سقوط محبوبيت مي پس از انتخابات
آيا حزب محافظه‌كار عليه نخست‌وزير كودتا مي‌كند؟
ميثم سليماني
ترزا مي، نخست‌وزير بريتانيا كه پس از انتخابات زودهنگام روز پنجشنبه در اين كشور قدرت اكثريت خود را در پارلمان اين كشور از دست داد، حالا براي اينكه بتواند در اين ساختار باقي بماند مجبور به ائتلاف است. در ميان گزينه‌هاي موجود نيز تنها حزبي كه احتمال ائتلاف با محافظه‌كاران را دارد حزب اتحاد دموكراتيك ايرلند شمالي (UDP) است كه توانست در انتخابات روز پنجشنبه 10 كرسي پارلمان را به خود اختصاص دهد. با اين وجود هنوز خبر قطعي در خصوص توافق ميان حزب محافظه‌كار و حزب اتحاد دموكراتيك ايرلند شمالي منتشر نشده است. با اين وجود دو عضو كابينه يعني نيك تيموتي و فيونا هيل از سمت‌هايي كه در اختيار داشتند استعفا دادند و از ساختمان شماره 10 خيابان داونينگ خداحافظي كردند تا با اين كار دست دولت را براي جايگزيني افراد در دولت باز بگذارند. اين دو نفر نقش مشاوران سياسي را براي ترزا مي در ساختمان نخست‌وزيري ايفا مي‌كردند.
همچنين اواخر روز شنبه حزب DUP عنوان كرد كه مذاكرات بر سر ادامه راه و سرپا نگه داشتن دولت از هفته آينده از سر گرفته خواهد شد. در اين بين برخي اعضاي ليبرال‌تر حزب محافظه‌كار به‌شدت نگران ائتلاف با حزب راست‌گراي ايرلند شمالي هستند زيرا از نظر فكري همخواني چنداني با آنها ندارند. پيش از اين دفتر نخست‌وزيري بريتانيا اعلام كرده بود كه توافق اوليه ميان دو طرف براي ايجاد يك ائتلاف صورت گرفته است. اختلاف بر سر اتحاد و ائتلاف با حزب DUP بيشتر به دليل تفكرات آنها است چرا كه آنها تفكراتي شبيه به مسيحيان راست‌گراي امريكا دارند و موضع تندي را در قبال مسائل اجتماعي مانند ازدواج دگرباشان جنسي و سقط جنين دارند.
در همين حال جرمي كوربين، مخالف اصلي دولت و حزب محافظه‌كار اعلام كرد كه آماده رهبري كشور و همچنين برگزاري انتخابات جديد ظرف چند ماه آينده است. كوربين در مصاحبه خود با شبكه خبري بي‌بي‌سي در روز يكشنبه عنوان كرد كه فكر مي‌كنم برگزاري يك انتخابات مجدد در اواخر سال جاري ميلادي يا اوايل سال آينده ميلادي كاملا امكان‌پذير است و اين يك چيز بسيار خوب است. وي افزود: ما نمي‌توانيم با يك دوره بي‌ثباتي بزرگ در كشور روبه‌رو باشيم.
چالش اصلي در روز 19 ژوئن آغاز خواهد شد كه با سخنراني ملكه در روز نوزدهم ژوئن پارلمان جديد شروع به كار مي‌كند و دولت بايد بودجه جديد و برنامه دولت آينده را آماده كند. كوربين در مصاحبه خود عنوان كرد كه ما در حال ايجاد يك تعديل اساسي در برنامه‌هاي كشور هستيم. اين موضوع شامل تاكيد بر مشاغل در مذاكرات خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا و همچنين تضمين حقوق اتباع اتحاديه اروپا براي باقي ماندن در انگلستان مي‌شود. وي همچنين به تعهد خود در راستاي حقوق كارگران پس از خروج بريتانيا از اتحاديه تاكيد كرد. وي در ادامه تصريح كرد كه اگر ما نمي‌خواهيم عضوي از اتحاديه اروپا باشيم بايد به گونه‌اي شرايط چيده شود كه دسترسي بدون تعرفه به بازار اتحاديه اروپا كماكان وجود داشته باشد.
