درخواست ضد داعشي نخست‌وزير عراق از تركيه
هواي تازه در روابط بغداد - آنكارا
تركيه كه ماه‌هاست به دليل امتناع از ورود به جبهه عليه گروه تروريستي داعش، به بازيگري متفاوت در خاورميانه تبديل شده، بار ديگر از لاك خود خارج شده و در منطقه تحرك ديپلماتيك جديدي را آغاز كرده است. در نخستين قدم احمد داوود اوغلو، نخست‌وزير جديد تركيه اواخر هفته گذشته عازم عراق شد تا فضاي سرد محسوس بين بغداد و آنكارا را تغيير دهد. ظاهرا تغيير دولت در عراق و روي كار آمدن مقامات جديد در اين كشور بهترين فضا را براي تركيه فراهم كرده است تا در حالي كه روابط تركيه با ساير بازيگران در منطقه با اختلافات قابل توجهي روبه‌رو است، تحرك جديد خود را از همسايه جنوبي خود آغاز كند.
«احمد داوود‌اوغلو» نخست‌وزير تركيه روز پنجشنبه در رأس يك هيات بلندپايه وارد عراق شد و با «حيدر عبادي» همتاي عراقي خود، «سليم جبوري» رييس پارلمان عراق، «فواد معصوم» رييس‌جمهور عراق، «عمار حكيم» رييس مجلس اعلاي اسلامي عراق، «ابراهيم جعفري» وزير امور خارجه عراق، «اسامه نجيفي» رييس ائتلاف متحدون عراق و «اياد علاوي» رييس فهرست وطنيه ديدار و گفت‌وگو كرد.
به گزارش نيويورك تايمز هنگامي كه كاروان نخست وزير تركيه در جاده فرودگاه به منطقه سبز بغداد حركت مي‌كرد، يگان‌هاي امنيتي در امتداد مسير مثل درختان نخل و چمن‌ها همه جا را تحت پوشش قرار داده بودند چرا كه هر لحظه امكان يك عمليات تك تيراندازي و بمبگذاري وجود داشت.
سفر اوغلو به عراق بعد از سفر ابراهيم جعفري، وزير امور خارجه عراق به تركيه اوايل ماه جاري ميلادي با هدف بهبود روابط به سردي گراييده بغداد - آنكارا، صورت گرفته است. زمينه ساز اين سفر در واقع اين است كه به نظر مي‌رسد دولت جديد عراق سياست تنش زدايي در خاورميانه را در دستور كار خود قرار داده است. اگر چه تركيه سياست بحث‌برانگيزي را در قبال بحران سوريه در پيش گرفته است، عراق تلاش مي‌كند از ظرفيت تركيه به‌گونه ديگري استفاده كند. بر اساس اظهارات نخست‌وزير عراق نيروهاي داوطلب عراق براي مبارزه با داعش به آموزش نياز دارند و بغداد آموزش اين نيروها در داخل خاك تركيه را بررسي مي‌كند.
فواد معصوم رييس‌جمهور عراق نيز در ديدار با داوود اوغلو تاكيد داشت امنيت و ثبات عراق بر امنيت تركيه و منطقه تاثير مي‌گذارد. رييس‌جمهور عراق اعلام كرد: ما مي‌خواهيم روابط خود را با همسايگان‌مان گسترش دهيم. عراق و تركيه روابط تاريخي مشتركي با هم دارند و اگر اين روابط پيشرفت داشته باشد تاثير مثبتي بر منطقه خواهد داشت و موجب تحقق منافع مشترك دو كشور مي‌شود. نخست وزير تركيه نيز بر لزوم اجرايي كردن توافقنامه همكاري استراتژيك كه سال 2009 ميان عراق و تركيه امضا شد، تاكيد كرد.
