ماموريت ما بعد از ثبت جهاني يزد آغاز شده

يكي از بحث‌هايي كه در ميان 6 معيار مورد بررسي در پرونده ثبت جهاني يزد مورد تاكيد بود، پلان مديريتي بافت تاريخي يزد بود. ارزياب يونسكو هم در مرحله اول بازديد، به موضوع مديريت شهري تاكيد داشت. در اين فاصله دو سالي كه پرونده به يونسكو ارسال شد، تمهيداتي در نظر گرفته شد. ما در پلان مديريت، مهم‌ترين شاخصه‌اي كه در پرونده داشتيم، پويايي شهر و حيات مردم در بافت تاريخي است. همين فاكتور يكي از ارزش‌هايي بود كه باعث شد پرونده شهر تاريخي يزد در اجلاس يونسكو با قاطعيت به ثبت رسيد. در اين دو سال يكي از محلات بافت تاريخي را انتخاب كرديم و يك كميته هشت‌نفره از دستگاه‌هاي مرتبط با بحث مديريت استان تشكيل شد. به صورت پايلوت در محله شاه‌ابوالقاسم كه در عرصه قرار داشت، پايش پلاك به پلاك را آغاز كرديم. محوطه‌سازي در فضاهاي باز با همكاري شهرداري دراين محله انجام شد. ما سعي كرديم جامعه محلي و مردم را كه مهم‌ترين نقش را در پرونده ثبت جهاني دارند و خواهند داشت، وارد كنيم. نقش حركت‌هاي اجتماعي در محلات مي‌تواند در بهبود كيفيت مديريت شهري بسيار تاثيرگذار باشد.
 در فاصله دو سال بين ارسال پرونده تا ثبت آن در فهرست يونسكو موفق به اعتماد‌سازي و تعامل سازنده با ساكنان شديم. يكي ديگر از مناطق بافت تاريخي، محله فهادان است كه در محورهاي اصلي گردشگري قرار دارد، ما پروژه انجمن دوام را در اين محله به صورت پايلوت اجرا كرديم. مردم محله نشست‌هايي را با مسوولان شهري در قالب طرح دوام تشكيل مي‌دادند. مسوولان در قالب اين طرح وارد بافت تاريخي مي‌شوند و از نزديك با مشكلات و مسائل مبتلا به مردم در بافت تاريخي آشنا مي‌شوند و براي رفع آن برنامه‌ريزي مي‌كنند. اين طرح در محله فهادان نتيجه خوبي داشت. با ثبت جهاني يزد ماموريت ما به عنوان متولي يكي از بخش‌هاي مديريت شهري يزد، در كنار مديريت عالي استان و مجموعه استانداري و شهرداري و شوراي شهر آغاز مي‌شود. اگر در اجلاس يونسكو با بيشترين آرا پرونده پذيرفته شد و شهر تاريخي يزد ثبت جهاني شد، نشان از معيارهاي بسيار غني در فرهنگ ما دارد، همزيستي مسالمت‌آميز پيروان اديان مختلف در كنار هم و فرهنگ غني مردم اين شهر، از نقاط قوت اين پرونده بود. اگر در گذشته ساخت‌و‌سازي هم به شكل غيرمجاز اتفاق افتاده است، نقاط قوت فرهنگي مي‌تواند اين معايب را هم پوشش و تحت‌تاثير قرار دهد. ما از امروز بايد نگاه‌مان به شهر يزد جهاني باشد، نگاهي كه مديريت شهري و در كنار آن جوامع محلي نگرش همراه با حساسيتي به بافت تاريخي و شهر يزد داشته باشند. اين مي‌طلبد كه بار اين مسووليت تنها به دوش ميراث فرهنگي قرار داده نشود و تمام اركان مديريت شهري و مردم محلي اين موضوع را به عنوان رسالت خود تعريف كنند. شهرداري مهم‌ترين نقش را مي‌تواند در بحث حفظ بافت تاريخي داشته باشد. البته اتفاق نظر در تمامي دستگاه‌هاي مرتبط با مديريت‌شهري لازم است، اما شهرداري با تعامل سازنده مي‌تواند همراه ميراث فرهنگي باشد.
خوشبختانه كميسيون ماده 5 و مجوزهايي كه شهرداري صادر مي‌كند، شهرداري در هماهنگي كامل با ميراث فرهنگي عمل مي‌كند، با توجه به اينكه اين شهر در سال 84 ثبت ملي شده است، تمام استعلام‌ها قبل از صدور مجوزها از ميراث فرهنگي انجام مي‌شود و بعد از اجازه ميراث فرهنگي اقدامات صورت مي‌گيرد. دو سال پيش و قبل از اجراي پايلوت پلان مديريت در يزد، شهردار، بافت تاريخي يزد را يك بيمار معلول مي‌دانست و واقعيت هم همين بود، اما پس از دو سال اجراي آزمايشي پلان مديريت و انسجام مديريتي و تعامل مشترك با شهرداري و به خصوص شهردار ناحيه تاريخي، امروز نگاه شهرداري هم به بافت تاريخي تغيير كرده است. امروز شهردار ناحيه تاريخي، بافت تاريخي يزد را پيرفرزانه‌اي مي‌داند كه بعد از گذشت سال‌ها سالخورده و باتجربه شده و ما بايد به عنوان فرزندان امروز از تجربيات اين پير فرزانه استفاده و آن را حفظ كنيم؛ اين تغيير ديدگاه بسيار حايز اهميت است و به وضوح در بافت تاريخي لمس مي‌شود.