نگاهي به آثار ترجمه شده در حوزه ادبيات داستاني
ناشران عقب نكشيدهاند
هما بختياري
براساس آمار خانه كتاب در بازه زماني يك اسفند ۱۳۹۶ تا يك اسفند ۱۳۹۷ در حوزه ادبيات داستاني فارسي ۳۱۳۲ اثر، در ادبيات داستاني ترجمه ۲۲۶۹ اثر، در شعر فارسي ۳۱۲۲ و شعر خارجي ۵۴۲ اثر (چاپ اول) منتشر شده است. اما بايد اعتراف كرد بازار آثار ترجمه شده، ادبيات ايران را به حاشيه رانده است. از اسامي بزرگ ادبيات كشورمان كه بگذريم آثار نويسندگان نوقلم مگر با معرفي در جوايز ادبي بدرخشند و نهايتا به چاپ دوم يا سوم برسند. طي دهههاي گذشته مترجمان كمر همت به ارتقاي ادبيات وارداتي بستند و آثاري را معرفي و منتشر كردهاند كه حالا با خيال راحت ميتوان آنها را تهيه كرد. با نابسامان شدن اوضاع ارز و به تبع آن واردات كاغذ در سال 97 احتمال ركود صنعت نشر بيشتر شد. اما تا پايان سال ناشران عقب نكشيدند و آثار خارجي در خور توجهي را منتشر كردند.
ادبيات داستاني
«فقط يك داستان» نوشته جولين بارنز، نويسنده انگليسي كتابي است كه سهيل سمي ترجمه كرده است. پيش از اين رمان «درك يك پايان» را از اين نويسنده و با ترجمه حسن كامشاد خوانده بوديم. داستان بارنز در اين رمان حول يك سوال اساسي ميچرخد: «ترجيح ميدهيد نصيبتان عشق بيشتر و رنج بيشتر باشد يا عشق كمتر و رنج كمتر؟» جازمين دارزنيك در كتاب «ترانه مرغ اسير» به روايت زندگي فروغ فرخزاد از نوجواني تا درگذشت او ميپردازد. اين داستان با الهام از حوادث حقيقي نوشته شده است اما ردپاي خيال نيز ديده ميشود. از طرفي اين رمان تصويري از ايران در حال گذار به مدرنيته را ارايه ميدهد. نويسنده اعتراضات خاموشي را كه پس از مدتي آشكارتر و سياسي ميشوند و فعاليتهاي روشنفكران و شاعران ايراني آن زمانه را نقل كرده است. جازمين دارزنيك، نويسنده امريكايي ايراني تبار اين رمان را براساس دفترهاي شعر، نامهها، مصاحبهها و فيلمهاي مربوط به فروغ فرخزاد نوشته است. رمان «اينك خزان» نوشته اويگن روگه با ترجمه محمد همتي توسط نشر نو منتشر و راهي بازار نشر شد. اويگن روگه نويسنده، نمايشنامهنويس، مترجم نمايشنامههاي چخوف و فرزند يكي از مورخان سرشناس آلمان است. آگاهي او از ظرفيتهاي زبان آلماني در عرضه روايتي شفاف و آميخته با طنزي گزنده و عميق و احاطهاش به تاريخ و تجربه زندگي در آلمان شرقي از «اينك خزان» رماني منحصربهفرد ساخته است. بنگاه ترجمه و نشر كتاب پارسه در سال 97 آثاري را از نويسنده «دوست دارم يك روزي قشنگ حرف بزنم» منتشر كرد. ديويد سداريس، نويسنده طنزپرداز امريكايي است كه با زبان طعنهآميز و خندهدار به روايت زندگي شخصياش ميپردازد و تفسيرهاي اجتماعي ارايه ميكند. او به همين شكل پايگاهاش را در دنياي ادبيات مستحكم كرده است. «تعطيلات بيدغدغه»، «تب بشكه» و «مخمل وجين تن خانوادهات كن» از آثاري است كه اين انتشارات با قلم مترجمان مختلف منتشر كرد. ترجمه كتاب چهار جلدي «همه ما گربه هستيم» نوشته ناتسومه سوسهكي به همت احد عليقليان صورت گرفت و نشر مركز آن را روانه بازار كتاب كرد. داستان از نگاه يك حيوان اهلي بيسرپناه كه ناظر رفتار و كردار انسانهاست، روايت ميشود.