ريسماني كه از دست عربستان خارج شد
عربستان سعودي ابتكار عمل را از دست داده است آن هم در شرايطي كه به علت كودتاي سفيد محمد بن سلمان عليه پسر عمويش محمد بن نايف، گرفتار بحران در داخل خاندان سعودي است. اما مصر نيز به علت كارنامه سياه خود در زمينه حقوق بشر و مصادره آزاديهاي مدني عمومي و ناتواني نظاميان در مديريت كشور با روشي امروزي كه مستلزم احترام به دموكراسي و حقوق بشر است، با انتقادات گسترده مواجه است.
سوم؛ عربستان سعودي با روي آوردن به سمت عراق و ايران خيليها را غافلگير كرد. در حالي كه ايران در موضع خود در قبال عربستان تا حدي محتاط بوده است، بغداد ارتباط با رياض را آغاز كرد و ديدارهايي بين دوطرف صورت گرفت كه شامل سفر نخستوزير عراق و سيد مقتدي صدر به عربستان ميشد. اين همگرايي، نوعي بحران بيصدا در عراق ايجاد كرد كه نشانههاي آن در سياستهاي ضد و نقيض دولت نمايان است. ديپلماسي عراق كه زير فشارهاي داخلي و خارجي است، پويايي خاص خود را دارد. دولت عراق با فشارهايي مردمي براي درنگ كردن در حركت به سوي رياض مواجه است و از طرف ديگر تغييراتي در رويكرد عربستان در هفتههاي اخير يعني بعد از بحرانسازي با قطر ايجاد شده است. ناگهان رياض از همگرايي قطر با ايران و ائتلاف آن با تركيه احساس نگراني و تلاش كرد با حركت به سمت عراق و ايران، اين همگرايي را دور بزند. فرا رسيدن موسم حج، فرصتي براي نشان دادن «حسن نيت» فراهم كرد به طوري كه مسوولان حج عربستان سعودي از حجاج اين دو كشور در فرودگاه جده با دسته گل استقبال ميكنند كه تاكنون سابقه نداشته است. فاصله زماني بين فتواي علماي سعودي كه ايرانيها و عراقيها را تكفير كردند و استقبال از آنها در فرودگاه جده بيش از چند ماه نيست. اين تحول به چه معناست؟
چهارم؛ در ميان بازي طنابكشي بين امريكا و كره شمالي و روابط بيثبات بين دو سوي اقيانوس آتلانتيك، دولت امريكا نيز با گزينههاي دشواري در روابط خارجي و اولويتهاي خود مواجه است. نوعي نگراني و وحشت در سراسر جهان از بيم آغاز درگيري مسلحانه بين دوطرف ايجاد شده است. مشكل اينجاست كه اين كشمكش ممكن است كشورهاي ديگري را درگير مناقشهاي كند كه به دو كشور محدود نخواهد ماند. امريكا براي خويشتنداري زير فشار است ولي دولت امريكا كه در داخل با مخالفت مكرر با سياستها و مواضع ترامپ مواجه است، ممكن است درصدد دستيابي به پيروزي نظامي در خارج از كشور برآيد كه موجب تقويت رياستجمهوري بيثبات ترامپ شود. با توجه به واقعيتهاي گفته شده، ميزان خطري كه بشريت را تهديد ميكند، مشخص ميشود.
منبع: اداره كل رسانههاي خارجي وزارت فرهنگ و ارشاداسلامي