ليلا صادق‌پور
تابلوهاي شهر ميزبان ايده‌هاي نو شدند
آمارها نشان مي‌دهد، تبليغ از طريق تصوير و صدا، روي مردم ايران به دليل داشتن فرهنگي خاص، بيشتر از ابزارهاي ديگر تبليغاتي تاثير مي‌گذارد و شايد موثرترين رسانه درفرهنگ‌سازي به ويژه در كشور ما، رسانه‌هاي ديداري و شنيداري به ويژه تلويزيون باشد. با اين حال نبايد نقش تبليغات محيطي و اثرگذاري آن بر شهروندان را ناديده گرفت. تبليغات محيطي تبليغاتي است كه در محيط‌هاي عمومي مانند بنرها، بيلبوردها، بدنه اتوبو‌س‌ها عرشه پل‌هاي سواره و پياده ديده مي‌شود. اين نوع از تبليغات نيز بستر، ابزار و كاركردهاي تبليغاتي خاص خود را دارد و تاثير آن در فرهنگ سازي به ويژه درحوزه‌هاي مختلف مديريت شهري نيازمند مديريتي هدفمند و هوشيارانه است. بسياري از مسائل شهري، نيازمند فرهنگ سازي به شكل تدريجي هستند چون در غير اين صورت به عنوان يك فرهنگ درست نمي‌توانند در مردم نهادينه شوند. استفاده از تكنيك برجسته سازي و تكرار به شكل همزمان از روش‌هاي تبليغات فرهنگي در محيط‌هاي عمومي محسوب مي‌شود. بسياري از كارشناسان معتقدند، مداومت در تبليغ شرايط منحصر به فردي را براي متوليان تبليغات محيطي به ويژه تبيلغات فرهنگي فراهم كرده است.
هرچند فرصت در تبليغات محيطي براي ايجاد ارتباط بين بيننده و موضوع تبليغي كم است و شايد در حد چند ثانيه باشد، اما انتقال مفاهيم از طريق جملات و تصاوير كوتاه، كاري هنرمندانه است كه از عهده هر كسي ساخته نيست. در حال حاضر انجام اين مهم به عهده سازمان زيباسازي شهر تهران و در واقع اداره تبليغات فرهنگي اين سازمان قرار گرفته است.
اداره تبليغات فرهنگي سازمان زيباسازي شهر تهران، با وجود عمر كوتاهش از زمان تاسيس تا كنون، رسالت سنگيني را از حيث تبليغات فرهنگي بر عهده داشته و تا كنون اقدامات قابل توجهي در سطح شهر تهران داشته است. اين روزها تابلوهاي تبليغاتي تهران، با وجود تمام آشفتگي‌ها و اغتشاشات بصري، اقدامات و ايده‌هاي جديدي را تجربه مي‌كند از چندي پيش نگارخانه‌اي به وسعت يك شهر و جهاد ادامه دارد و اين روزها هم طرح «كتاب يعني زندگي» كه جلد كتاب‌هاي مشهور روي تابلوهاي شهر خودنمايي مي‌كنند.
تهران نگارخانه شد
15 ارديبهشت امسال بود كه با اجراي ايده‌اي نو، 700 اثر فاخر هنري ايران و جهان روي 1600 سازه تبليغاتي، چهره عمومي شهر را به يك‌باره با حضوري تقريبا بي‌سروصدا تغيير دادند. اين بار تابلوهاي شهر بدون هيچ تبليغي براي كالاهاي تجاري جاي خود را به تصاوير آثاري داده بودند كه شايد كمتر مردم آنها را ديده بودند يا حتي از وجودشان اطلاع داشتند.
در اين طرح كه عنوان «نگارخانه‌اي به وسعت يك شهر» را داشت، سازمان زيباسازي شهر تهران، به مدت ۱۰ روز تبليغات تجاري را روي ۱۶۰۰ سازه تبليغاتي متوقف كرده و به جاي آن، روي اين تعداد سازه تبليغاتي، تصاوير چاپ شده‌اي از آثار منتخب هنري ايران و جهان شامل نقاشي، خوشنويسي، نگارگري، فرش، كتيبه‌نويسي، آثار و بناهاي تاريخي و ديگر هنرهاي ايراني، اسلامي و جهاني را نصب كرده و به نمايش گذاشت.
