امريكا كمك‌هاي مالي براي ثبات‌سازي در سوريه را قطع كرد
نگراني از احياي دوباره داعش
ميثم سليماني
زماني كه ايالات متحده با كمك نيروهاي دموكراتيك سوريه كه اكثر آنها كرد بودند، شرق سوريه را از دستان تروريست‌هاي داعش خارج مي‌كردند، برخي اميدوار بودند كه امريكايي‌ها بتوانند با مشاركت پس از شكست داعش شرايط زندگي در اين مناطق را بهبود ببخشند. به اين منظور نيز بودجه‌اي در نظر گرفته شد. ميزان خرابي‌ها در شهري مانند رقه كه مركز خلافت تروريست‌هاي داعش به شمار مي‌آمد به اندازه‌اي بود كه عملا هيچ زيرساختي از اين شهر باقي نماند و اين منطقه با خاك يكسان شده بود. تاكتيك حملات هوايي ائتلاف ضد داعش به رهبري امريكا از سال 2017 و با روي كارآمدن دونالد ترامپ به عنوان رييس‌جمهور امريكا، بر اين مبنا نهاده شد كه حملات از تخريب بالاتري برخوردار باشند و بحث تلفات غيرنظامي از اولويت كمتري برخوردار بود. حالا كه داعش در اين مناطق از بين رفته است، بخشي از مردم قصد زندگي دارند ولي در عمل جايي براي زندگي كردن آنها وجود ندارد. نه آب آشاميدني هست و نه تلاشي براي بازسازي مناطق تخريب شده؛ مردم اكنون نه كار دارند و نه كاري براي گذران زندگي، اكنون همه منتظر هستند تا فضا به سمت بهبود شرايط پيش برود، اما اميد چنداني نيست. در همين چارچوب برخي انتظار داشتند كه مناطق تحت كنترل امريكا از وضعيت بهتري نسبت به مناطق تحت كنترل دولت مركزي برخوردار باشد، اما اكنون شرايط برعكس شده و حالا وزارت امور خارجه ايالات متحده به صورت رسمي اعلام كرده است كه براي ارتقاي ثبات در سوريه قصدي براي پرداخت هزينه ندارد و تصميم گرفته 200ميليون دلاري كه به اين منظور اختصاص داده بود را كنار بگذارد.
وزارت امور خارجه امريكا مدعي شده است كه كمك‌هاي عمده كشورهاي ديگر منجر به تصميم‌گيري در راستاي حمايت از ساير اولويت‌هاي كليدي سياست خارجي امريكا شود. هدر نائورت، سخنگوي وزارت خارجه امريكا گفت: در نتيجه اعطاي كمك‌هاي كليدي اعضاي ائتلاف، مايك پمپئو وزير امور خارجه مجاز به هدايت تقريبا 230 ميليون دلار هزينه‌هاي ثبات‌سازي در سوريه به ديگر اولويت‌هاي وزارت امور خارجه مي‌شود.
بخش عمده اين مبلغ در اواخر امسال از سوي وزارت امور خارجه تحت رهبري ركس تيلرسون به اين امر اختصاص داده شد. با اين حال پس از اخراج او در ماه مارس سال جاري ميلادي مجدد اين هزينه‌ها مورد بررسي قرار گرفتند و از آنجايي كه اگر تا
30 سپتامبر هزينه‌اي براي آن در نظر گرفته نشود به خزانه بازگردانده مي‌شود، وزير خارجه امريكا تلاش مي‌كند هزينه‌كرد جديدي را براي آن تعريف كند.
در ماه ژوئن 6.6 ميليون دلار از مبلغ تعهد شده به منظور تامين بودجه براي كلاه سفيدها در نظر گرفته شد كه بتوانند مردم عادي را به نحوي پس از حملات هوايي سامان دهند. به گزارش نائورت عمده‌ترين مبالغي كه باعث تجديدنظر در اين بودجه شد، تزريق پول از سمت عربستان سعودي و امارات متحده عربي بود كه در عرض چند ماه گذشته متعهد به پرداخت بخشي از آن شده‌اند. گفته مي‌شود عربستان
100 ميليون و امارات 50 ميليون دلار از اين هزينه را برعهده گرفته است.
