هيات‌هاي سياسي- نظامي ايران، روسيه و تركيه به پايتخت قزاقستان رسيدند
تلاش سه‌گانه‌اي ديگر در آستانه
گروه جهان| عبور سوريه از ششمين سال بحران و تداوم گفت‌وگوها به اميد يافتن راهكاري سياسي براي پايان دادن به ناآرامي‌ها. از آستانه در قزاقستان تا ژنو در سوييس دستوركارها يك چيز است: تثبيت آتش‌بس، پايبند كردن تمام طرف‌ها به آن، يافتن راهكاري سياسي براي بحران و چيدن دانه‌هاي پازل در كنار هم به گونه‌اي كه دستاورد مذاكرات براي تمام بازيگران منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي برد- برد باشد. پس از چندهفته وقفه، سرانجام روز گذشته چهارمين دور از گفت‌وگوهاي صلح سوريه در آستانه دوباره از سر گرفته شد. اين نخستين رويارويي هيات‌هاي سوري و جريان معارضه پس از حمله شيميايي به خان شيخون و حمله نظامي مستقيم امريكا به پايگاه الشعيرات است. آستانه به سنت سه دور قبل همزمان ميزبان هيات‌هاي سياسي و نظامي دولت سوريه، جريان معارضه، ايران، روسيه و تركيه و برخي اعضاي ناظر است. صبح روز گذشته با ورود هيات‌هاي مختلف به پايتخت قزاقستان، نشست‌هاي دوجانبه كارشناسان پشت درهاي بسته آغاز شد. در بيانيه وزارت خارجه قزاقستان درباره اين نشست‌ها آمده است: نشست‌هاي دوجانبه ميان شركت‌كنندگان در اين نشست نيز در تاريخ سوم و چهارم مه (13 و 14 ارديبهشت ماه) پشت درهاي بسته برگزار خواهد شد و كنفرانس خبري پاياني نيز براي پنجشنبه عصر برنامه‌ريزي شده است. بنا بر اين بيانيه، هيات‌هاي نمايندگي كشورهاي تضمين‌كننده آتش‌بس سوريه در اين مذاكرات به رياست «الكساندر لاورنتيوف» نماينده ويژه رييس‌جمهور روسيه در امور سوريه، «حسين جابري انصاري» معاون وزير خارجه ايران و «سادات اونال» دستيار معاون وزير خارجه تركيه در اين مذاكرات شركت خواهند داشت.
چهارمين دور از گفت‌وگوهاي آستانه قرار است از امروز به شكل رسمي آغاز شود و انتظار مي‌رود كه به مدت دو روز به طول انجامد. انتظار مي‌رود كه اين مذاكرات نمايندگان دولت سوريه و معارضان مسلح سوري را پاي ميز گفت‌وگوها بكشاند. بنا بر گزارش خبرگزاري «تاس»، دفتر مطبوعات وزارت خارجه قزاقستان گفته است كه «اگنس مارسلو» نماينده سازمان ملل نيز قرار است در نشست كارشناسان نظامي كشورهاي تضمين‌كننده آتش‌بس در مذاكرات آستانه شركت كند.
همزمان با شكل‌گيري ديدارهاي دو و چندجانبه در آستانه، صبح روز گذشته حسين جابري‌انصاري معاون عربي و آفريقاي وزارت امور خارجه با بشار جعفري سفير و نماينده دايم سوريه در سازمان ملل متحد ديدار و گفت‌وگو كرد. در اين ديدار كه هيات‌هاي اعزامي ايران و سوريه به كنفرانس آستانه نيز حضور داشتند، دو طرف پيرامون آخرين تحولات روند آستانه و شرايط سياسي و ميداني بحران سوريه رايزني و تبادل‌نظر كردند.
