يادي از سيد محمد خاتمي در كتابخانه ملي

ندا آل‌طيب

مراسم توديع و معارفه مدير پيشين و مدير جديد كتابخانه ملي با يادآوري تلاش‌هاي سيدمحمد خاتمي در دوره مديريتش در اين مكان برگزار شد و احمد مسجدجامعي هم توضيح داد كه چرا مديريت اين مكان را نپذيرفته است. مراسم توديع و معارفه مديران پيشين و جديد مركز اسناد و كتابخانه ملي روز دوشنبه 21 فروردين‌ماه برگزار شد. مراسمي كه در آن تاكيد شد بايد از تاريخ معاصر درس گرفت و وظيفه‌ كتابخانه ملي اين است كه برخي از اسناد تاريخ معاصر را به آگاهي برساند تا دوباره آفت افراطي‌گري‌ها و آسيب‌هاي آن در جامعه تكرار نشود.
در اين مراسم حسام‌الدين آشنا، مشاور فرهنگي رييس‌جمهوري، تاريخچه‌اي از شكل‌گيري كتابخانه ملي بيان كرد و آن را يكي از مهم‌ترين نهادهاي تمدني جديد در كشور دانست. او از تلاش‌هاي مديران پيشين اين مركز تقدير كرد و به‌طور ويژه از تلاش‌هاي سيدمحمد خاتمي در مديريت اين مركز سخن گفت: «شناخته‌شده‌ترين از اين بزرگان كه به كتابخانه ملي آمد، كسي است كه از وزارت ارشاد به كتابخانه ملي آمد، اما متاسفانه در اين جلسه حضور ندارد؛ اما همه ما قدر زحمات شايسته اين مرد را مي‌دانيم.» اين بخش از سخنان او با تشويق حاضران رو به رو شد.
آشنا از كاظم بجنوردي، ديگر مدير كتابخانه ملي نيز تقدير كرد كه به گفته او شخصيتي فرهنگي و چريكي انديشند بود و نامش در تاريخ فرهنگ اين كشور خواهد ماند.
مشاور رييس‌جمهوري از ويژگي‌هاي مديريت صالحي‌اميري در كتابخانه ملي نيز سخن گفت؛ اينكه در دوران او كتابخانه ملي محلي براي گفت‌وگوهاي علمي بوده و شخصيت‌هاي مهمي را از كنج عزلت بيرون آورده و دومين ويژگي نيز دسترسي آزاد به اطلاعات بوده است.
آشنا از سابقه خانوادگي بروجردي هم صحبت كرد و از او به عنوان تربيت‌شده بنت‌الهدي صدر، فعالي سياسي و اجتماعي، پژوشگري توانمند و مادر سمن‌هاي ايراني (بنيادهاي مردم‌نهاد) و... نام برد.
به گزارش ايسنا، ديگر سخنران اين برنامه، احمد مسجدجامعي عضو شوراي شهر تهران بود كه از اهميت كتاب و كتابخانه سخن گفت و يادآوري كرد كه پيش از اين مساجد كتابخانه داشتند، اما الان آشپزخانه دارند! مسجدجامعي كه سال گذشته قرار بود به عنوان مدير بعدي اين مركز فعاليت خود را آغاز كند، دليل حضور پيدا نكردنش در اين سمت را اينگونه توضيح داد: «اين توفيق را نداشتم كه به سازمان اسناد و كتابخانه ملي بيايم. با اينكه همه شرايط آمدنم به اين‌جا فراهم بود و در آن ايام من روز دوشنبه استعفا كردم و طبق قانون بايد روز سه‌شنبه پذيرفته مي‌شد، اما اين مساله به تاخير افتاد. روز پنجشنبه واقعه پلاسكو اتفاق افتاد كه مهم‌ترين اتفاق شهري بود كه در اين سال‌ها رخ داده است. پس از اين اتفاق ماندن را در شوراي شهر وظيفه و ضرورت اخلاقي مي‌دانستم و اين به معناي اين نيست كه كتابخانه ملي را دوست نداشتم، بلكه شرايط تغيير كرده بود.»
سيدرضا صالحي‌اميري، وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي و رييس پيشين كتابخانه ملي نيز فعاليت‌هاي سه ساله خود را در اين مكان، معامله‌اي با خدا دانست و گفت: «خدا را شكر مي‌كنيم كه امروز فضايي ايجاد شده كه فكر و قلم امنيت دارد. هنرمندان و اصحاب فرهنگ و انديشه با نظام آشتي كرده‌اند و اين سرمايه بزرگي است.»
محمد نهاونديان، رييس دفتر رييس‌جمهور هم از نقش آگاهي‌بخش حكومت‌ها در رشد و شكوفايي فرهنگ سخن گفت و امنيت را لازمه شرط شكوفايي جامعه دانست و بر اين نكته نيز تاكيد كرد كه وظيفه حكومت، جانشيني در فرهنگ نيست.
او ديگر وظيفه كتابخانه ملي را هم تشريح كرد: «بسيار نياز داريم كه از تاريخ معاصرمان درس بياموزيم. وظيفه‌ كتابخانه ملي اين است كه برخي از اسناد تاريخ معاصر را به آگاهي برساند تا دوباره آفت افراطي‌گري‌ها و آسيب‌هاي آن در جامعه تكرار نشود. ما آفت‌ها و آسيب‌هاي افراطي‌گري را قبل و بعد از انقلاب ديده‌ايم. اگر در يك جامعه اين تجارب تبديل به عبرت شود و به شكل جديد نشان داده شود، نتيجه افراطي‌گري و حرف‌هاي نسنجيده مشخص مي‌شود و آرمان‌هاي عالي به مصداق‌هاي جاهلانه تبديل نمي‌شود. سياست فرهنگي دولت اعتدالي اين خواهد بود كه زمينه رشد و شكوفايي فرهنگ را فراهم كند.»
نهاونديان از اهميت انتخاب درست در يك جامعه نيز سخن گفت؛ اينكه حتي دين جايگزين انتخاب مردم نيست و كمك‌كننده به انتخاب مردم است. در اين جامعه وظيفه حاكم عادل اين است كه زمينه انتخاب مناسب را فراهم كند نه اينكه تحميل‌كننده باشد و مردم وقتي بدانند زمينه انتخاب آگاهانه دارند، آگاهانه انتخاب مي‌كنند.
اشرف بروجردي آخرين سخنران اين برنامه بود كه به دو اصل سند چشم‌انداز توسعه كه توسط مقام معظم رهبري به جامعه ابلاغ شده، سخن گفت كه يكي از آنها توسعه‌يافتگي است و ديگري هويت انقلاب اسلامي: «بايد كاري كرد كه اين هويت انقلاب اسلامي به دست نسل بعدي برسد تا با نگاه به اين هويت، راه طي‌شده را بهتر طي كند. اگر اين زمينه فراهم شود براي تمامي كساني كه اصحاب علم و انديشه و فرهنگ هستند، مي‌تواند راه‌گشاي خوبي باشد. ما تلاش مي‌كنيم با رفع نواقص، جايگاه بهتري در جامعه اسلامي رقم بزنيم.»  غلامرضا اميرخاني، معاون كتابخانه ملي نيز، به نقاط قوت و ضعف مديريت صالحي‌اميري اشاره كرد و گفت كه كتابخانه ملي در سه سال اخير جايگاهي بي‌نظير يافته است و تشكيل شوراي راهبردي از مهم‌ترين فعاليت‌هاي صالحي‌اميري در اين مكان بوده است.