اعظم عابديني٭/ 21 شهريور- روز ملي سينماست. سينما يك رسانه و كانال انتقال پيام است. به قول «مارشال مك يوهان» «رسانه همان پيام» است پس سينما همچون رسانههاي ديگر، پيام است، پيامي كه حتما صاحب معناست و بايد آن را در ميان خيل پيامها شنيد، كه غفلت از آن باخت قافيهاي با خسران بزرگ است.
پيام سينما مثل هر صنعت ديگري توجه به فرصتها و تهديدهاي آن است؛ فرصت درآمدزايي، اشتغالزايي، فرهنگسازي، تاثير و هدايت افكار عمومي و در نهايت كمك به رشد دموكراسي و توسعه پايدار و البته تهديدها، آسيبهايي است كه در سايه بيتوجهي به همه اين فرصتها حادث ميشود و آنها را تبديل به تهديد ميكند.
اين صنعت در پيوند با فرهنگ، گرچه درظاهر چهره خشن ساير صنايع را ندارد اما در عين حال شرايط صنعت يعني ظرفيت درآمدزايي و اشتغالزايي را بسيار دارد و بنابراين طبيعي است كه سرمايهگذاران از هر سوي به آن نظر دارند.
اما به دليل وجه قوي فرهنگي- هنري آن، فرهنگدوستان، هنرمندان و انديشمندان صاحبنظر، شديدا سينما را از آن خود ميدانند و نگران نگاه صرف تجاري به آن هستند.
لذا براي رشد و توسعه اين صنعت نرم دوست داشتني بايد به هر دو بعد آن توجه داشت و پيوندي عميق بين صاحبان سرمايه و همه اهالي فرهنگ و هنر و صاحبنظران و اساتيد دانشگاهها برقرار كرد. اينها دو بالي هستند كه اگر همراه هم و متوازن با يكديگر حركت نكنند نه تعالي و تكامل سينما كه سقوط آن را به همراه دارند.
«روز ملي سينما» فرصتي است كه نگاه ملي به صنعت سينما داشته باشيم و آن را آسيبشناسي كنيم.
در چنين روزي و ديگر روزهايي كه سينما، بهواسطه جشنوارهها، جشنها و مراسم فرش قرمز و ديگر آيينهاي مرتبط، كانون توجه است، فرصتي است كه عميقتر به لايههاي دروني زيرساختهاي رشد و توسعه صنعت سينما بپردازيم و آن را تنها به برگزاري جشنها و تقدير از هنرمندان و ستارگان با حواشي پرزرق و برق آن محدود نكنيم. بيترديد اينگونه مراسم فرصتي است كه نگاه مخاطب را همراه سينما ميكند و نام و ياد سينما را در متن جامعه زنده نگه ميدارد كه يادمان باشد سينمابا وجود رقباي جدي رسانهاي خود همچنان زنده است و با نشاط نفس ميكشد. اما كجا سراغ داريد كه در اين روزها مثلا «همايش سينماداران و نگهداري و توسعه سالنهاي سينما» برگزار شده باشد؟ سرمايهگذاران و مالكان سينما كجاي دايره خانواده بزرگ سينما جاي دارند.
كاش در اين روزها نشستهاي مشترك بين اساتيد و كارشناسان رسانه و سينما با هنرمندان و سينماداران و سرمايهگذاران برگزار ميشد.
كاش مناظرهاي بود بين مالكان سالنهاي سينما با مسوولان و مديران و با شركت دلسوزان فرهنگ و هنرمندان.
كاش دايره خانواده سينما را كمي وسيعتر و با هم تشريك مساعي بيشتر كنيم.
جشنها، جشنوارهها و آيينهاي سينمايي، خود، هدف نيست؛ بلكه وسيلهاي است كه سينما را در كانون توجه قرار ميدهد و احتمالا ميتواند يادآور نقش و فرصتهاي سينما در توسعه پايدار باشد؛ پس به همين دليل بايد به عوامل و عناصر رشد زيرساختهاي سينما توجه ويژه داشت.
راستي در روز ملي سينما آماري از سينماهاي مخروبه و متروكهاي كه درشان به روي مخاطبان بسته و نيمهبسته است، داريد؟ مالكانشان كجايند؟ آماري از شهرهاي بدون سينما داريد؟ جوانانشان چه ميكنند؟
فراموش نكنيم! «روز ملي سينما» فقط به ستارگان و چهرههاي سينما اختصاص ندارد.
٭ كارشناس ارشد علوم ارتباطات