حالا نوبت افزايش سهم صنايع دستي در تجارت جهاني است
بهمن نامورمطلق٭
تاثيرات برجام در حوزه‌هاي مختلف بستگي به نحوه اجرايي كردن آن دارد. هم مي‌تواند فرصت درخشان و كم‌نظير در دهه‌هاي اخير باشد و هم مي‌تواند يك تهديد باشد. ما بازارهاي بين‌المللي‌مان را در دهه اخير به دليل تحريم‌ها از دست داده‌ايم، در صورتي كه در حوزه صنايع دستي و فرش همواره صنعتي صادرات‌محور بوديم. از زمان صفويه صنايع دستي ايران جزو حوزه‌هاي صادرات‌محور بوده و بخش زيادي از گردش مالي آن با صادرات صورت مي‌گرفت. اما در دهه گذشته به طور كامل رقبا جايگاه ما را در بازارهاي بين‌المللي پر كردند، هم رقباي قديمي مثل هند و چين و هم رقباي تازه نفس مثل تايلند و مراكش. اگر برجام بتواند با تدبير و برنامه‌ريزي دقيق و با هدف گسترش صادرات به ما اين امكان را بدهد كه به بازار جهاني برگرديم براي ما فرصتي كم‌نظير خواهد بود. اما اگر موجب شود كه ما كشور وارد‌كننده باشيم و بيش از پيش به خام‌فروشي نفت و فرآورده‌هاي نفتي روي آوريم و به ارزآوري‌هاي نفت اكتفا كنيم، مي‌تواند به مراتب از وضعيت دوران تحريم براي ما خطرناك‌تر باشد. براي استفاده بهتر از فرصت‌ها ما بايد قابليت‌هاي تجاري خودمان را بشناسيم و آنها را باور كنيم تا بتوانيم در مناسباتي كه با شركت‌هاي خارجي بعد از اين خواهيم داشت، اين قابليت‌ها را عرضه كنيم و به مبادلات پاياپاي دست بزنيم؛ مبادلاتي كه در آن ما فقط فروشنده نفت و سنگ‌هاي قيمتي نباشيم. اگر ما فرآورده‌هايي را كه ايجاد اشتغال و ارزش افزوده ايجاد مي‌كنند و ارز وارد كشور مي‌كنند، گسترش دهيم، مطمئنا برجام مي‌تواند سرنوشت صنايع دستي و به خصوص فرش را به طور كلي تغيير دهد و تاثير تعيين‌كننده و سرنوشت‌سازي روي صنايع دستي داشته باشد.
٭معاون صنايع دستي سازمان ميراث فرهنگي