البته وزارت امور خارجه امريكا مدعي است كه اين تصميم بر كمك‌هاي بشردوستانه ايالات متحده تاثير نمي‌گذارد. سخنگوي وزارت خارجه اعلام كرد: ايالات متحده بزرگ‌ترين كمك‌كننده بشردوستانه به شهروندان سوري است كه در داخل و خارج از سوريه آواره شده‌اند كه تاكنون از زمان آغاز اين بحران به 8.1 ميليارد دلار رسيده است.به گزارش الجزيره اين اقدام وزارت خارجه بر آموزش نظامي نيروهاي محلي توسط نيروهاي امريكايي تاثير نخواهد گذاشت، زيرا بودجه اين امر پيش‌تر از سوي وزارت دفاع تامين شده است.
اما دموكرات‌ها با وجود تضمين‌هايي كه در اين زمينه دولت ترامپ مدعي است كه ارايه داده مخالف اين سياست هستند. اعضاي دموكرات كميته روابط خارجي مجلس نمايندگان امريكا اين رويكرد دولت ترامپ را كوته‌نظرانه دانستند و آن را مورد نقد قرار دادند. آنها در توييتر نوشتند: فقدان رهبري امريكا، منافع امريكا را در سوريه و در سراسر جهان كاهش مي‌دهد. آنها در ادامه افزودند: دونالد ترامپ بار ديگر به ولاديمير پوتين در راستاي حمايت از بشار اسد كمك مي‌كند. با اين حال در واكنش به اين موضوع وزارت امور خارجه اعلام كرد كه اين تصميم موجب كاهش تعهدات ايالات متحده به اهداف استراتژيك ما در سوريه را نشان نمي‌دهد. سخنگوي وزارت امور خارجه امريكا عنوان كرد: رييس‌جمهور تاكيد كرده است كه ما آماده‌ايم تا زماني كه داعش را به طور كامل از بين ببريم در سوريه باقي بمانيم و ما همچنان بر تضمين خروج نيروهاي ايراني از سوريه متمركز هستيم. ايالات متحده همچنين تاكيد كرد كه كماكان متعهد به راه‌حل سياسي براي بحران داخلي سوريه است و ترجيحا يك فرآيند سياسي تحت رهبري سازمان ملل متحد را مي‌پسندد. اما نكته جالب توجه در اين سياست جديد ترامپ و دولت ايالات متحده در نقطه ديگري نهفته است. حضور امريكا و نقش آن براي نيروهاي مسلح دموكراتيك سوريه كه اكنون بخش عمده‌اي از شمال و شرق سوريه را در اختيار دارند تنها كمك مالي نيست، مردم اين مناطق از امريكا انتظار ساماندهي و كمك براي بهبود اوضاع زندگي مردم پس از داعش را داشتند. شكست داعش به هزينه از بين رفتن تمام زندگي مردم اين مناطق به دست آمده است. در حال حاضر يك نگراني عمده وجود دارد و آن هم ظهور دوباره گروه‌هايي افراطي از دل همين مردماني است كه از دست داعش رهايي پيدا كردند. وقتي كه اين سوال به وجود آيد هنگامي كه داعش باشد يا نباشد زندگي چه تفاوتي كرده و شايد هم بدتر شده است، اين به ضرر تمام نيروهايي خواهد بود كه قصد دارند داعش را به طور كلي ريشه‌كن كنند. وقتي كه اين نارضايتي افزايش يابد، يا داعش مي‌تواند حياتي دوباره پيدا كند يا اينكه نيروهايي مشابه داعش در داخل اين مناطق ايجاد شود. در حال حاضر امريكايي‌ها و دولت ترامپ تنها روي اين موضوع متمركز هستند تا به نحوي به بحران سوريه خاتمه دهند و شرايط به گونه‌اي شود تا نيروهاي خود را خارج كنند، اما به اين نكته توجه نمي‌شود كه بازگشت زندگي به اين مناطق تا چه حد مي‌تواند، موثر باشد. سياستي كه روسيه آن را دنبال و تلاش مي‌كند با بازگشت آوارگان سوري به كشور خود جريان زندگي را به سوريه بازگرداند و هزينه‌اي كه بايد در ابعاد نظامي براي سوريه و شكست تروريست‌هايي كه دوباره ايجاد مي‌شوند را بپردازد، براي عادي‌سازي شرايط در سوريه مي‌پردازد. در حال حاضر شرايط ناگوار مناطق شرقي سوريه نيز از عدم استراتژي مشخص از سوي امريكا در آنجاست و پول‌هايي كه از سوي عربستان و امارات نيز به اين مناطق تزريق مي‌شود، مشخص نيست چه نتيجه‌اي خواهد داشت، زيرا تجربه نشان داده است كه هزينه‌هاي دو كشور در مسيري سازنده قدم بر‌نمي‌دارد.