رييس آينده پارلمان تركيه چه كسي است؟
ميثم سليماني/ امروز آينده سياسي تركيه در يك محك جدي قرار مي‌گيرد. شايد تاكنون انتخاب رييس مجلس اين كشور تا اين اندازه مهم نبوده كه اكنون است و بايد از ميان نامزدهاي چهار حزب حاضر در پارلمان تركيه انتخاب شود كه هيچ يك نيز اكثريت مطلق را در اختيار ندارند. هركدام از اين احزاب يك نامزد را براي تصدي اين پست معرفي كرده‌اند كه تا پايان روز گذشته فرصت داشتند تا رايزني‌هاي خود را با ساير احزاب و نمايندگان مستقل انجام دهند. حزب عدالت و توسعه با نامزدي كمتر شناخته شده به نام عصمت ايلماز 53 ساله وارد اين كارزار شده است تا بتواند به وسيله فردي بدون حاشيه كرسي رياست را به دست گيرد. اما حزب بعدي جمهوريخواه خلق است كه دنيس بايكان را به عنوان نامزد خود معرفي كرده است. حزب حركت ملي نيز فردي معتدل به نام اكمل الدين احسان اوغلو 76 ساله را براي اين سمت معرفي كرده است؛ فردي كه در انتخابات رياست‌جمهوري گذشته به عنوان نامزد مشترك حزب جمهوريخواه خلق و حركت ملي در رقابت با رجب طيب اردوغان شكست خورد. حزب دموكراتيك خلق نيز كه كردهاي تركيه را نمايندگي مي‌كند مهمت فيرات 71ساله را براي اين پست معرفي كرده است. گفته مي‌شود ايلماز و بايكال بلافاصله رايزني‌هاي خود را براي تصدي اين پست آغاز كرده‌اند. اكنون شرايط در پارلمان بسيار پيچيده است. حزب عدالت و توسعه كه در انتخابات هفتم ژوئن اگرچه پيروز انتخابات سراسري شد ولي براي نخستين‌بار با كسب258 كرسي از 550 كرسي موجود در پارلمان نتوانست اكثريت مطلق را كسب كند از همين رو براي تعيين رييس پارلمان و تشكيل دولت ائتلافي با ساير احزاب با مشكلات فراواني روبه‌رو است. از طرف ديگر حزب دوم كه جمهوريخواه خلق است با 132 كرسي كه در اختيار دارد با قديمي‌ترين عضو خود در پارلمان اين كشور وارد كارزار انتخاب رييس پارلمان شده است اما او براي رسيدن به رياست نياز به جلب رضايت دو حزب ديگر يعني حركت ملي و دموكراتيك خلق دارد تا بتواند رقيب خود در حزب عدالت و توسعه را كنار بگذارد. دو حزب ديگري كه در مجلس حضور دارند يعني حزب حركت ملي و دموكراتيك خلق هر يك 80 كرسي را در اختيار دارند. اما اكمل الدين احسان اوغلو كه يك بار توانسته بود تا وجه مشترك براي ائتلاف دو حزب جمهوريخواه خلق و حركت ملي شود، به دليل وجهه معتدل شايد بتواند گزينه مناسبي براي رياست پارلمان تركيه باشد با اين حال با توجه به شرايط بايد اتفاق ويژه‌اي در راي‌گيري پارلمان رخ دهد تا او بتواند رييس پارلمان شود. فيرات نيز به نظر نمي‌رسد گزينه‌اي باشد كه بتواند تبديل به وجه اشتراك ميان احزاب براي رياست مجلس باشد زيرا موضع‌گيري‌هاي احزاب نشان مي‌دهد كه چندان اطميناني ميان كردها و ساير احزاب وجود ندارد. طبق قانون اساسي تركيه راي‌گيري براي رياست پارلمان به صورت كاملا مخفي و در چهار مرحله برگزار مي‌شود. پس از رايزني‌هايي كه طي روزهاي گذشته در پارلمان صورت پذيرفته امروز انتخابات رياست مجلس برگزار مي‌شود. در نخستين دور انتخابات فردي كه بخواهد رييس مجلس شود بايد بتواند دو سوم آراي كل را به دست بياورد، اگر در يك دور اين مهم صورت نگيرد يك بار ديگر راي‌گيري برگزار مي‌شود و اگر باز هم اكثريت سه چهارم به وجود نيايد راي‌گيري به روز دوم يعني به روز يكم جولاي كشيده مي‌شود كه باز هم نياز نتيجه آن را اكثريت مطلق آرا تعيين مي‌كند. در اين شرايط اگر باز هم اين اتفاق رخ ندهد در همان روز انتخابات به مرحله چهارم كشيده مي‌شود كه در آن هر فردي كه بيشترين آرا را كسب كند به عنوان رييس مجلس انتخاب مي‌شود. اكنون در اين شرايط اگر احزاب نتوانند به وجه اشتراكي براي رياست مجلس دست يابند به نظر مي‌رسد بايد منتظر تكميل فرآيند چهار مرحله‌اي انتخاب رياست مجلس در تركيه باشيم كه اين موضوع مي‌تواند تبديل به برآيندي براي آينده تشكيل دولت ائتلافي در اين كشور شود كه احتمال برگزاري انتخابات زودهنگام را بيش از هر زمان ديگري افزايش مي‌دهد.