يك خبر، سه چهره/ بررسي تاثيرات فرهنگي نذر خون و نذر كتاب در ايام محرم
نذر در فرهنگ ايراني- اسلامي ما داراي ريشه و تبار تاريخي است. حالا چند سالي است علاوه بر گسترده‌تر شدن نذورات معمول، نوآوري‌هايي نيز در آن ديده مي‌شود. نذر خون به عنوان امري زندگي‌بخش، چند سالي است كه در محرم با استقبال مردم مواجه شده است. فاطمه راكعي شاعر و استاد دانشگاه، مصطفي ايزدي از پژوهشگران ديني- فرهنگي و حجت‌‌الاسلام حسين انصاري‌راد نماينده ادوار مجلس و فعال سياسي، اين سنت زيباي انساني را روايت كرده‌اند.
اداي نذرخون در همه ايام باشد
حسين انصاري‌راد
متعلق نذر بايد مفيد، موثر و از ملاك درستي برخوردار باشد. آنچه نذركننده مي‌خواهد ببخشد بايد براي ديگري مفيد، خير و مستحق باشد. بنابراين اگر فردي براي حاجتش كتاب نذر مي‌كند، ترديدي نداشته‌باشد كه نذر مفيد، نيك و مستحقي كرده است. نذري كه در راستاي خردانساني و وجدان بشري است. نذر كتاب در همه‌وقت و همه‌حال براي كسي كه توانايي اين‌كار را دارد، درست و صحيح است. اگر افراد با امكاناتي كه دارند اين نذر را انسجام و اشاعه بيشتر ببخشند، مفيدتر است. گسترده‌تر شدن اين‌نذورات براي جامعه موثر خواهد بود. همچنين امسال ما در ايام عزاداري شهيدان كربلا شاهد نذر خون در ميان مردم بوديم. در دهه اول محرم افراد زيادي به بانك خون مراجعه كردند و خون خود را نذر امام حسين و يارانش كردند. نذري ارزشمند كه مي‌تواند سلامتي خيلي از بيماران نيازمند خون را تامين كند. بنابراين اگر اهداي خون براي فردي ضرر نداشته باشد، مي‌تواند نذر بسيار مفيد و مطلوبي براي نذركننده به‌حساب آيد و موجبات آرامش او را فراهم كند. اهداي خون از واجبات است و حتي بدون نيت نذر هم كار بسيار پرثوابي است. مسلمانان مي‌توانند در همه ايام سال و نه فقط در ايام عزاداري، اين‌كار مقدس را انجام دهند. نذر كتاب و نذر خون از مطلوب‌ترين نذورات مسلمانان است و حتما نبايد در يك زمان خاص صورت بگيرد. ايستگاه‌هاي نذر خون مي‌توانند در بقيه ايام سال هم داير باشند و نذورات مردم را جمع‌آوري كنند.
نذوراتي كه از انسان‌‌دوستي مي‌آيد
فاطمه راكعي
ايام محرم امسال را در حالي سپري مي‌كنيم كه چند اتفاق فرهنگي خوب درآن رخ داد؛ اتفاقاتي كه متناسب با فرهنگ و نياز جامعه‌ايراني بود. ضمن گراميداشت سنت‌ها، ارج نهادن بر حماسه‌‌آفرينان، بزرگان دين و تاريخ اسلام اين دو اتفاق بسيار ارزشمند است و جاي صحبت دارد. اهداي خون با نيت نذر، اتفاق بسيار مهمي است كه اگر چه در سال‌هاي پيش هم رواج داشت، اما امسال گستره بيشتري پيداكرد. اگر مردم به‌دليل مشغله در باقي ايام سال نمي‌توانند به بانك‌خون مراجعه و خون‌خود را به نيازمندان اهدا كنند، در ايام سوگواري شهيدان كربلا با توجه به تعطيلات عاشورا و تاسوعا مي‌توانند با مراجعه به ايستگاه‌هاي نذرخون، نذر خود را ادا و با اين كار خداپسندانه به نيازمندان زيادي كمك كنند. در دهه اول محرم مردم با بزرگان دين و سالار شهيدان انس مي‌گيرند و عميقا متاثر از فداكاري و انسانيت اين معصومين مي‌شوند، براي همين اين قبيل نذورات را با دل‌وجان انجام مي‌دهند. عاشورا روزي است كه خون عزيزي ريخته‌شده و چه‌نذري بهتر از نذر خون كه باعث مهرباني و انسانيت‌ورزي است. هر نذري كه دل‌هاي مردم را به‌هم نزديك كند و از ارزش‌هاي فرهنگي و معنوي برخوردار باشد، نذر زيبايي است و ثواب دارد، مثل نذر كتاب كه غذاي فرهنگي و اجتماعي روح است. اگرچه نذورات مادي مثل غذا هم نذورات زيبا و بجايي هستند، اما كتاب هم به‌جاي خود نذر ارزشمندي است و باعث ترويج كتابخواني مي‌شود.
اداي نذر كتاب تغذيه روح است
مصطفي ايزدي
واقعه‌كربلا در روز عاشوراي 61 هجري حماسه‌بزرگي را برجا گذاشت. تاثير اين حماسه بزرگ و دامنه‌دار تاجايي است كه امروز تمام كشورهاي مسلمان و حتي مذاهب ديگر، تحت‌تاثير حماسه حسيني هر سال مصادف با اين تاريخ مراسم مختلفي برپا مي‌كنند؛ مراسمي كه با سوگ و ماتم همراه است و در حاشيه آن عزاداران نذورات خود را نذر شهداي كربلا مي‌كنند و از ايشان حاجات خود را طلب مي‌كنند. نذورات مردم بيشتر شامل اطعام و غذاست، اين نذورات كاملا مردمي است و از اين منظر بسيار ارزشمند است. خوشبختانه به‌تازگي در ميان مردم ايران غير از نذر اطعام، نذورات ديگري هم رايج شده است. نذر خون به عنوان سمبل از خود گذشتگي كار بسيار مفيد و پرمعنايي است. با توجه به انواع بيماري‌ها و كثرت تصادفات جاده‌اي، خون در كشور ما نيازمندان زيادي دارد. بنابراين ابتكار نذرخون كار بسيار مفيد و مطلوبي است كه بانك‌خون و هلال‌احمر متولي‌آن شده است. نذر كتاب هم به‌تازگي در اهواز رايج شده كه كار بسيار قشنگ و خداپسندانه‌اي است. نذركننده مي‌تواند به‌جاي طعام و تغذيه جسمي كتاب هديه دهد كه يك تغذيه روحي است و تاثيرات بهتري هم بر جا مي‌گذارد. ترويج و گسترش اين‌گونه نذورات در همه شهرها ثواب زيادي دارد و خيلي از حاجتمندان مي‌توانند با اين نذر به حاجت دل‌شان برسند و نيازمندان زيادي را شاد كنند.