استفان دي‌ميستورا، نماينده سازمان ملل در امور سوريه نيز براي شركت در نشست آستانه راهي قزاقستان شد. گفته مي‌شود كه ديدار با نمايندگان ايران، روسيه و تركيه در زمره برنامه‌هاي دي ميستورا در آستانه خواهد بود. برخي از منابع خبري احتمال مي‌دهند كه اين نشست به دور جديدي از مذاكرات ژنو ميان طرفين درگيري سوري بينجامد. آخرين دور مذاكرات ژنو ماه مارس بدون هيچ نتيجه مطلوبي به پايان رسيد و تنها حاضران درباره لزوم ادامه مذاكرات توافق كردند. دي ميستورا پيش از رسيدن به آستانه در گفت‌وگويي با خبرگزاري نووستي گفت كه به عنوان ناظر در اين مذاكرات شركت مي‌كند و نشست دوجانبه‌اي را با هيات روسيه در آستانه برگزار خواهد كرد. از سوي مخالفان نيز محمد علوش در اين نشست شركت مي‌كند. اين نخستين‌بار از زمان حمله شيميايي منتسب به دولت بشار اسد به خان شيخون است و پيش‌بيني مي‌شود كه فضاي مذاكره ميان هيات ايراني و هيات تركيه تا حدودي سردتر يا متشنج‌تر از قبل باشد.
استقبال تركيه از طرح منطقه امن روسيه
همزمان با برگزاري نشست در آستانه، برخي اخبار از مذاكرات تركيه و روسيه براي ايجاد منطقه امن در سوريه خبر مي‌دهند. به گزارش ايسنا، وزارت خارجه تركيه پيشنهاد روسيه براي ايجاد مناطق امن جهت كاهش تنش‌ها در سوريه را ستود و ابراز اميدواري كرد كه اين پيشنهاد اجرايي شود. وزارت خارجه تركيه با استقبال از پيشنهاد روسيه براي ايجاد مناطق ويژه جهت كاهش تنش‌ها در سوريه اعلام كرد، ولاديمير پوتين، رييس‌جمهور روسيه و رجب طيب اردوغان، رييس‌جمهور تركيه در ديداري كه امروز در شهر سوچي روسيه خواهند داشت، اين پيشنهاد را بررسي مي‌كنند. روسيه شفاها اين طرح جديد را درباره بحران سوريه با هدف «كاهش خصومت» داده است كه شامل ايجاد چهار منطقه آرام يا كاهش خصومت در ادلب، اطراف حلب، حماه، حمص، دمشق، درعا و قنيطره مي‌شود و اجراي منطقه پرواز ممنوع در اين مناطق و توقف بمباران‌ها را دربرمي‌گيرد. مصطفي يورلاكول، معاون مدير بخش امور سوريه در وزارت خارجه تركيه تاكيد كرد: مساله سوريه بخش مهمي از اين ديدار و گفت‌وگو را تشكيل خواهد داد، روساي جمهور روسيه و تركيه حمايت از آتش‌بس در سوريه، شرايط اسرا و نيز خنثي‌سازي مين‌ها در سوريه را به بحث خواهند گذاشت. تقويت آتش‌بس نيز يكي از موضوعات محوري در دور بعدي مذاكرات بين‌المللي درباره سوريه در روزهاي سوم و چهارم ماه جاري ميلادي در شهر آستانه خواهد بود. اين دور از مذاكرات به دليل موافقت گروه‌هاي شورشي سوري براي شركت در آن پس از تحريم دو دوره قبلي و نيز احتمال حضور معاون وزير خارجه امريكا در امور خاورميانه از دوره‌هاي قبلي متمايز است.
خبرگزاري اسپوتنيك روسيه به نقل از يك منبع ديپلمات در آنكارا اعلام كرد كه هيات تركيه در آستانه ديداري با نمايندگان گروه‌هاي شورشي سوري جهت بررسي پيشنهادات روسيه درباره مناطق چهارگانه «كاهش تنش» خواهد داشت و هيات تركيه‌اي اميدوار است نظرات اين گروه‌ها درباره مناطق مذكور را براي انتقال به كشورهاي حامي دريافت كند.