تناقض اروپايي
رامين پولادگر
در حالي كه وزارت اقتصاد آلمان تنها يك روز بعد از اعمال تحريم‌هاي جديد امريكا عليه ايران اعلام كرد كه برلين همچنان به مذاكره با ايالات متحده امريكا براي معاف كردن شركت‌هاي آلماني از تحريم‌هاي وضع شده عليه جمهوري اسلامي ايران و ارايه تضمين‌هاي لازم براي صادرات و سرمايه‌گذاري به شركت‌هاي آلماني كه به دادوستد با اين كشور مي‌پردازند، ادامه مي‌دهد؛ اما صاحبان كسب و كار و شركت‌هاي خصوصي در ايران معتقدند كه اين خبر، تنها يك حرف است و شركت‌هاي آلماني خيلي زودتر از بيم تحريم و كنار گذاشته شدن توسط امريكا ارتباط خود را با نمايندگان ايراني‌شان قطع كردند؛ خبري كه كمي بعد‌تر با مصاحبه يكي از مسوولان فني يك شركت دولتي بزرگ آلماني در ايران مسجل شد. اين مسوول آلماني حتي با اشاره به خرسندي آلماني‌ها براي حضور در ايران و هيات‌هايي كه از اين كشور براي مذاكرات به ايران آمده بودند ابراز اميدواري كرده بود كه روزنه‌هاي اميد براي گسترش همكاري با ايران باز شد. اين روال بعد از خروج امريكا از برجام معكوس شد و با وجود اينكه سران سه كشور فرانسه، آلمان و انگليس بر پايبندي بر تعهدات‌شان با ايران تاكيد كرده بودند اما شركت‌هاي طرف قرارداد با ايران به جهت فشارهاي امريكايي در حال خروج از ايران هستند. فدريكا موگريني مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا پس از اعمال تحريم‌هاي جديد امريكا عليه جمهوري اسلامي در بيانيه مشتركي با وزراي خارجه ۳ كشور اروپايي طرف برجام شامل فرانسه، آلمان و بريتانيا از اعمال مجدد تحريم‌هاي ايران ابراز تاسف كرده بود و حتي گفت: «طرفين باقيمانده در برجام متعهد به همكاري براي حفظ و نگهداري كانالهاي مالي موثر با ايران و تداوم صادرات نفت و گاز ايران هستند. در اين زمينه و همچنين درخصوص موضوعات ديگر، همكاري ما با يكديگر و همچنين كشورهاي ثالث حامي برجام كه خواستار حفظ روابط تجاري با ايران هستند، ادامه مييابد.» اروپايي‌ها به هيچ‌وجه نتوانسته‌اند شركت‌ها و موسسات خود را مجبور به همكاري با ايران كنند. چرا كه با توجه به دموكراسي حاكم و عدم دستوري بودن اقتصاد در اين كشورها و مستقل بودن نظام اقتصادي به هيچ‌وجه دولت‌ها توانايي اجبار كردن شركت‌ها و موسسات خود براي همكاري با جمهوري اسلامي را ندارند. در شرايط فعلي كه به نظر مي‌رسد شركت‌هاي خارجي براي همكاري با ايران با مشكلات جديدي مواجه هستند حتي الزامات دولت‌ها هم نتوانسته است اين شركت‌ها را مجاب به همراهي با ايران كند و به نظر مي‌رسد هم‌اكنون اين شركت‌ها براي ادامه همكاري با ايران نياز به همراهي‌هاي جديد دولت‌شان با ايران دارند. گرچه شايد اين شركت‌ها هم به خوبي بدانند كه خروج امريكا از برجام برخلاف قوانين بين‌المللي است اما به نظر مي‌رسد اطمينان خاطر در شرايط فعلي مهم‌ترين ركن همكاري با كشورمان است. عضو اتاق بازرگاني