حملات تروريستي بيروت و پاريس، اجلاس اقتصادي «آسه آن» را تحت تاثير قرار داد
تصميم عليه داعش در كوالالامپور
تهديد داعش پس از سياسي و امنيتي ساختن اجلاس اقتصادي «گروه 20 »، اكنون بر اجلاس اقتصادي «آسه آن» سايه انداخته است. حضور باراك اوباما، رييسجمهوري ايالات متحده در كوالالامپور، پايتخت مالزي همزمان با اجلاس رسمي رهبران «آسه آن»، مزيد بر علت شد تا سازمان همكاريهاي اقتصادي شرق آسيا نيز درباره تهديد جهاني داعش ابراز نگراني كند.
10 كشور عضو اين اتحاديه (اندونزي، تايلند، مالزي، فيليپين، سنگاپور، ويتنام، برونئي، كامبوج، لائوس و ميانمار) به همراه استراليا، چين، هند، ژاپن، كره جنوبي و نيوزيلند در كوالالامپور پايتخت مالزي خواستار مبارزه عليه تروريسم شدهاند. اين اجلاس كه امسال با تدابير شديدتر امنيتي برگزار شد و حتي در آستانه تشكيل آن، خبرهايي از امكان عمليات انتحاري در كوالالامپور منتشر شد، بر سه محور مهم اساسي متمركز بود؛ نخست اتحاد اقتصادي ميان 10 عضو آسه آن، دوم بحث حضور نظامي چين در جزاير درياي جنوبي اين كشور و سوم بحث مبارزه با تروريسم.
مبارزه با داعش
اگرچه بنا بود بيشتر مباحث اجلاس اين دوره «آسهآن» حول محورهاي اقتصادي قرار گيرد، اما حملات تروريستي داعش در پاريس، مالي و لبنان باعث شد تا بحث مبارزه با تروريسم نيز در دستور كار اين نشست قرار بگيرد و بخشي از اين اجلاس آسيايي را تحتالشعاع قرار دهد. نخستوزير مالزي به عنوان ميزبان اين اجلاس در سخنان آغازين خود گفت قرار بود سخنراني اين اجلاس را با محوريت اقتصادي آغاز كنيم، اما حوادث هفته گذشته در پاريس و مالي سايه سنگيني بر ما انداخته است. وي تاكيد كرد: افرادي كه دست به اقدامات تروريستي مشابه پاريس ميزنند نماينده هيچ نژاد، مذهب و عقيدهاي نيستند و به آنها نبايد اجازه دهيم كه چنين ادعايي را مطرح كنند.
بان كي مون، دبيركل سازمان ملل نيز اعلام كرد: ما در حال حاضر به اين نياز داريم تا همبستگي جهاني را به تروريستها نشان دهيم. او با اشاره به داعش گفت كه دشمن مشترك ما داعش، برخي افراطگرايان و گروههاي تروريستي هستند. وي همچنين افزود بناست اوايل سال آينده ميلادي از يك طرح جامعه براي مبارزه با افراطگرايي و خشونت پردهبرداري شود.
اتحاد اقتصادي ميان اعضاي دهگانه
اجلاس سال 2015 آسه آن به روياي چندساله كشورهاي عضو جامه عمل پوشيد. 10 عضو اين اتحاديه در بيانيهاي رسمي موجوديت اتحادي را اعلام كردندكه نام آن جامعه اقتصادي آسه آن است. اين جامعه تلاش ميكند تا به طور آزادانه با يكديگر به مبادلات اقتصادي، تجارت و سرمايهگذاري بپردازند. مجموعه جمعيت اين جامعه به 625 ميليون نفر ميرسد كه توليد ناخالص تركيبي آن چيزي بالغ بر 6/2 تريليون دلار ميرسد.
