تغييرات در «سرود اي ايران» و تغييرات ما
سيداكبر ميرجعفري
اخيرا گروه يا نهادي انقلابي، به اقتفاي سرود «اي ايران»، سرودي را اجرا كردهاند. شعر اين سرود داراي مفاهيم مذهبي و ملي است؛ اما صداي اعتراض بسياري از «وطندوستان» را برانگيخته است. دلايل اعتراض آنها نيز احتمالا مواردي از اين دست است: اين سرود خاطرهانگيز، براي اغلب ايرانيان عزيز و شنيدني است و جزيي از گنجينه ملي ما شده است؛ پس بهتر است به آن دستاندازي نشود و... اما براي اينكه به نكته مهمي اشاره كنم، بهتر است كمي به حافظه تاريخي خود فشار بياوريم؛ از بزرگترهاي خودم ميپرسم:
1- به ياد داريد كه اين سرود اصلا در دهه شصت از صدا و سيما پخش نميشد؟ (دستكم با صداي استاد بنان پخش نميشد). اگر اشتباه نكنم اولينبار اين سرود با صداي بنان در اواسط دهه هفتاد از راديو پخش شد؛ آن هم در يكي از دورههاي انتخاباتي مجلس يا رياستجمهوري.
2-حتي گفتهاند در سالهاي انقلاب عدهاي را بابت اجراي اين سرود دستگير كردهاند! اميدوارم اين خبر اساسا جعلي باشد.
3- به ياد داريد كه در هشت سال دفاع مقدس، حجم شعارهاي ملي ما بسيار كم بود؟ حتي شعار حفاظت از آب و خاك هم در آن دوره كمتر شنيده ميشد. اغلب شعارهاي رسمي ما رنگ و بوي مذهبي و انقلابي داشت، نه ملي و ميهني. به فيلمها و عكسهاي آن دوره نگاهي بيندازيد. حتي روي يكي از پرچمها و علمها و پلاكاردها شعار ملي ميبينيد؟ كسي به ياد دارد رزمندهاي را كه روي پيشاني بندش نوشته باشند «زنده باد ايران»؛ «جانم فداي ميهنم»؟ آيا در هشت سال دفاع مقدس، يادي از پهلوانان اسطورهاي ما ميشد؟ از رستم، آرش، سياوش و... نامي به ميان ميآمد؟
4- آيا اگر كساني در آن دوره برمبناي «اي ايران»، همين سرودي را ميساختند كه اكنون ساخته شده، كسي اعتراض ميكرد؟ يا اگر اعتراض ميكرد، صدايش به گوش كسي ميرسيد؟
اما سوال اصلي اين يادداشت: آيا از خود پرسيدهايد پس چرا اين كار در اين روزها صداي بسياري را درآورده است؟
نميدانم شما به اين پرسش چه پاسخي خواهيد داد؛ اما لطفا پاسخ اين بنده به آن را بخوانيد: «زمانه عوض شده است. مردم عوض شدهاند. نه اينكه مردم همان مردمند و عوض شدهاند، نه؛ بلكه مردان و زناني ديگر پا به عرصه نهادهاند كه خواسته و شعارهايشان با مردم اوايل انقلاب متفاوت است. حتي رسانههاي ما نيز عوض شدهاند و تقريبا هر روز سرودهاي ملي از صدا و سيما پخش ميشود؛ اما و هزار اما: عدهاي عوض نشدهاند. عوض نشدهاند و اين عدم تغيير را براي خود «ارزش» تلقي ميكنند! فراموش نكنيم: فرزند زمان خود بودن به معناي ترك ارزشها نيست؛ اما متاسفانه اگر مسوولان درك درستي از خواستههاي مردم نداشته باشند، نميتوانند كار مفيدي براي آنها انجام دهند. نميتوان با مردم لجبازي كرد و بر ميز مسووليت تكيه زد.»