همچنين حزب كارگر متعهد است كه با دريافت ماليات بيشتر از ثروتمندان بتواند هزينه‌هاي عمومي را در راستاي رفاه اجتماعي، آموزش پرورش و تحصيل رايگان فراهم كند.
حركت به سوي مرگ
بسياري از محافظه‌كاراني كه مخالف ترزا مي هستند افرادي هستند كه مخالف خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا بودند. جورج آزبورن، وزير اول دولت ديويد كامرون كه با روي كار آمدن مي از سمت خود اخراج شد در مصاحبه با بي‌بي‌سي عنوان كرد كه ترزا مي اكنون به مانند فردي مي‌ماند كه به سمت مرگ قدم برمي‌دارد و تنها بايد منتظر بماند كه چه زماني اعدام خواهد شد.
بسياري از مطبوعات انگليس روز يكشنبه اين تحليل را ارايه دادند كه بوريس جانسون، وزيرخارجه كنوني و شهردار سابق لندن به دنبال طراحي يك كودتا عليه رهبري حزب است. با اين حال آزبورن كه اكنون سردبيري روزنامه ايونينگ استاندارد لندن را برعهده دارد اين موضوع را كم اهميت جلوه مي‌دهد. وي افزود: من مطمئن نيستم كه چنين اخباري در حال حاضر صحت داشته باشد و اين موضوع در فرآيند انتخاب رهبري حزب قرار خواهد گرفت.
با اين وجود بسياري معتقدند كه فرآيند مذاكرات خروج از اتحاديه اروپا با شروع به كار مجلس جديد سخت‌تر از گذشته خواهد شد.DUP اگرچه به خروج از اتحاديه اروپا علاقه‌مند است اما قصد دارد تا بازار آزاد وجود داشته باشد و روي جريان آزاد تبادل كالا از مرز بريتانيا به ايرلند اصرار دارد.
فشار از همه طرف
ترزا مي سه سال زودتر از زمان مورد نياز انتخابات زودهنگام برگزار كرد چرا كه قصد داشت با توجه به نگراني‌هايي كه درون حزب خود داشت، مذاكرات را با پشتوانه‌اي قوي با اتحاديه اروپا آغاز كند. اما كمپين ملال‌آور نخست‌وزير بريتانيا موجب شد تا عملا تمام رشته‌هاي بافته را پنبه كند. او كه قصد داشت با اين انتخابات از هرگونه شورش و كودتاي درون‌حزبي جلوگيري كند اما اكنون در يك فشار سنگين درون حزبي به سر‌مي‌برد. اكنون محافظه‌كاران به‌شدت از عملكرد ترزا مي در انتخابات خشمگين هستند، برخي خواستار بركناري و برخي ديگر خواستار تغيير جدي در سبك رهبري هستند .
روت ديويدسون، رهبر حزب محافظه‌كار در اسكاتلند به بي‌بي سي گفت: مي قبل از هر اتحادي با حزب DUP اول بايد حقوق دگرباشان‌جنسي را تضمين كند. وي افزود: اگر بناست هر معامله قطعي صورت گيرد به هيچ‌وجه نبايد ابطال حقوق دگرباشان جنسي در بريتانيا ناديده گرفته شود.
فشارها روي ترزا مي از همه جهت وجود دارد. در حال حاضر يك دادخواست روي اينترنت منتشر شده است كه بيش از ششصد هزار امضا تا بعدازظهر روز يكشنبه براي استعفاي مي جمع‌آوري شده است. با اين حال مايكل فالون، وزير دفاع بريتانيا در گفت‌وگو با بي‌بي‌سي عنوان كرد معتقد است كه حزب محافظه‌كار و DUP مي‌توانند دولت را حفظ كنند. وي افزود كه DUP در حال رفتن به سوي حمايت از ما در مسائل بزرگي همچون خروج از اتحاديه، مسائل اقتصادي و امنيتي است كه كشور با آن مواجه است.
