موسيقي در خدمت سياست!
محمود فاضلي
مواضع سياسي ميكيس تئودوراكيس، آهنگساز بين‌المللي يونان و يكي از مبارزين شناخته‌شده عليه حكومت ديكتاتوري سرهنگ‌ها در كشورش همچنان ادامه دارد.
او كه در شرايط جسماني خوبي قرار ندارد اين‌بار در زمينه توافق جديد دولت يونان با كشور مقدونيه بر سر نام اين جمهوري سخن به گلايه گشود و با به‌كارگيري كلمات تند و گزنده‌اي مقامات دولت اين كشور را به انتقاد گرفت و توافق اخير را نوعي «معامله» خواند. موسيقيدان يوناني كه در سه دهه اخير بارها عملكرد دولت‌هاي چپ، راست و سوسياليست كشورش را به انتقاد گرفته است توافق دو كشور در زمينه نام مقدونيه و تغيير آن به «جمهوري مقدونيه شمالي» كه منجر به 25 سال تنش سياسي و فرهنگي ميان طرفين شده است را يك «شكست تاريخي» و «ناكامي ملي» دانست. به گفته او «اين تصميم برخلاف اراده اكثريت قاطع مردم يونان گرفته شده است و اين اقدام شرم‌آور پيامدهاي غيرقابل پيش‌بيني براي يونان خواهد داشت و ما را هميشه انگشت‌نما خواهد كرد.»
او كه از مبارزين چپگراي كشورش شناخته مي‌شود اين‌بار «چپ جديد» كشورش را مورد انتقاد قرار داده و معتقد است برخي از افرادي كه مي‌خواهند به عنوان چپگرايان نامگذاري شوند، از منافع خود عقب‌نشيني كرده و به اين ترتيب يونان و مردم آن در اين سقوط شركت مي‌كنند. تئودوراكيس حتي در نامه دوم خود به نخست وزير، ضمن سرودن شعري كوتاه، بار ديگر از مواضع خود دفاع كرد. تئودوراكيس كه فشارهاي اقتصادي عليه كشورش از سوي تروييكا (صندوق بين‌المللي پول، بانك مركزي اروپا و كميسيون اروپا) را «توطئه عليه مردم يونان» مي‌داند در سال‌هاي اخير از منتقدين جدي سياست‌هاي رياضتي اقتصادي دولت اين كشور بوده است.
به اعتقاد او، سياست‌هاي نظارتي و سختگيرانه تروييكا منجر به فقيرتر شدن جامعه يونان و نفوذ قدرت‌هاي خارجي در اين كشور شده است. موسيقيدان يوناني تاسف خود را از «خطاي تاريخي» دولت چپگراي يونان در تعامل با نمايندگان گروه يورو مورد تاكيد قرار داده است.
موسيقيدان سرشناس يوناني كه از شخصيت‌هاي محبوب و تاثيرگذار داخلي اين كشور است از مخالفين جنگ در خاورميانه است. او به عنوان مخالف جنگ عليه سوريه معتقد است «تاجران مرگ سياه براي بهبود سطح زندگي شهروندان خود دست به قتل عام ديگر ملت‌ها مي‌زنند تا صنعت توليد سلاح آنان رونق بيشتري داشته باشد و از اين راه درآمد بيشتري كسب كنند. در چند دهه اخير نويسندگان سناريوهاي جنگي امريكا سازمان‌هاي اطلاعاتي اين كشور و همپيمانانش بوده و اين سناريوها از سوي امريكا، اسراييل، فرانسه، انگليس و آلمان اجرا مي‌شود كه اين قضيه در ارتباط با سوريه نيز مستثني نيست.»
تئودوراكيس 93 ساله از هنرمنداني است كه از دوران جواني، به دنبال مبارزات سياسي خود با رژيم استبدادي يونان دستگير و به زندان افتاد و سپس به خارج از يونان تبعيد شد. آثار وي همواره داراي فلسفه سياسي بوده است. او را صداي مردم يونان مي‌خوانند. آهنگ‌هاي ساخته شده وي اغلب طنيني حزن‌انگيز دارد و قلب يونانيان را تسخير مي‌كند. وي در ميان افكار عمومي كشورش داراي احترام بسياري است.
تئودوراكيس در سال‌هاي اخير تندترين موضع‌گيري‌ها را نسبت به سياست مداخله‌جويانه امريكا و كشورهاي غربي و اسراييل در خاورميانه داشته است. وي حتي چندي پيش اعتراض خود را به برگزاري كنگره جهاني يهوديان در يونان صريحا اعلام داشته بود.
از ديدگاه او «رژيم اسراييل در اين اواخر به جنايات بي‌سابقه‌اي عليه ملت لبنان و فلسطين دست زده و بيش از هر زماني نزد افكار عمومي جهان بي‌اعتبار شده است. اسراييل با محاصره غزه ثابت كرد كه لكه ننگيني در تاريخ است و لذا نيازي به توسعه روابط با چنين رژيمي وجود ندارد. دولت‌هاي يونان در گذشته همراه و هم عقيده با ملت يونان هميشه روابط خوب و دوستانه‌اي با جهان عرب و اسلامي داشته‌اند و همواره مردم ما خواستار حل عادلانه مساله فلسطين بوده‌اند.»