در همين راستا سليم جبوري، رييس پارلمان عراق نيز در ديدار با داوود اوغلو تصريح كرد: خطر داعش روز به روز بيشتر مي‌شود براي همين بايد همگان نقش تكاملي را براي مقابله با تروريسم ايفا كنند. هيچ‌كدام از ما نمي‌تواند منتظر بماند بلكه بايد با همكاري همگان به مسووليت خود عمل كند. وي در درخواستي از آنكارا گفت: دولت تركيه بايد نقش مهم‌تري را در زمينه حمايت از آوارگان عراق و مبارزه با تروريسم ايفا كند. عمارالحكيم، رييس مجلس اعلاي اسلامي عراق هم در ديدار با اوغلو گفت: ما بايد تمامي مشكلات ميان دو كشور را از طريق گفت‌وگو حل كنيم. ديدارهاي متقابل تاثير مثبتي بر حل مشكلات دارد.
نخست‌وزير تركيه در سفر به كردستان عراق نيز با مسعود بارزاني رييس منطقه كردستان عراق ديدار و گفت‌وگو كرد و بر همكاري با اربيل در حوزه‌هاي مختلف براي مقابله با خطرات احتمالي تاكيد كرد. بارزاني هم تصريح كرد كه ما از نزديكي روابط ميان بغداد و آنكارا استقبال مي‌كنيم. اما چنانچه نيويورك تايمز گزارش مي‌دهد كارشناسان ترديد دارند كه در مبارزه عليه داعش از تركيه كمكي شامل حال عراق شود. نه‌تنها به دليل سياست مبهم آنكارا در قبال داعش، بلكه به دليل نزديكي مواضع دولت عراق به ايران و سياست بغداد در قبال دمشق كه با آنكارا همسويي ندارد چرا كه رجب طيب اردوغان، رييس‌جمهوري تركيه همزمان با حضور احمد داوود اوغلو نخست وزير تركيه در عراق، در يك كنفرانس خبري بار ديگر بر بند‌بند طرح آنكارا در قبال سوريه يعني تجهيز و آموزش مخالفان سوري، ايجاد منطقه حايل در سوريه و سرنگوني بشار اسد توسط ائتلاف بين‌المللي تاكيد كرد. به زعم تيم آرنگو كه براي نيويورك تايمز تحليلي در رابطه با سفر داوود اوغلو به عراق نوشته است، اين سفر بايد از سوي ايالات متحده نيز به دقت مورد ارزيابي قرار گيرد، چرا كه واشنگتن ازسويي از طريق حملات هوايي درصدد عقب راندن داعش بوده و از سوي ديگر خواستار حفظ يكپارچگي عراق است اما معاملات غيرقانوني نفت و گاز تركيه با كرد‌هاي عراق مي‌تواند به تجزيه عراق منجر شود.
شرايط ميداني جنگ عليه داعش
نيروهاي ارتش عراق با كمك نيروهاي مردمي در حال پيشروي عليه داعش هستند و نيروهاي داوطلب مردمي بر مبارزه با داعش تاكيد مي‌كنند. اين نيروها به پشتيباني ارتش عراق و نيروهاي پيشمرگ كرد پس از آزادي شهر بيجي و پالايشگاه آن در استان صلاح‌الدين، عملياتي را براي آزاد كردن شهر سعديه در استان دياله آغاز كرده‌اند. برخي منابع از عراق گزارش داده‌اند نيروهاي ارتش عراق و پيشمرگ‌ها توانسته‌اند روستاي «امام ويس» را آزاد كنند. چند هفته پيش قتل عامي در اين روستا روي داده بود. با آزادي اين روستا راه پيشروي و حركت نيروها از استان دياله به بغداد باز شده است. در استان انبار عراق نيز تلاش‌ها و جذب نيروهاي مردمي از عشاير اهل تسنن براي مبارزه با عناصر مسلح دولت اسلامي و دفاع از خويش ادامه دارد. عناصر داعش بسياري از اعضاي قبيله بونمر را در اين استان به قتل رساندند.