وادار كردن كودكان به ازدواج اشتباه است
شهلا ميرگلوي بيات
در حال حاضر ازدواج زير 18 سال، در كشور ما منع قانوني دارد، البته در مناطقي از كشور، دختران زودتر از سن 18 سال ازدواج ميكنند و مثلا در مناطق جنوبي كشور، عدد اين ازدواجها بالاست. اما ممنوعيت ازدواج زير 18 سال مگر با اجازه دادگاه، در مجلس نهم و در زمان بررسي پيشنويس افزايش جمعيت هم ملغي نشد. يكي از بندهاي اين پيشنويس درباره لغو ممنوعيت ازدواج زير 18 سال بود و در آن زمان، كميتهاي متشكل از كميسيونهاي اجتماعي و بهداشت و درمان و فرهنگي تشكيل شد و نمايندگان دولت هم به اين كميته ميآمدند و اين پيشنويس كه حدود 50 ماده داشت مورد بررسي قرار ميگرفت. به خاطر دارم كه ما در مقابل تصويب بند لغو ممنوعيت ازدواج زير 18 سال بهشدت مخالفت كرديم كه البته اين پيشنويس هم به دليل بار مالياي كه براي دولت ايجاد ميكرد، به تصويب نرسيد غير از دو بند افزايش مرخصي زايمان از 6 ماه به 9 ماه و حذف ممنوعيت پوشش بيمه تامين اجتماعي براي فرزندان چهارم به بعد. بنابراين، امروز همچنان ممنوعيت ازدواج زير 18 سال برقرار است. اما صرفنظر از نگاه قانون، شرط سني براي ازدواج، هم از نظر فيزيولوژي و بلوغ جسمي مهم است و هم از نظر بلوغ فكري. امروز حتي آمار طلاق بالاي 18 سال هم بالاست كه علت بالا بودن طلاق در اين گروه سني ميتواند ناشي از مشكلات اجتماعي و اقتصادي باشد. حالا فكر كنيد اگر طلاق در گروه سني زير 18 سال اتفاق بيفتد آن هم براي دختران كمتر از 18 سال كه حتما اختلاف سني كمي با همسر دارند، حتما شرايط براي اين افراد دشوارتر خواهد بود مگر اينكه اينها توسط خانوادهها حمايت شوند. ولي آيا خانوادههاي اين افراد، در شرايطي هستند كه بتوانند از اين افراد حمايت كنند؟ به نظر من بايد اين موضوع در متن جامعه بررسي شود. امروز سن بلوغ دختران ما به حدود 11 و 12 سال رسيده اما اين بلوغ، صرفا جسمي است و البته، هنوز بلوغ كامل جسمي هم صورت نگرفته بلكه اين دختران، فقط از نظر جنسي بالغ شدهاند و آن هم نه بهطور كامل، بلكه 5 الي 6 سال طول ميكشد كه محور مغزي تخمداني كامل شده و اين دختران به شرايط فرزندآوري برسند. در عين حال، عوارض زايماني و مرگ و مير مادر و نوزاد در گروه سني زير 18 سال بالاست و بنابراين، از نظر پزشكي و تخصصي هم بايد شرايطي ايجاد كنيم كه حتي اگر دختري زير 18 سال ازدواج كرد، بايد شرايط او پيش از بارداري كاملا بررسي شود تا به مشكلات و عوارض بارداري زير 18 سال گرفتار نشود. اما از سوي ديگر هم با معضلاتي مواجهيم؛ فعاليت سايتهاي اطلاعرساني و شرايط امروز جامعه و ارتباطاتي كه در كل جهان در هر ثانيه تغيير ميكند. اين معضلات هم باعث شده كه كودكانمان حتي دچار بلوغ جنسي زودرس شوند. حتي وقتي به سن بلوغ هم ميرسند، از نظر فكري و روحي آنقدر بالغ نشدهاند كه بتوانند يك خانواده تشكيل بدهند آن هم در حالي كه اساس خانواده، يك زن است. فكر ميكنم ما راهمان را اشتباه ميرويم و براي رويارويي با همه اين مسائل و تغييرات، نيازمند آن هستيم كه در مدارس و خانوادهها آموزش داده شود كه امروز مغفول مانده است. وادار كردن كودكان به ازدواج زودهنگام براي پيشگيري از مشكلات و آسيبهاي اجتماعي اشتباه است و بايد تلاش كنيم فرهنگسازي براي شيوه زندگي به گونهاي باشد كه كودكانمان در سن 18 سالگي و بالاتر، تا آن حد از نظر فكري بالغ شوند كه بتوانند يك خانواده را حمايت كرده و پايه خانواده را ايجاد كنند وگرنه، باز هم اين ازدواجها به طلاق ختم ميشود. به نظر من، امروز واقعيت طلاق در جامعه ما، طلاق زير 18 سال و زير 13 سال نيست، بلكه واقعيت طلاق در جامعه ما به معضلي تبديل شده كه در كنار مشكلات اقتصادي امروز كشور، كمتر هم مورد توجه است و فقط شامل دختربچهها نميشود.
عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس نهم نماينده سابق ساوه و زرنديه