انتحار استراتژيك عربستان با اعدام شيخ نمر
محمدعلي مهتدي ٭ /
متاسفانه در روزهاي گذشته، آيتالله شيخ نمر باقر النمر، روحاني مبارز و آزاديخواه عربستاني توسط دولت سعودي به صورت فجيعي اعدام شد. پس از واقعه، تحليلهاي بسياري درباره چرايي اين اقدام از سوي دولت رياض با توجه به شرايط كنوني غرب آسيا صورت گرفت. من فكر ميكنم اعدام آيتالله نمر در برهه كنوني به ميزان بسيار زيادي، با مسائل و شرايط كنوني منطقه ارتباط دارد. به عبارت ديگر، از آنجايي كه عربستان در شرايط كنوني در همه محورهاي خاورميانه با شكست روبهرو شده است، دست به اين جنايت زد. هماكنون عربستان در يمن به بن بست رسيده و برخلاف پيشبيني و هزينههاي هنگفت خود، به هيچ كدام از خواستههايش نرسيد و اين نكته را دريافته است كه ادامه بمباران در يمن به او كمكي نميكند. در سوريه و عراق نيز به همين نتيجه رسيده است. از سويي، آنها در هفته گذشته ضربه سنگيني را در سوريه متحمل شدند و آن، اين بود كه زهران علوش، رهبر گروه تروريستي جيشالاسلام به هلاكت رسيد. هلاكت او ضربه سختي براي رياض بود چراكه آنها حساب ويژهاي روي او باز كرده بودند و تلاشهاي بسياري براي قرار گرفتن اين گروه تروريستي در ليست جريان معارضين داشتند. به اين دلايل، به نظر ميرسد عربستان به دليل تحمل شكستهايي كه در خاورميانه داشت تصميم گرفت تا با اقدامي كينهجويانه، دست به تلافي بزند و اينگونه آيتالله شيخ نمر را كه انساني صلحجو و در پي احقاق حقوق ملت خود بود و درصدد اصلاح، آزادي و رفع تبعيض بود و هرگز نيز دست به اسلحه نبرد، اعدام كرد.
آنچه تاكنون گفته شد، فقط يك بعد ماجرا است. بعد مهمتر اين ماجرا از آنجا نشات ميگيرد كه عربستان، امارات و قطر در سالهاي گذشته اقدامات منطقهايشان را با امريكا و رژيم صهيونيستي هماهنگ ميكنند. اينك به نظر ميآيد يك سلسله اقدامات تحريكآميز در خاورميانه در حال رخ دادن است كه در پي گسترش اختلافات فرقهاي و منطقهاي است. در حالي كه محور كشمكش در منطقه جريانات تروريستي است، آنها تلاش ميكنند تا درگيريهاي مذهبي را گسترش دهند تا از اين طريق امنيت اسراييل را تامين كنند. در مقابل اين اقدامات، محور مقاومت تا به امروز، بسيار خويشتنداري كرده تا وارد بازياي كه رژيم صهيونيستي آن را طراحي كرده است، نشود. با اين حال، طرف مقابل بسياري اميدوار است تا با دست زدن به اقداماتي تحريككننده و جنايتهاي متعدد، خويشتنداري محور مقاومت را به پايان برساند. با اين حال، اقدام عربستان سعودي در اعدام آيتالله نمر را ميتوان انتحار استراتژيك عربستان دانست. عربستان با اين اقدام غيرعقلاني خود دست به اقدامي زده است كه عواقبي سخت برايش خواهد داشت و اين به نفع رياض نيست زيرا اين كشور را به لبه سقوط خواهد كشاند. به نظر ميآيد دولت سعودي در اعدام شيخ نمر متوجه اقدامات خود نيست يا خشم چنان آنها را كور كرده است كه منفعلانه اقداماتي مرگبار انجام ميدهند.
٭ تحليلگر ارشد مسائل خاورميانه