بحران كشورهاي عربي
وارد فاز جديدي مي‌شود
پايان مهلت 10 روزه قطر
روز يكشنبه مهلت 10 روزه كشورهاي عربي براي قطر به پايان مي‌رسد. مطالبات 13گانه كشورهاي عربي به گفته عادل الجبير، وزير خارجه عربستان غير قابل بررسي است يعني قطر بايد بدون قيد و شرط اين مطالبات را بپذيرد تا محاصره اين كشور به پايان رسيده و كشورهاي عربي حاشيه خليج‌فارس رضايت بدهند تا پاي ميز مذاكره اختلاف‌هاي خود را حل و فصل كنند اما مسوولان قطري بارها اعلام كرده‌اند كه اين مطالبات غير قابل قبول است. محمد بن عبدالرحمن، وزير خارجه اين كشور كه هفته گذشته به امريكا سفر كرده بود در نشستي خبري تاكيد كرد كه مطالبات كشورهاي عربي براي قطر غير قابل قبول است و درخواست‌هايي كه براساس آن حاكميت ملي يك كشور زير سوال مي‌رود نقض آشكار قوانين بين‌المللي به شمار مي‌رود به اين ترتيب پاسخ صريح قطر به مطالبات كشورهاي عربي يك نه بزرگ بود كه بحران شوراي همكاري خليج‌فارس را وارد بعد تازه‌اي خواهد كرد. وزير خارجه قطر در توييتر خود نيز نوشته در جريان ديدارهاي گسترده‌اي كه با اعضاي شوراي امنيت سازمان ملل داشته، تاكيد كرده كه تحريم‌هاي اعمال شده عليه قطر غيرقانوني و نقض آشكار قوانين بين‌المللي است. وي افزود: دوحه در سازمان‌هاي بين‌المللي براي اعتراض به تصميمات كشورهاي عربي عليه حمل‌و‌نقل دريايي و هوايي قطر اقداماتي انجام داده است، همچنين به دنبال پيگيري جوانب حقوق بشري حاصل از اقدامات كشورهاي عربي عليه شهروندان قطري هستيم و تاكنون بيش از 12 هزار مورد ثبت شده كه خانواده‌هاي قطري از اقدامات كشورهاي عربي متضرر شده‌اند.
در نخستين پاسخ به اظهارات وزير خارجه قطر، عربستان اعلام كرده كه از اقدامات قطر در راستاي حمايت از تروريسم و افراط‌گرايي خسته شده و در بيانيه‌اي كه در صفحه توييتر وزارت خارجه عربستان منتشر شده خطاب به قطر اعلام كرده كه كاسه صبر رياض لبريز شده است. همزمان با اين مساله در راستاي تلاش قطر براي جلب حمايت بين‌المللي و منطقه‌اي بيشتر، فعاليت‌هاي تركيه در چند روز اخير در چارچوب اين بحران نيز افزايش پيدا كرده است. خالد العطيه، وزير مشاور دولت قطر در امور دفاعي كه اخيرا به تركيه سفر كرده است مورد استقبال گرم وزير دفاع تركيه قرار گرفت و در نشستي خبري تاكيد كرد كه اقدامات كشورهاي عربي عليه قطر مانند محاصره زميني، هوايي و دريايي و بستن مرزها مصداق اعلام جنگ عليه دوحه است. در حالي كه دومين گروه نظاميان تركيه طي دو روز اخير وارد قطر شده‌اند به گفته العطيه در ديدار با رجب طيب اردوغان، رييس‌جمهور تركيه و فكري ايشيق، وزير دفاع اين كشور موضوع پايگاه نظامي تركيه در قطر در رأس موضوعات مورد بررسي قرار گرفته است.
همزمان با سفر العطيه به تركيه وليد الخريجي، سفير عربستان در تركيه اعلام كرده كه بحران شكل گرفته عليه قطر سياسي - امنيتي است و نه تنها فاز نظامي به خود نمي‌گيرد بلكه هرگز حاكميت قطر را زير سوال نمي‌برد. خبرگزاري آناتولي به نقل از سفير عربستان نوشته با وجود اينكه استقلال در حاكميت به آن كشور اجازه مي‌دهد كه تصميمات مورد نظر خود را بگيرد اما اقداماتي كه ما عليه قطر اتخاذ كرده‌ايم در راستاي حمايت اين كشور از پيامدهاي تصميمات غيردقيق خود اين كشور است. وي همچنين معتقد است كه كشورهاي عربي قطر را محاصره نكرده‌اند و گفته: محاصره يا تحريم معمولا از طريق قطعنامه‌هاي سازمان ملل ايجاد مي‌شود ما فقط براساس حق خود براي حفظ امنيت ملي كشورهاي‌مان تصميم گرفته‌ايم با قطر قطع رابطه كنيم. يكي از مطالبات كشورهاي عربي از قطر تعطيلي شبكه الجزيره و همه شبكه‌هاي متصل به آن بوده است. در همين راستا كميسارياي حقوق بشر سازمان ملل ضمن ابراز نگراني شديد از اين درخواست اعلام كرد كه به نظر ما اين درخواست غير قابل قبول است و حقوق و آزادي بيان را پايمال مي‌كند. در حالي كه اتهام زني‌هاي متقابل در رسانه‌هاي قطري و عربي ادامه دارد، ابراهيم گالن، سخنگوي رياست‌جمهوري تركيه اعلام كرد نشانه‌هايي وجود دارد كه تركيه بر اساس آن تلاش خواهد كرد ضمن كاهش تنش بحران كشورهاي عربي با قطر را حل و فصل كند.
رسوايي مالي سفير امارات در واشنگتن
از سوي ديگر اين ماجرا، روزنامه امريكايي وال‌استريت ژورنال در گزارشي درباره يوسف العتيبه، سفير امارات در امريكا و تئوريسين حملات رسانه‌اي عليه قطر نوشته كه احتمالا او در يك رسوايي چند ميليارد دلاري در خصوص صندوق سرمايه‌گذاري دولتي در مالزي نقش داشته است. بر اساس اين گزارش كه روز شنبه منتشر شده اسناد و مدارك حقوقي نشان مي‌دهد شركت‌هايي كه با العتيبه در ارتباط هستند 66 ميليون دلار از شركت‌هاي فراساحلي دريافت كرده‌اند. براساس اين گزارش اين مبالغ از پول‌هاي اختلاس شده از صندوق توسعه دولت مالزي به شركت‌هاي مرتبط با العتيبه پرداخت شده است. در حالي كه سفير امارات از واكنش به اين مساله سر باز زده است، ايميل‌هاي هك شده او نشان مي‌دهد كه شاهر عورتاني، شريك العتيبه در ابوظبي با يك اسپانسر اهل مالزي با نام جو لو ديدار كرده است كه به گفته وزارت دادگستري مالزي، جو لو يكي از شركاي جرم اصلي در پرونده اختلاس 5/4 ميليارد دلاري از صندوق توسعه اين كشور است.