برنامه پنتاگون براي تكنولوژي نوين
ميثم سليماني
ارتش امريكا همواره جزو پيشرفته‌ترين ارتش‌هاي دنيا شناخته مي‌شود اما حالا آنگونه كه چاك هگل، وزير دفاع ايالات متحده مي‌گويد اين ارتش در حال پوست اندازي است، هرچند كه منابع مالي ارتش امريكا نسبت به گذشته كاهش پيدا كرده اما به نظر مي‌رسد نگاه امريكا به نوع ارتش خود تغيير يافته است. اكنون امريكا غرق در چالش‌هاي جهاني است، چه در عرصه نظامي و چه در عرصه صنعتي. اما اكنون به نظر مي‌رسد امريكا با وجود بودجه محدود شانس خود را در عرصه نظامي روي روبات‌ها امتحان مي‌كند و مي‌توان گفت كه مي‌خواهد يك رقابت بسيار جدي را با چين و روسيه كه دشمنان بالقوه امريكا به حساب مي‌آيند آغاز كند.
چاك هگل، وزير دفاع امريكا كه روز يكشنبه در يك كنفراس در كتابخانه رييس‌جمهور اسبق امريكا رونالد ريگان حضور داشت ابتكاري را مبني بر نوآوري دفاعي مطرح كرد كه نشان از رويكرد امريكا به سمت فناوري‌هاي نوين در ارتش خود دارد.
هگل در سخنراني خود گفت: «در حالي كه ما طي 13 سال درگير دو جنگ بوديم، رقيبان بالقوه ما ارتش‌هاي خود را مدرنيزه كردند.» هگل در ادامه همچنين اعلام كرد كه رويكرد سيستم نوآوري دفاعي وي بر مبناي روي آوردن به حوزه روباتيك، سيستم‌هاي مستقل، كوچك‌سازي بروكراسي و ايجاد پايگاه داده‌هاي بزرگ، استفاده از چاپگرهاي سه بعدي و پهپادها است. اما پنتاگون از آنجايي كه مي‌داند كه بودجه چنداني براي تامين اين موضوع ندارد قصد دارد تا سرمايه‌گذاران و مديران صنعتي را به اين بازي بكشاند. از همين رو هگل قصد دارد براي تامين خواسته‌هاي آنها بروكراسي را در پنتاگون كاهش دهد و براي صادرات اسلحه‌ها و محصولات تجاري قوانين ساده وضع كند. هگل همچنين در سخنراني خود افزوده است: «در آينده نزديك خوشفكرترين افراد از درون دولت و بيرون از آن دعوت خواهند شد تا روي يك برگ كاغذ سفيد ثبت كنند كدام تكنولوژي‌ها و سيستم‌ها بايد در سه تا پنج سال آينده ساخته شوند.»
با اين وجود از شواهد اين‌گونه بر مي‌آيد كه پنتاگون با كارخانه‌هاي سنتي اسلحه‌سازي لاكهيد مارتين و بويينگ ادامه كار مي‌دهد اما به نظر مي‌رسد كه قصد دارد چرخشي به سمت شركت‌هاي كوچك، چالاك و با بروكراسي كمتر مانند گوگل داشته باشد. اين چرخش به پنتاگون كمك خواهد كرد كه با هماهنگ كردن تلاش‌هاي خود بتواند سيستم را به سمت نوآوري تشويق كند.
بسياري معتقدند كه اين امر براي پيشرفت پنتاگون بيش از پيش مورد نياز است. از سوي ديگر به گفته رييس عمليات نيروي دريايي امريكا جاناتان گرينرت، نيروي دريايي امريكا اكنون در حال گرفتن سلاح‌هاي فناورانه از متحدين خود است تا بتواند هرچه سريع‌تر آخرين دستاوردها را به دست سربازان امريكايي در عراق و افغانستان برساند. وي همچنين گفت كه ما مي‌خواهيم هزينه‌هاي بيهوده را كاهش دهيم و اگرچه اكنون يك ميليارد دلار را براي ايجاد يك زير دريايي جديد هسته‌يي پيش بيني كرده بوديم اما در حال حاضر روي يك كشتي آبي خاكي كار مي‌كنيم.
با اين حال اين سوال مطرح است اكنون كه پنتاگون براي كاهش بودجه در سال 2016 به‌شدت تحت فشار است آيا مي‌تواند با كسب حمايت كنگره سلاح‌هاي خود را تغيير دهد يا خير. با اين وجود بايد گفت كه امريكا به اين درك رسيده است كه از رقباي جدي خود در حال عقب افتادن است. روسيه اخيرا اعلام كرده بود كه تا پايان سال جاري دكترين نظامي جديد خود را منتشر خواهد كرد. كشورهاي غربي در ماجراي بحران اوكراين شاهد تمرينات منظم نيروي هوايي روسيه بودند و شمار آنها را غيرعادي خواندند. از طرف ديگر چين نيز سال‌هاست كه در زمينه تسليحاتي با گام‌هاي غول‌آسا پيش مي‌آيد. منابع غربي گفته‌اند كه «ارتش خلق چين» در آغاز سال جاري به آزمايش يك موشك مافوق صوت دست زده است. چين هم‌اكنون با بودجه نظامي سالانه ۱۴۳ ميليارد دلاري خود، پس از ايالات متحده امريكا (۷۱۱ ميليارد دلار) در جايگاه دوم قرار دارد.
از همين رو بايد به صحبت گورباچف، آخرين رهبر شوروي، كه چندي پيش در مراسم سالگرد فروپاشي ديوار برلين كه گفته بود جنگ سرد جديد آغاز شده است انديشيد. به نظر مي‌رسد كشورهاي دنيا اكنون به تسليحاتي روي آورده‌اند كه شايد حتي در آينده نزديك رونمايي نشوند، هنوز مشخص نيست كه چه برنامه‌هايي در آزمايشگاه‌ها و مراكز پ‍ژوهشي كشورهاي مختلف مي‌گذرد كه شايد تا چند سال آينده موضوعي به نام داشتن بمب اتم را بي‌اهميت جلوه دهد. شواهد نشان مي‌دهد كه ارتش‌هاي دنيا در حال روي آوردن به ابزار روباتيك هستند. ايالات متحده چندي پيش از بودجه دفاعي خود تا سال 2016 رونمايي كرد و مشخص شد كه براي نخستين بار اين كشور مي‌خواهد نيروهاي انساني خود را پس از جنگ جهاني دوم به‌شدت كاهش دهد و به زير نيم ميليون نفر بياورد. به عبارت ديگر صحبت‌هاي جديد هگل ادامه برنامه‌يي است كه امريكا در حال اجراي آن است، برنامه‌يي كه قصد دارد از رقباي خود عقب نماند. به نظر مي‌رسد امريكا، چين و روسيه وارد قماري شده‌اند كه برنده آن به آساني مشخص نخواهد شد.