افزايش محبوبيت حزب كارگر
اگرچه اكنون انتخابات در بريتانيا پايان يافته و حزب محافظه‌كار در تلاش براي تشكيل دولت در اين كشور است اما نظرسنجي‌ها كماكان ادامه دارد. برخي نظرسنجي‌ها در بريتانيا اكنون نشان مي‌دهند كه اگر امروز انتخابات در اين كشور برگزار شود حزب كارگر به رهبري جرمي كوربين مي‌تواند با شش امتياز اختلاف از حزب محافظه‌كار پيروز رقابت‌ها شود و اكثريت حاضران در آن معتقد بودند كه نخست‌وزير بايد استعفا دهد.
در نظرسنجي‌اي كه مركز افكارسنجي Survation روز گذشته منتشر كرده نشان مي‌دهد وضع حزب محافظه‌كار به‌شدت نگران‌كننده است. اين نظرسنجي نشان مي‌دهد حزب ترزا مي با ريزش راي جدي مواجه است و در حالي كه در انتخابات روز پنجشنبه 45 درصد آرا را كسب كرد اما در اين نظرسنجي نشان مي‌دهد كه تنها 39درصد آرا را در اختيار خواهد داشت.
مركز افكارسنجي Survation از جمله مراكزي بود كه توانست انتخابات روز پنجشنبه را درست پيش‌بيني كند و پارلمان بريتانيا را به صورت معلق پيش بيني كرده بود.
همچنين در اين نظرسنجي از حاضران پرسيده شده است كه آيا بايد ترزا مي پس از مبارزات انتخاباتي فاجعه‌بار در سمت خود باقي بماند؟ حدود 49 درصد مردم عنوان كردند كه ترزا مي بايد از سمت خود استعفا دهد در حالي كه 38درصد از شركت‌كنندگان معتقدند كه بايد در سمت خود باقي بماند.
اين يافته‌ها توسط يك نظرسنجي نيز توسط يوگاو كه بساندي تايمز ارايه داده بود، تكرار شد و در آن 38 درصد مردم گفته‌اند كه « مي» بايد در سمت خود باقي بماند و ادامه كار دهد.
كودتاي احتمالي
در حالي ترزا مي قصد دارد با چنگ و دندان سمت خود را حفظ كند كه شرايط به‌شدت براي او نگران‌كننده است و به نظر مي‌رسد بوريس جانسون در حال انجام توطئه‌هايي عليه خانم نخست‌وزير است.
زماني كه دو تن از مشاوران ترزا مي در خيابان داونينگ استعفا دادند، بسياري آن را پس‌لرزه‌هاي انتخابات روز پنجشنبه دانستند. بسياري دو مشاور ترزا مي را عامل شكست كمپين انتخاباتي او مي‌دانند و اين اقدام در راستاي آن صورت گرفته تا جلوي استعفاي خانم مي گرفته شود.
نمايندگان مجلس انگشت اتهام براي شكست را به سوي آقاي تيموتي بردند كه بحث جديد ماليات را در مانيفست حزب محافظه‌كار قرار داد كه موجب كاهش حمايت از حزب محافظه‌كار شد. دستياران نيز به‌شدت از سوي وزرا و نمايندگان مورد سرزنش قرار گرفتند. با اين حال بسياري معتقدند كه خانم مي به‌شدت از سوي چهره‌هاي ارشد حزب تحت فشار است و با يك چالش جدي در رهبري حزب مواجه است.
در حال حاضر گزينه‌هايي همچون بوريس جانسون، فيليپ هاموند، ديويد ديويس، امبر رود و مايكل گوو از جمله گزينه‌هاي جايگزيني ترزا مي هستند كه در اين بين بوريس جانسون از شانس بالاتري نسبت به ديگر رقباي خود برخوردار است. با اين حال چيزي كه واضح و روشن است عدم محبوبيت ترزا مي نه‌تنها در حزب بلكه در سطح جامعه بريتانيا است و تجربه نشان داده نخست‌وزيري كه در بريتانيا محبوب نباشد قطعا زمان زيادي در راس قدرت دوام نخواهد آورد.