وبگاه تحليلي آسيا رويو در گزارشي با اشاره به حركت بازارها و بورس‌هاي بين‌المللي به سوي ارزهاي جايگزين دلار، نوشت: معاملات عمده از جمله خريد و فروش نفت با ارزهاي جايگزين از جمله يوآن چين انجام مي‌شود كه اين امر نشان‌دهنده آغاز افول دلار در تجارت جهاني نفت است.
به گزارش وبگاه تحليلي مسائل اقتصادي و انرژي جهان (آسيا رويو)، افزايش يكجانبه‌گرايي ايالات متحده موجب نگراني در مورد استفاده از دلار براي تجارت نفت در ميان دولت‌هاي مختلفي شده است؛ از اين رو پيش‌بيني مي‌شود كه انحصار دلار به عنوان وسيله‌اي در تجارت جهاني نفت خام، به طور فزاينده‌اي رو به افول و از سوي ارزهاي ديگر به چالش كشيده خواهد شد.
چين كه هم‌اكنون در جنگ تجاري با امريكا به سر مي‌برد، تجارت نفتي با يوآن را گسترش داده و از قدرت پول خود براي اطمينان و ثبات بازارهاي يوآن پايه استفاده مي‌كند. در همين حال، روسيه و اتحاديه اروپا نيز به دنبال كاهش وابستگي خود به دلار براي پرداخت‌ها در مراودات مربوط به نفت هستند.
از اين منظر تاكشي كومون و ياشو چو دو تحليلگر تارنماي تخصصي آسيا رويو از خطرات ناشي از وابستگي زياد به دلار متعاقب تحريم‌هاي جديد دولت ايالات متحده عليه ساير كشورها سخن مي‌گويند و به زعم اين دو، برجستگي اين واقعيت در آينده بيشتر روشن مي‌شود.
برقراري معاملات نفتي مبتني بر يوآن در بورس بين‌المللي انرژي شانگهاي، حضور ارز چين در بازارهاي نفت خام را تقويت كرده است؛ از اين رو حجم معاملات روزانه يوآن در بورس بين‌المللي انرژي شانگهاي به سرعت در حال افزايش و معاملات در 6 ماه گذشته دو برابر شده است.
چين در سال 2017 از ايالات متحده به عنوان بزرگ‌ترين وارد‌كننده نفت در جهان پيشي گرفته و واردات خود را به ميزان هشت درصد افزايش داده است. يك مركز تحقيقاتي وابسته به «سينوپك» (Sinopec) پيش‌بيني كرده است كه ظرفيت پالايشگاه‌هاي اين كشور در سال 2019 نيز به ميزان هشت درصد افزايش خواهد يافت.
در حال حاضر براي تعيين قيمت نفت خام، سرمايه‌گذاران به دليل شفافيت به بازارهاي اوراق بهادار اروپايي تمايل دارند. با اين وجود، به دنبال تغييرات ساختاري در بازار فعلي نفت چين و جذب سرمايه‌گذاران از خارج از كشور، پكن فرصت جايگزيني در چنين موضوعي را دارد.
چين به‌طور پيوسته تجارت يوآن را با كشورهاي توليد‌كننده نفت كه با ايالات متحده امريكا نيز اصطكاك دارند، افزايش داده است.
در ماه مه (ارديبهشت)، دونالد ترامپ مجددا تحريم‌هايي را عليه ايران اعمال و از ديگر كشورها خواست كه واردات نفت ايران را به صفر برسانند. اما چين نه تنها از اين رويكرد امريكا پيروي ندارد، بلكه قصد دارد كه واردات نفت از ايران را به صورت منظم و همچون گذشته ادامه دهد.
تاكوئي ناگومي اقتصاددان ارشد شركت ملي نفت، گاز و فلزات ژاپن در اين باره به آسيا رويو گفت: چين به عنوان بزرگ‌ترين وارد‌كننده نفت ايران، احتمالا واردات خود را به‌طور منظم ادامه خواهد داد و با ارز خود يعني يوآن پرداخت‌ها را انجام مي‌دهد. وي پيش‌بيني كرد كه اگر استفاده از يوآن براي معاملات افزايش يابد، تقاضا براي اين ارز چيني به عنوان وسيله‌اي در محافظت از نوسانات قيمت‌ها نيز افزايش مي‌يابد.
روسيه نيز تلاش‌هايي براي كاهش وابستگي خود به نفت دلار را انجام داده است و از اين رو بخشي از صادرات نفت خود به چين را با يوآن دريافت مي‌كند. ايالات متحده تحريم‌هاي اقتصادي را عليه گروه‌هاي نفتي روسيه از جمله Rosneft تحميل كرده است و معاملات با دلار براي آنها دشوار خواهد بود.
تلاش ديگر، رهايي روسيه از استيلاي دلار، مربوط به سياست روسيه در قبال كشورهاي آسياي مركزي موصوف به اتحاديه اقتصادي اوراسيا است. اين اتحاديه اقتصادي منطقه‌اي شامل قزاقستان و ديگر كشورهاي عضو سابق اتحاد جماهير شوروي است و از اين طريق روسيه قصد دارد كه بازارهاي انرژي مشترك را ايجاد كند و در خلال آن، ارز خود را گسترش دهد.
ولاديمير پوتين رييس‌جمهوري روسيه، در نشست اتحاديه اروپا در ماه دسامبر (دي)، گفت: ما برنامه‌هاي گسترده‌اي براي شكل‌گيري بازارهاي مشترك گاز، نفت و فرآورده‌هاي نفتي داريم. اين برنامه‌ها نشان مي‌دهد كه استفاده از ارز روسيه (روبل) براي پرداخت‌ها به كشورهاي عضو موثر و كارآمد خواهد بود.
اتحاديه اروپا نيز از خطرات وابستگي سنگين به نفت دلار پايه آگاه است. كميسيون اروپا اعلام كرد كه قصد دارد در اواخر ماه دسامبر (دي ماه) قيمت مرجع در مراودات نفت را يورو اعلام كند.
رويكرد تقابلي ترامپ در اقتصاد و سياست موجب شده است بازيگران بزرگي همچون اتحاديه اروپا، چين و روسيه به فكر ارز جايگزين و دريچه‌ها ي روشني همچون جايگزيني ارز به نفع خود و كشورهاي همپيمان خود باشند.