دنياي اينروزهاي محمدرحيم اخوت
از دور بهتر ميتوان ديد
دنيا عيوضي
ميگــويند جـامعه امروز دگــرگـونشده؛ دگرگونيهايي كه روي زندگي تك تك افراد جامعه اثر گذاشته است. نويسنده، دكتر يا يك شهروند عادي همه و همه اين تحولات را احساس و از دريچهنگاه خود به آن نگاه ميكنند و بسته به نوع نگاهشان براي دگرگونيهاي امروزي تحليلي ارايه ميدهند. همين است كه روايت دغدغههاي محمدرحيم اخوت از نگاه او به جامعه امروز آغاز وتعريف ميكند: «به عنوان يك نگرنده يكنوع بههم ريختگي و بينظمي در جامعه امروز احساس ميكنم، اين بينظميها تحت تاثير پديدهاي است كه من اسم آن را بازار ميگذارم. انگار جامعه در حالت بدهبستان بهسر ميبرد. بازار چيز بدي نيست، پدر و پدر بزرگ من هم اهل بازار بودهاند. ولي اينكه همهچيز را بازاري كردهايم و همه تحتتاثير بدهبستانهاي مالي قرار گرفتهايم خوب نيست.»
«گسترش بدهبستانهاي مالي» تحليل اين نويسنده اصفهاني از جامعه امروز است، اهميت اين تحليل زماني بيشتر ميشود كه آن را به فرهنگ و هنر ربط ميدهد و دغدغههاي فرهنگياش را بهزبان ميآورد. نويسنده كهنهكار حرفهايي دارد درباره آنچه اينروزها آزارش ميدهد: «متاسفانه عرصه فرهنگ و هنر هم از تاثير اين بدهبستانهاي مالي در امان نماند و از آن تاثير گرفت. تاثيري كه ميتوان آن را بهچشم ديد. اينروزها بهره مادي بر چيزهاي ديگر سايه انداخته و ارزشها را زير پا گذاشته است. ارزشهايي كه اهميتشانبه مراتب بيشتر از ارزشهاي مالي بودهاند، رنگ باختهاند و هرچه مانده ارزشهاي مالي است. از ادبيات، هنر تا سياست و آموزش، همگي تحت تاثير بهرههاي مادي قرار گرفتهاند. اين چيزها من را آزار ميدهد.»
خالق اثر «نامها و سايهها» بهجز نوشتن و كسب جوايز ادبي، سابقهي سالها معلمي در آموزش و پرورش را هم دارد، اكنون مدتياست كه بازنشسته شده و از دور نظارهگر اوضاع جهان است، ناظري از دور كه درباره وضعيت امروز ميگويد: «من دور نشستهام و از دور بهتر ميتوان مسائل را ديد. من اينروزها جامعه پريشاناحوالي را ميبينم و احساس ميكنم اين پريشاناحواليها از بدهبستانهاي مالي ميآيد. جامعه پريشان را همه احساس ميكنند، فرقي نميكند در چهحوزهاي فعاليت داشته باشي.»
بهتازگي از محمد رحيم اخوت دو كتاب جديد منتشر شده، از مترجم و نويسندهاي كه خيليها ميگويند بايد زودتر پا به عرصه رماننويسي ميگذاشت. حالا اما اخوت درباره كارهاي روزانهاش ميگويد: «روزها ميخوانم و مينويسم. پراكندهخواني ميكنم، چون فكر ميكنم يك نويسنده بايد علاوه بر آثار ادبي مطالعات فلسفي و اجتماعي هم داشتهباشد. من همهچيزخوان هستم.»
اخوت يكي از مشكلات امروز اهل قلم را مميزي ميداند و تعريف ميكند: «اينروزها مجوز كتاب با معيارها يا بهتر بگويم بيمعياريهايي روبهرو شده كه كار را براي نويسندگان سخت كرده است. نميدانيم اين سليقههايي كه اعمال ميشود درست است يا نه. ما نويسندگان ايران، با رعايت چارچوب و قوانين كشور مينويسيم و اين قوانين را بهخوبي ميشناسيم و خلاف آن عمل نميكنيم. بنابراين نيازي به مميزي قبل از انتشار كتابها نيست. در حال حاضر چند كتاب دارم كه پيش ناشر است و بهعلت حذفياتي كه در مرحله دريافت مجوز روي آن اعمال شده مانع انتشارش شدهايم، چون فكر ميكنيم به اثر آسيب جدي وارد كرده است.»