حذف شكلات‌هاي مجازي و سرنوشت انسان‌هاي مجازي
ترجمه: فريده وكيلي
«لايك» يكي از باارزش‌ترين شاخصه‌هاي سنجش در فيس‌بوك، توييتر و اينستاگرام است، در حالي كه اجازه مي‌دهد مردم بدانند از پست‌هاي آنها تمجيد شده و به تصميم‌گيري در بخش خدمات رسانه‌هاي اجتماعي نيز كمك مي‌كند تا بدانند چه محتوايي را در نگاه اول نشان بدهند يا كاربر چه آگهي بيشتر كليك خواهد كرد. «لايك» رسانه‌هاي اجتماعي را به صحنه رقابت در محبوبيت تبديل كرده و به وسيله آن حتي در اكثر اوقات تمركز از روي پست‌ها يا محاوره‌‌هايي باكيفيت برتر برداشته مي‌شود. بر اساس مطالعه انجام شده توسط دانشگاه كاليفرنياي جنوبي در سال 2016، «لايك‌ها» همان تاثير را روي مغز دارند كه برنده شدن پول يا خوردن شكلات دارد. در دوره‌اي كه تكنولوژي برتر زير ذره‌بين قرار گرفته است تا در مورد بعضي از ويژگي‌هاي محوري خود تجديدنظر كند، توييتر و اينستاگرام حداقل نشان داده‌اند كه آماده بررسي دنياي بدون «لايك» هستند. جك دورسي مديرعامل توييتر در كنفرانس «تدتاكس» گفت: «اگر قرار بود يك‌بار ديگر توييتر را به وجود بياورم، فكر نمي‌كنم «لايك‌ها» را در مقام اول قرار مي‌دادم و فالوئر‌ها را هم خيلي برجسته نمي‌كردم.» كاربران در فيس‌بوك هم مي‌توانند علاوه بر گزينه «لايك» ساير احساسات خود مانند تعجب، علاقه، غم، شادي و خشم را نشان دهند و زماني كه به بهانه همين «آيكون»ها از فيس‌بوك سوال شد آيا كمپاني قصد تجديدنظر درباره نحوه نمايش «لايك»ها را دارد، سخنگوي آن از دادن پاسخ طفره رفت. در تازه‌ترين آزمايش اپليكيشن توييتر، طرحي آزمايشي دارد كه مكالمات را آسان‌تر كند. اين اپليكيشن اجازه مي‌دهد كه مردم توييت‌ها را در فضايي بسته‌تر بخوانند بدون آنكه معيارهايي مانند تعداد لايك‌ها و يا ريتوييت‌ها آنها را آشفته كند. اما جدي‌ترين طرح و ايده براي حذف «لايك» در حال‌حاضر از آن اينستاگرام است. در هفته گذشته اين اپليكيشن در طرحي آزمايشي «لايك» را براي تعداد محدودي از كاربرانش حذف كرد. در ماه‌هاي اخير تيم اينستاگرام هم در حال بررسي فشارهاي اجتماعي است كه «لايك‌ها» ايجاد كرده‌اند. اين گروه به زودي نسخه‌اي از اين اپليكيشن را آزمايش مي‌كنند كه در آن تعداد «لايك‌هاي» دريافت شده از عكس‌ها و ويديوها به عنوان خوراك خبري، پنهان است؛ حركتي كه بيانگر تلاش رسانه‌هاي اجتماعي در جهت كاهش فشارهاي محيطي بر كاربر است. آدام ماسري، مسوول اينستاگرام درباره اين اتفاق مي‌گويد: «ما مي‌خواهيم مردم كمتر نگران تعداد لايك‌هاي دريافتي باشند و زمان بيشتري را صرف برقراري ارتباط با كساني كنند كه براي آنها اهميت دارند. كاربران هم قادر خواهند بود نام كساني را كه پست آنها را «لايك» كرده‌اند ببينند، اما علامتي كه با «زدن دو ضربه» يكي از روش‌هاي تاييد- نمايانگر تعداد آن بود ديگر به طور مشخص ديده نمي‌شود. تنها صاحب اكانت كه عكس يا ويديو مربوطه را به اشتراك گذاشته است آن را خواهد ديد.» يك تحقيق در بريتانيا در سال 2017 اينستاگرام را، در ميان پنج شبكه اجتماعي، به لحاظ سلامت رواني، در رده بدترين رتبه‌بندي كرده و به اين نتيجه رسيده است كه سطح بالاي اضطراب، افسردگي، زورگويي و ترس از ديده نشدن حاصل ارتباط با اين شبكه اجتماعي است. تاثيرات نامطلوب رواني همچنين زماني رخ مي‌دهد كه دوستان پست‌هاي به اشتراك گذاشته را دوست نداشته باشند. مثلا زماني كه چند