نگاهي به اجراهاي تالار وحدت در روز چهارم جشنواره
اتود نوازي با بودجه دولتي
نيوشا مزيدآبادي
شنبه شب اركستر رتوريك به رهبري نصير حيدريان با اجراي آثاري از آهنگسازان ايراني و غيرايراني، در تالار وحدت روي صحنه رفت. شايد به جرات بتوان گفت در طول 4 شب برگزاري سي‌وچهارمين جشنواره موسيقي فجر، اين كنسرت بهترين اجرايي بود كه در جريان اين فستيوال دولتي در تالار وحدت روي صحنه رفت. البته بازهم از نكات جالب‌توجه اين كنسرت، انتخاب قطعه‌اي از شاهين فرهت بود كه در اين روزها نقدهاي فراواني را متوجه جشنواره و اين آهنگساز (كه سمت مديريت هنري‌اش را برعهده دارد)
كرده است.
در سئانس دوم اجراهاي تالار وحدت، محمد اسماعيلي بعد از چندين سال دوري از صحنه‌هاي موسيقي، با گروه تنبك‌نوازان خود روي صحنه آمد كه اين اجرا هم با وجود تمامي انتظاراتي كه به واسطه سابقه اين نوازنده مي‌رفت از كمترين كيفيت هنري برخوردار بود. گروه تنبك‌نوازان محمد اسماعيلي در اين كنسرت بيشتر به اجراي اتودهاي تمريني ساز تنبك پرداختند تا جايي كه حتي مي‌توان اين اجرا را «اتود نوازي گروهي» قلمداد كرد.
اگرچه حسين تهراني (نوازنده تنبك) براي اولين‌بار آنسامبلي متشكل از سازهاي كوبه‌اي را در كنار هم قرار داد و شخصيتي مستقل براي اين ساز معرفي كرد اما در طول اين سال‌ها نوازندگان كوبه‌اي متعددي در ايران دست به تجربه‌هاي اينچنيني زده‌اند، به عنوان مثال نويد افقه كه در آلبوم «پيدايش» علاوه بر
گروه نوازي سعي در ايجاد فضايي پلي‌فونيك بين سازهاي كوبه‌اي حاضر در آنسامبلش زد و هنوز هم اين آلبوم يكي از بهترين نمونه‌ها براي همنشيني كوبه‌اي‌هاست، اما محمد اسماعيلي هر چند در اجراي خود تلاش مي‌كرد گاهي اوقات با جمله‌بندي‌هاي ساده اما متفاوت دف و دايره زنگي، خطوط موسيقي متفاوتي را ايجا كند، ولي از آنجا كه اين خطوط خالي از روح ملودي‌پردازانه سرپرست گروه بود، چندان كششي براي مخاطب آشنا به موسيقي كوبه‌اي نداشت.
در بخش دوم اين كنسرت نيز سعيد ثابت به اسماعيلي پيوست تا چند قطعه از ساخته‌هاي فرامرز پايور را اجرا كنند. در اين قسمت نيز عدم هماهنگي بين نوازنده ساز ملوديك و ريتميك به وفور به چشم مي‌خورد تا جايي كه ابتداي بعضي جملات از سر ضرب مي‌افتاد و ريتم اجرا به‌هم مي‌ريخت. گروه «پايور» نيز كه به سرپرستي سعيد ثابت بعد از اين دو نوازي روي صحنه آمدند، دست‌كمي از بخش‌هاي پيشين نداشتند اما در قياس با اين بخش‌ها، كيفيت اجرايي آنها به مراتب بالاتر بود. گروه پايور به خط‌مشي فرامرز پايور در گروه‌نوازي متعهد است اما در اجراي بعضي تصانيف، ضعف بسياري در تلفيق شعر و موسيقي و اجراي خواننده گروه ديده مي‌شد كه از جذابيت و دلنشيني آثار مي‌كاست.
به هر روي سي‌وچهارمين جشنواره موسيقي فجر همچنان كج‌دار و مريز ادامه دارد و تا به امروز آنچه بيش از هر چيز در ذوق هر شنونده‌اي مي‌زند، كيفيت هنري پايين اغلب گروه‌هاي حاضر در اين فستيوال است كه بد نيست پس از پايان اجراها، به آنها پرداخته شود.