مسوولان اين سازمان يكي ازمهم‌ترين اهداف اجراي اين طرح را ارتقاء سطح سواد بصري و آشنايي شهروندان با آثار فاخر و ارزشمند هنري، ترويج فرهنگ موزه‌گردي و ترغيب شهروندان به ديدار از مراكز فرهنگي - هنري عنوان كردند و معتقد بودند در دوراني كه آمار ديدار از برخي موزه‌ها از تعداد افرادي كه در آن مشغول به كار هستند كمتر است، اجراي اين طرح فرهنگي، شهروندان را با بخش‌هاي فرهنگي و هنري آشتي داده است.
گردآوري تصاوير آثار طرح «نگارخانه‌اي به وسعت يك شهر» با همكاري موزه‌هاي ملك، هنرهاي معاصر تهران، مكتب كمال‌الملك، فرش، مجموعه فرهنگي- هنري نياوران ونشريه‌هاي تنديس، حرفه؛ هنرمند و همچنين نشر«نظر» امكان پذير شد.
در طرح «نگارخانه‌اي به وسعت يك شهر» از مجموعه تصاويرانتخاب شده از آثار هنري، ۳۰ درصد به هنر جهان و ۷۰ درصد به هنر ايران اختصاص يافت و ۵۰۰ اثر به نمايش در آمده اختصاص به هنر ايران داشت و ۲۰۰ اثر نيز آثار منتخب از هنر جهان را تشكيل مي‌داد.
«جهاد ادامه دارد» تهران را
مزين به لبخند شهدا كرد
سازمان زيباسازي شهر تهران در طرح ويژه‌اي كه به مناسبت بزرگداشت هفته دفاع مقدس از سوي اين سازمان پيش‌بيني شده بود، تصاويري ناب و كمتر ديده شده از جلوه‌هاي حماسه‌آفريني رزمندگان اسلام در پايتخت را اكران كرد.
در اين طرح بيش از 120 قطعه عكس كمتر ديده شده از رزمندگان اسلام در طول دوران هشت ساله دفاع مقدس همچنين تصاويري از زنان و دختران شجاع گرفته تا اقوام ايراني و از بسيجي و سپاهي گرفته تا نيروهاي سه‌گانه ارتش به همر اه پيام فرهنگي متناسب با آن عكس از تمام طيف‌هاي حاضر در جبهه‌ها از نوجوانان و جوانان گرفته تا كهنسالان روي بيلبوردهاي تبليغاتي، عرشه پل‌ها و بنرهاي بزرگ سطح شهراكران شد كه با اين اتفاق تهران بار ديگر رنگ و بوي حماسه به خود گرفت.
ويژگي مشترك همه اين تصاوير، ثبت لحظه‌هايي از فتح و پيروزي، وداع و خداحافظي، دوستي و همدلي و لبخند و نشاط در فضاي معنوي جبهه‌ها بود؛ همان ويژگي‌هايي كه زمينه‌ساز حماسه‌هاي بزرگ شد و افتخارات بي‌نظيري آفريد. در همه اين تصاوير، روحيه عالي و پرنشاط و لبخند‌هاي حاكي از رضايت و قرار قلبي، ايمان قوي و شجاعت، مثال‌زدني مشهود بود. امسال تهران شاهد لبخند‌هاي شيرينِ شجاع‌مرداني بود كه بسياري از آنان در ميان ما نيستند.
طرح «جهاد ادامه دارد» با هدف نشان دادن اين موضوع بود كه در شلوغي و ازدحام زندگي شهري نبايد رشادت و شجاعت رزمندگانمان را فراموش كنيم، انتشار اين تصاوير در سايزهاي بزرگ و اختصاص تابلوهاي سطح شهر به اين موضوع به ما شهروندان كمك مي‌كرد به اين همه شجاعت بباليم و به ياد بياوريم كه آرامش و آسايش امروزمان را وامدار اين شهدا هستيم.