نجيب رزاق، نخست وزير مالزي كه كشورش ميزبان اين نشست است تشكيل جامعه آسهآن را به عنوان يك دستاورد مهم تحسين كرد و از اعضاي اين جامعه خواست تا يكپارچگي خود را تسريع كنند. وي افزود: منطقه ما مستعد توسعه چشمگير است. اين در حالي است كه جامعه اقتصادي آسهآن تقريبا از مدتي پيش به واقعيت تبديل شد و بسياري از مولفههاي اساسي آن نظير حذف موانع مربوط به تعرفههاي گمركي و محدوديتهاي رواديد ايجاد شده بود. اين نهاد همچنين منجر به همكاري فرهنگي و سياسي بيشتر در منطقه شده است.
كارشناسان معتقدند كه يكپارچگي آسهآن به توازن قدرت اقتصادي با چين و هند كمك خواهد كرد، زيرا كشورهاي اتحاديه آسهآن به طور انفرادي كوچكتر از آن بودند كه بازيگر مهمي در بازي امنيتي و اقتصادي منطقه باشند اما به عنوان يك گروه يكپارچه ميتوانند وارد ليگ قدرتهاي بزرگ اقتصادي شوند.
چالش ادامهدار درياي جنوبي چين
موضوع جزاير مصنوعي درياي جنوبي چين و بحث حاكميت چين بر روي اين جزاير كه از جمله چالشهاي اصلي در آسياي شرقي بدل شده، بر اجلاس آسهآن سايه انداخت. در ميان مخالفت رقباي منطقهاي چين، آن گونه كه ليو زيمين معاون وزير امور خارجه چين در كنفرانس مطبوعاتي در كوالالامپور اعلام كرد: چين به ساخت و نگهداري تاسيسات نظامي لازم براي حفظ و دفاع از جزاير و صخرههاي مورد نظر به عنوان دفاع ملي ادامه ميدهد. وي همچنين افزود كه چين به دنبال گسترش و ارتقاي امكانات غيرنظامي نيز در اين جزاير است تا بتواند خدمات بهتر و بيشتري را در اختيار كشتيهاي تجاري و ماهيگران قرار دهد. ليو همچين تاكيد كرد، تاسيساتي كه در اين جزاير ساخته ميشود عمدتا غيرنظامي خواهد بود. با اين حال ليو زيمين عنوان كرد كه امريكا قصد دارد تا چين را در آزادي كشتيراني در اين منطقه محك بزند.
گفتني است كه چين مدعي جزيرهها و صخرههاي درياي جنوبي چين است كه باعث نگراني چين و تعدادي از كشورهاي همجوار آن شده است كه مدعي اشتراك در اين جزيره هستند. اما اوايل ماه جاري ميلادي امريكا براي محك زني و به چالش كشيدن ادعاي مرزي چين هواپيماي بمبافكن B-52 خود را از فراز اين جزاير عبور داد.
اما باراك اوباما روز شنبه در حاشيه اجلاس آسهآن از چين خواست تا ساخت جزاير مصنوعي و توسعه نظامي را در اين منطقه متوقف كند و به ادعاي مالكيت بر اين مناطق نيز پايان دهد. همچنين ويتنام فيليپين، مالزي، تايوان و برونئي ادعاهاي ارضي در درياي چين جنوبي دارند.
درخواست اوباما از روسيه
باراك اوباما، رييسجمهوري امريكا كه به عنوان مهمان در اجلاس سران «آسهآن» شركت داشت، در يك كنفرانس خبري در پايان اجلاس گفت كه ايالات متحده و متحدانش تنها نميخواهند كه به مبارزه خرد با افراطگرايان يا داعش و رهبران آنها بپردازد بلكه ميخواهيم بحث تامين مالي اين گروه تروريستي را نيز قطع كنيم. وي افزود كه از بين بردن داعش نه تنها يك هدف واقع بينانه است بلكه ما در حال رفتن به سوي انجام آن هستيم. وي افزود كه ما در حال حاضر به دنبال منابع مالي داعش، شكار كردن رهبران آن و جداسازي قطعات شبكه تروريستي داعش هستيم تا آنها را نيز نابود كنيم. وي افزود كه اگر روسيه تمركز خود را در مقابله با داعش بگذارد بسيار مفيد خواهد بود. وي همچنين گفت كه اميدوار است مسكو به سمت يك انتقال رهبري به معناي تغيير رييسجمهوري سوريه و كنارهگيري آن رضايت دهد.