخلف خود مدارا داشت. او مي‌گويد: ما ترجيح مي‌داديم حدالامكان واكنشي نشان ندهيم و آتش اين فتنه را خاموش كنيم اما ابوبكر بغدادي و برادرانش چاره‌اي براي ما نگذاشتند جز آنكه از تمامي مجاهدين بخواهيم تا بيعت خود را از اين گروه پس بگيرند. همه از تصميم بغدادي مبني براينكه خودش را چهارمين خليفه مسلمانان خواند، متعجب شدند. بغدادي بدون مشورت با مسلمانان اين كار را انجام داده است. ظواهري در سخنان خود تاكيد دارد كه معتقد است داعش القاعده را تضعيف كرده است.
با اين حال كارشناسان مي‌گويند به نظر مي‌رسد اين پيام صوتي بهار سال گذشته ميلادي ضبط شده باشد و ظواهري در آن بر تعهدات گذشته از جمله بر وفاداري با ملاعمر، رهبر سابق طالبان كه مرگش اخيرا تاييد شد، مجددا تاكيد كرده است. كارشناسان امريكايي مي‌گويند واشنگتن مي‌تواند از اين روند به گونه‌اي بهره‌برداري كند، نظير كشته شدن فرستاده ظواهري توسط داعش در سال 2014 كه براي ميانجي‌گري آتش‌بس ميان مخالفان در سوريه مامور شده بود. داعش و القاعده شبيه هم هستند و با اين وجود تحليلگران معتقدند اين گروه تفاوت‌هايي با هم دارند. برخي تفاوت‌ها كه در ارزيابي‌ها بر آنها تاكيد مي‌شوند، به شرح زير است:
حملات چشمگير القاعده عليه اهداف غربي است. در حالي كه داعش با وجود برخي نمايش‌هاي رعب آور عليه غرب، بيشتر مسلمانان را با اتهامات ادعايي خود قلع و قمع مي‌كند.
القاعده همچنان به رسانه‌هاي قديمي متكي است، اما داعش بر رسانه‌هاي جديد متمركز است.
القاعده بيشتر به دنبال جذب جواناني است كه به وهابيت معتقدند اما داعش از استخدام هيچ مزدوري امتناع نمي‌كند.
داعش به دنبال كشورگشايي و تسخير جغرافيا براي تشكيل خلافت است اما القاعده با وجود گسترش سازمان خود به مناطق مختلف به دنبال استقرار حكومت نيست.
داعش يك ساز و كار اقتصادي و تجاري براي تامين مالي خود دارد، در حالي كه القاعده متكي به خيرات بنيانگذار خود بوده و اكنون سازوكار اقتصادي مشخصي ندارد.