سنت؛ راز ماندگاري محصولات ايراني
نيوشا طبيبي
۱- خوشبختانه اقبال و اطمينان مردم به محصولات ايراني بيش از گذشته شده و بسياري استفاده از محصولات ايراني را در آراستن خانه‌هاي خود مي‌پسندند. سفره‌ها و روبالشي‌ها و رو تختي‌ها و پرده‌هاي قلمكار دوباره باب طبع و پوشيدن لباسي كه پارچه‌اش از توليدات وطني باشد رايج شده است. محصولات صنايع روستايي و شهري سنتي خريدار پيدا كرده و اگر كار به همين شيوه باقي بماند، براي عده زيادي كار ايجاد مي‌شود و صنايع ايراني رونق خواهد گرفت.
۲- كيفيت كالاهاي ايراني كه به شيوه سنتي تهيه و توليد مي‌شوند معمولا بسيار خوب است. هنگامي كه فروش كالايي رونق مي‌گيرد و خريداران به آن اقبال نشان مي‌دهند خطر تقلب سودجويان و ساخت نوع بي كيفيت آن به وجود مي‌آيد. گاه تشخيص كالاي تقلبي و بي كيفيت از كالاي با‌كيفيت و اصلي سخت مي‌شود. اگر خريداري بر حسب اتفاق، كالاي متقلبانه ايراني بخرد، ممكن است به همه كالاهاي ايراني بدبين شود و همه را به يك چوب براند. پس بايد كالاهاي بد‌كيفيت و خدمات متقلبانه را با ذكر نام معرفي كرد تا سيه روي شود هر كه در او غش باشد.
۳- بعضي از كالاهاي ايراني از حيث ماندگاري، كارآمدي و كيفيت در نوع خود شاهكار به شمار مي‌روند. بعضي از اين كالاها نظير ديگري در جهان ندارند و يادگار تاريخي پدران و مادران ما هستند. محصولاتي كه فرآيند توليد آنها هيچ ضرري به حال محيط زيست ندارند و سال‌ها كار مي‌كنند و در آخر به طبيعت باز مي‌گردند و اثري از آنها باقي نمي‌ماند. زيرانداز‌ها و كيف‌ها و محصولات ديگر نمدي - ساخته شده از پشم شتر - از اين دسته هستند كه جوانان مبتكر خوش سليقه ،صورتي امروزين به آنها داده‌اند و از اين محصول قديمي كالاهايي زيبا و هنرمندانه خلق كرده‌اند. كيف‌هاي نمدي ايراني از زيبايي و كيفيت با محصولات هزار برند معروف جهان برابري مي‌كنند. صدهزار شكر كه دست گرفتن اين كيف‌ها مقبول طبع زيبا‌پسند زنان ايراني قرار گرفته و رفته رفته به جاي آنكه پول خود را صرف خريد بنجل‌هاي خارجي كنيم، جنس ايراني زيبا و با كيفيت خريداري مي‌كنيم. خوشبختانه با جست‌وجو در شبكه‌هاي مجازي مي‌توان ده‌ها توليد كننده اين كالاهاي مرغوب را پيدا كرد.
۴- درباره گيوه ايراني پيش از اين نوشته‌ام. اين پاافزار زيبا و با دوام از پنبه بافته مي‌شود و تختي از پارچه‌هاي مستعمل فشرده دارد. گيوه مرغوب قيمتي معادل يك كفش خارجي با كيفيت متوسط و عمري حداقل پنج برابر آن دارد. كار دست صنعتگر ايراني است، از محصولات وطن ساخته شده، در زيبايي نظير ندارد و در زمستان گرم و در تابستان خنك است. هويت ايراني دارد، هيچ كشور و مليت ديگري گيوه ندارند. گيوه فقط متعلق به ماست. پوشيدن آن افتخار‌آميز است. عده‌اي از صنعتگران خوش‌ذوق گيوه‌هاي خود را با همان مواد سنتي اما به شيوه‌هاي جديد و رنگ‌هاي متنوع توليد مي‌كنند. قيمت مناسب و دوام زياد و به كاربردن مواد طبيعي در ساخت گيوه امتيازهاي كم نظيري هستند.
۵- سفره قلمكار به شيوه سنتي و با دست توليد مي‌شود. صنعتگران، پارچه‌هاي پنبه‌اي توليد وطن را با مهرهاي چوبين نقش‌آرايي مي‌كنند و محصول بي‌نظير و آراسته‌اي به دست مي‌دهند كه از زيبايي پهلو به فرش ايراني مي‌زند. نوع مرغوب قلمكار سفره بادوامي است كه به سادگي لك نمي‌شود و رنگ‌هايش از درخشندگي نمي‌افتند. سفره قلمكار مرغوب اصيل را يك‌بار كه بخريد بيش از بيست سال كار مي‌كند.
۶- از پيش‌آمدهاي بسيار خجسته اين سال‌ها تمايل مردم به آراستن خانه‌هاي‌شان با نگاره‌هاي ايراني است. چند سال پيش خانه‌هاي شهري كمتر نشاني از فرهنگ و هنر ايران در خود داشتند اما امروز استفاده از تزيينات و مبلمان و پارچه‌هاي آراسته به خطوط و اسليمي‌ها و بته جقه‌هاي وطني باب طبع مردم شده.
۷- صدور مجوز به بر كردن لباس‌هاي محلي براي زنان شاغل در ادارات دولتي گامي بسيار مثبت براي احيا و ترويج پوشاك زيباي ايراني است. اميد كه مردان ايراني هم از لباس‌هاي زشت غربي دست بردارند و البسه زيبا و طبيعي ايراني را به تن كنند. دقت كنيد ببينيد هيچ مرد ايراني در كت و شلوار آراسته به نظر نمي‌رسد. اما تصاوير قديمي را ببينيد كه مردان در سرداري - لباس رسمي دوره قاجار - چقدر آراسته و منظم به چشم مي‌آمده‌اند.
۸- بر ما مصرف كنندگان و خريداران است كه كالاي مرغوب ايراني را بخريم و از توليد كننده‌اش حمايت كنيم.