مهر تاييد لندن
بمبهاي خوشهاي استفاده شده در يمن ساخت بريتانيا است
گروه جهان| از زمان شروع حملات بيرحمانه ائتلاف سعودي به يمن، يكي از موضوعاتي كه بسيار چالش برانگيز بود استفاده از بمبهاي خوشهاي بود كه براي سالها است استفاده از آن در جنگها ممنوع اعلام شده و طبق كنوانسيونهاي بينالمللي از جمله سلاحهاي نامتعارف شناخته ميشود. اما در عين ناباوري اين بمبها به صورت گسترده در يمن توسط جنگندههاي سعودي استفاده شد. اما موضوع مهم ديگر، كشور سازنده اين بمبها بود كه نام بريتانيا روي آن هك شده بود و انگشت اتهام را به سوي اين كشور در تامين اين بمبها براي عربستان نشانه رفت. هرچند در طول حدود دوسال گذشته بريتانيا سعي كرده زير بار اين اتهام نرود اما در نهايت با توجه به مدارك موجود به نظر ميرسد كه دولت اين كشور مجبور به اعتراف شده است. طبق گزارشهاي رسانههاي بريتانيايي، دولت اين كشور استفاده بمبهاي خوشهاي ساخته شده در انگلستان در جنگ يمن را تاييد كرد. مايكل فالون، وزير دفاع بريتانيا گفت: عربستان سعودي از دهه 1980 اين بمبها را از بريتانيا خريداري كرده كه اين ميزان رفتهرفته كاهش يافته است. گفتني است از سال 2010 تحت قانوني كه پارلمان بريتانيا تصویب کرد عرضه بمبهاي خوشهای كه ممكن است غيرنظاميان را در جنگ در معرض خطر و منطقه وسيعي را تحت تاثير خود قرار دهد، ممنوع اعلام شد. حزب كارگر بريتانيا در بيانيهاي اعلام كرد كه اين عميقا نگرانكننده است كه بمبهاي خوشهاي استفاده شده در عربستان ساخت بريتانيا بوده است. گفتني است بريتانيا از سال 2015 و شروع حملات ائتلاف سعودي به يمن از آنها حمايت كرده است. با اين وجود طبق اعلامي كه مايكل فالون انجام داده هيچ بمب خوشهاي به عربستان سعودي از سال 1989 عرضه نشده است. اما وي افزود كه تحقيقات نشان ميدهد برخي بمبهاي ساخت انگلستان جديدتر نيز بوده كه در اين جنگ استفاده شده است. با اين وجود او اضافه كرد كه نيروهاي ائتلاف ديگر نميخواهند از بمبهاي خوشهاي مدل Bl-755 ساخت بريتانيا استفاده كنند. طبق گزارش، سازمان عفو بينالملل يك بمب استفاده شده را رديابي كرده كه در دهه 1970 ميلادي در انگلستان ساخته شده است و اين بمب رديابي شده نشان ميدهد كه قبل از ممنوعيت فروش اين بمبها به عربستان فروخته شده است. با اين حال همواره عربستان سعودي تاكيد ميكند كه بمبهاي خوشهاي تنها در برابر اهداف مشروع نظامي استفاده شدهاند. اما آنچه مشهود است ائتلاف سعودي از بمبهاي Bl-755 ساخت بريتانيا در يمن و براي اهداف غيرنظامي استفاده كرده و با اين بمبها شهرها و روستاهايي را مورد هدف قرار دادهاند كه در آن غير نظاميان حضور داشتند هرچند كه عربستان سعودي مدعي است كه نظاميان آنجا حضور داشتند. گفتني است كنوانسيون مهمات خوشهاي، هرگونه توليد، انتقال، ذخيره و استفاده بمبهاي خوشهاي را از سال 2010 ممنوع كرده است كه تاكنون 100 كشور آن را اجرايي كردهاند و 19 كشور آن را به امضا رساندند اما اجرايي نكردند. بمبهاي خوشهاي خطرات خاصي را براي غيرنظاميان به همراه دارد چرا كه ميتوانند در ابعادي كوچك، منطقهاي گسترده را تحت پوشش قرار ميدهد. درحملات بمبهاي خوشهاي تلفات در مناطق پرجمعيت افزايش پيدا ميكند كه اكثر آنها جاني نيست بلكه افراد را با شرايط بدي مجروح ميكند. همچنين بمبهاي خوشهاي به دليل تعداد بالای بمبها خطاي آن بالاتر ميرود و ممكن است برخي از آنها عمل نكنند و در مدت زمان طولاني عمل كنند كه بسيار ميتواند براي غيرنظاميان خطرناك باشد.