گردهمايي هنرمندان به بهانه تشييع حبيب‌الله كاسه‌ساز
بدرقه مردي كه مقابل دوگانگي‌ها ايستاد
الهام نداف
از آخرين باري كه سونامي سرطان جان هنرمندي را گرفت، شش ماه بيشتر نگذشته است. دي ماه سال 95 بود كه خبر فوت دنيا فني‌زاده بر اثر سرطان دست، براي چندمين بار، قلب جامعه هنري را لرزاند و نشان داد اين بيماري غريبه و آشنا و شناس و ناشناس سرش نمي‌شود. در سال 96 اما نخستين قرباني سرطان در حوزه هنر، حبيب‌الله كاسه‌ساز بود. مردي از تبار سينما كه تا جايي كه توان داشت در حوزه تهيه‌كنندگي تلاش كرد خوشنام باقي بماند. اين‌بار گردهمايي هنرمندان و سينماگران در خانه سينما، به بهانه بدرقه او بود. بدرقه‌اي كه با اجراي سيدجواد هاشمي و قرائت قرآن آغاز شد و در نهايت با خواندن نماز سيد محمود دعايي، بر پيكر اين سينماگر به پايان رسيد. در اين مراسم، مسعود جعفري جوزاني كه تجربه همكاري با كاسه‌ساز را در سريال «در چشم باد» داشت، از روزهايي گفت كه با اين تهيه‌كننده آشنا شده بود، روزهايي كه خاطرات دهه 60 را زنده مي‌كرد: «من حبيب را در دانشگاه شناختم. او همه‌چيزش را با همراهي دوستانش در اختيار رزمنده‌ها و جنگ گذاشته بود. در عين حال از آدم‌هايي بود كه مي‌خواست هنر را علمي بفهمد. حبيب درس خواند و با همه وجود با دوستانش كار مي‌كرد.» به گفته جعفري جوزاني، از همان روزها تا دهه 80، ذره‌اي از انرژي و توان مرحوم كاسه‌ساز كم نشد. سال‌ها كار كرد اما در كمال تاسف زمان حيات ارزشش را آن‌طور كه بايد ندانستند، اتفاقي كه در كشور ما براي بيشتر هنرمندان مي‌افتد. كارگردان «در چشم باد» اما حرف‌هايش را با صراحت بيشتري ادامه داد. او به خاستگاه فكري و اعتقادي كاسه‌ساز اشاره كرد و از خط‌كشي‌هاي آزاردهنده‌اي گفت كه گاهي سبب رنجش هنرمندان مي‌شود: «حبيب كاسه‌ساز دوستان زيادي داشت كه خط‌بندي نشده بودند. امروز همه حق را براي خود مي‌دانند و من نمي‌دانم چرا سينما اين همه دچار سياست زدگي شده است. حبيب از جمله آدم‌هايي بود كه هميشه در صف اول قرار مي‌گرفت و مانع اين دوگانگي‌ها مي‌شد. گاهي به او وصله‌هايي زده مي‌شد ولي تلاش مي‌كرد اين خط‌كشي‌ها را بردارد. او عاشق ملت و كشورش بود و او را بيشتر از هرچيزي بايد براي اين محسناتش ستود.»
در بخش ديگري از اين مراسم سيروس الوند، كارگردان سينما پشت تريبون قرار گرفت و بحثي را كه جعفري‌جوزاني باز كرده بود، ادامه داد. او نخستين بار با زنده‌ياد كاسه‌ساز در دهه 60 و هنگام بازي در يك فيلم، آشنا شده بود: «وقتي مباحثي چون غيرشرعي و خودي و غيرخودي در سينما به وجود آمد، آقاي كاسه‌ساز مرا غيرخودي ندانست و حتي دوره‌اي به آقاي عسگرپور پيشنهاد دادم كه كاسه‌ساز مي‌تواند مديرعامل خانه‌سينما باشد، در حالي كه سلايق ما با هم خيلي تفاوت داشت.»در ادامه محمدمهدي عسگرپور، با تاييد صحبت‌هاي الوند مرحوم كاسه‌ساز را اين‌طور توصيف كرد: «او درست‌كردار و مومن بود و اهالي هنر از او خاطره خوبي دارند. در حوزه دفاع مقدس افرادي را وارد عرصه هنر كرد كه فرهنگ خاص خود را داشتند و نه فقط در كارهاي خودش بلكه براي افراد ديگر فعال در اين حوزه هم كمك حال بود.»منوچهر شاهسواري، مديرعامل خانه سينما، آخرين فردي بود كه در مراسم تشييع پيكر كاسه‌ساز، واقعيتي به نام «مرگ» را به حاضران يادآوري كرد: «هيچ كس از قاعده مرگ مستثني نيست. آنچه باقي مي‌ماند اين است كه در اين جهان با خلاقيت چه كرديم، چون معتقدم خلاقان ماندگارند و امروز اداي حقي است براي كاسه‌ساز در خانه خودش و اين خانه براي همه و ملك مشاع همه ملت است.»
او خطاب به همه هنرمنداني كه به خاطر تفاوت ديدگاه و سلايق از هم فاصله مي‌گيرند، گفت كه از هم فرار نكنند، اتفاقي كه به خاطر رخنه سياست در هنر و سينما چند سالي است پر رنگ‌تر از هميشه شده و تنهايي برخي هنرمندان را بزرگ‌تر كرده است.