رنگ و بوي كتاب و كتابخواني در پايتخت/ كتاب يعني زندگي
عصر، عصر ارتباطات است و متاسفانه با رشد شبكه‌هاي اجتماعي توجه مردم به مطالعه كتاب كم شده است حال آنكه مردم كشور ما دراين ميان ركورد دودقيقه در روز و شش دقيقه در شب را به خود اختصاص داده‌اند. هرچند استناد به اين آمار گاهي با مخالفت‌هايي رو به رو بوده اما نمي‌توان پايين بودن سرانه مطالعه در ايران را انكار كرد و به نظر مي‌رسد در اين باره بايد از روش‌هاي خلاقانه و نوين براي تبليغ كتاب خوب بهره بگيريم تا بتوانيم سرانه مطالعه مفيد را ارتقاء دهيم.
سازمان زيباسازي شهر تهران نيز براي اشاعه فرهنگ كتابخواني و با در نظر گرفتن موقعيت‌هاي اين سازمان و در اختيار داشتن ابزاري مانندسازه‌هاي تبليغات محيطي در شهر؛ با توجه به آغاز هفته كتاب و كتاب خواني براي نخستين بار با اكران تصاويري از جلد كتاب‌هاي معروف و شناخته شده بر روي بيلبوردهاي شهري تهران رنگ و بوي تازه‌اي به فضاي تبليغات شهري و محيطي داده است.
دكتر عيسي عليزاده، مديرعامل اين سازمان با تاكيد بر اينكه اين اقدام با توجه به شعار هفته كتاب «كتاب يعني زندگي» به عنوان يكي از فعاليت‌هاي فرهنگي سازمان انجام مي‌شود، گفت: در اين برنامه تابلوهاي فرهنگي و بخش عمده‌اي از تابلوهاي تجاري به اكران طرح روي جلد كتاب‌هاي معروف و شناخته شده اختصاص پيدا كرده تا به اين ترتيب فضاهاي شهري با اين هفته هماهنگ شود.
به گفته مديرعامل سازمان زيباسازي شهر تهران تصاويري كه در تابلوها به تصوير در مي‌آيد، طرح جلد كتاب‌ها از نويسنده‌هاي معروف و شناخته شده در حوزه‌هاي مختلف است كه به دو صورت تكي و چهارتايي در سطح شهر اكران شده است و در برخي از آنها جمله‌اي معروف از آن كتاب و يا نويسنده به صورتي كه قابل مطالعه باشد، قرار گرفته است.
مديرعامل سازمان زيباسازي شهر تهران با بيان اينكه در انتخاب كتاب‌ها شورايي متشكل از اساتيد دانشگاه به سازمان زيباسازي كمك كرده‌اند، گفت: بيلبوردها و عرشه پل‌ها به عنوان فضاهايي كه مي‌توانند در معرض ديد شهروندان باشند براي اين موضوع انتخاب شده تا بيشترين تاثيرگذاري را در بازديد كنندگان داشته باشند.
عليزاده با اشاره به اينكه يكي از اقدامات سازمان زيباسازي همگام سازي فضاهاي عمومي با اتفاقات و مناسبت‌هاي اجتماعي، مذهبي، ملي و فرهنگي است، ادامه داد: به همين دليل با معرفي كتاب‌هاي معروف از نويسندگان شناخته شده تلاش كرديم تا فضاي شهر را با هفته كتاب و كتابخواني همراه كنيم.
گفتني است سازمان زيباسازي شهر تهران در مجموع 90 پرتابل، 11 بيلبورد، 45 عرشه پل سواره رو و پياده رو را به اين موضوع اختصاص داده است. ميدان وليعصر با 35 سازه و ميدان انقلاب نيز با 17 سازه به صورت ويژه دراين طرح مورد توجه قرار گرفته‌اند.