سال پيش سگ جين گولبك مي‌ميرد، او چندين عكس و يادداشت در شبكه اجتماعي مي‌گذارد و بسيار شگفت‌زده مي‌شود از اينكه دوستانش بلافاصله پست او را «لايك» نكردند. گولبك كه خود استاد علوم كامپيوتر در دانشگاه مريلند است و روي شبكه‌هاي اجتماعي مطالعه مي‌كند بر حسب تصادف اين پست‌ها را در بخش خصوصي گذاشته بود. او مي‌گويد: «اين تجربه نشان داد كه «لايك»هاي شبكه اجتماعي چقدر براي هر كسي قدرتمند هستند، چه خودشان اين تشخيص را بدهند يا نه. فكر نمي‌كنم اين موضوع پوچ و بي‌معني باشد. ما مي‌خواهيم مردم ما را دوست داشته باشند.» كمپاني‌هاي شبكه اجتماعي به اندازه كاربران شيفته اين «لايك»ها هستند. چون اين «لايك»ها به الگوريتم اين شبكه‌ها كمك مي‌كنند تا موضوعاتي كه در صدر توجه هستند بيشتر ارزيابي كنند. آنها همچنين در انتخاب و نوع نمايش آگهي به اينستاگرام كمك مي‌كنند. مردم هر چه بيشتر پست‌هاي اينستاگرامي را «لايك» كنند، به نفع كمپاني‌ها و درآمد اينستاگرام است. براي همين است كه علاوه بر ايده اوليه، خلاصي از «لايك»ها يك تصميم تجاري سخت است و نه تنها براي كاربراني كه با اين شبكه براي خود كسب‌وكاري مجازي راه انداخته‌اند كه براي سازندگان اينستاگرام هم كار سخت، دشوار و ضربه‌زننده‌اي به حساب مي‌آيد. در واقع «لايك»ها پاداش‌هاي كوچك و قدرتمندي هستند. در مطالعه انجام شده، از 32 جوان زير بيست سال خواسته مي‌شود، عكس‌هايي ارايه دهند. سپس عكس‌ها به مدت 12 دقيقه همراه با تعداد زيادي «لايك» كه بعدا معلوم مي‌شود ساختگي بودند، نشان داده مي‌شوند. هنگامي‌كه جوانان در حال مشاهده عكس‌هاي خود به همراه تعداد بالايي از«لايك»هاي دريافت شده بودند، محققان متوجه فعاليت مغز از جمله ناحيه مربوط به دريافت جايزه و پاداش شدند. پژوهشگران همچنين نتيجه‌گيري كردند كه وقتي از آنها خواسته شد كه عكس‌ها را «لايك» كنند، آنها تحت تاثير تعداد لايك‌هايي بودند كه هر عكسي دريافت كرده است. جرمي ليتائو دانشيار رشته روزنامه‌نگاري مي‌گويد: «ساختار «لايك» مي‌تواند بالقوه براي كاربر خطرناك باشد. يك فاكتور خاموش در آن وجود دارد. شبكه‌هاي اجتماعي خود را در فهرست دوستان نزديك شما جاي مي‌دهند، اما وقتي ديگران هيچ بازخورد يا تاييدي به شما نمي‌دهند، اين مي‌تواند بر احساسات شما تاثير بگذارد.» او معتقد است كه برداشتن شمارش «لايك» شايد بتواند فشار اجتماعي را كاهش دهد، اما خدمت با ارزشي به شبكه‌هاي اجتماعي مي‌كند، نه فقط به حل الگوريتم‌‌ها براي تعيين نوع آگهي كمك مي‌كند بلكه مانند يك بازخورد سريع عمل كرده و به شما مي‌گويد چه چيزي كاربرد دارد. اگر شما يك مطلب خاصي را به اشتراك بگذاريد، اين مي‌تواند به شما سرنخي بدهد كه مخاطبان شما بيشتر خواهان چه هستند. صحبت درباره برداشتن شمارش «لايك» اين نگراني را نيز به وجود آورده است كه اين كار مي‌تواند صنعت بازاريابي اينفلوئنسرها را هم تحت تاثير قرار دهد. ليتائو مي‌گويد: «در حالي‌كه صحبت‌ها حول ارزش «لايك» مطرح است، مي‌توان از خاصيت اعتيادآور آن براي اطلاع‌رساني استفاده كرد. براي كاربراني كه با هر كامنت، پست يا لايكي وارد شبكه مي‌شوند يكي از آسان‌ترين راه‌ها انتخاب گزينه «مزاحم نشويد» است. در اين وضعيت فشار مداوم ورود به شبكه كاهش مي‌يابد و در نتيجه وقت كمتري در شبكه‌هاي اجتماعي صرف مي‌شود.» اما در عين حال عده‌اي از كارشناسان شبكه‌هاي مجازي هم معتقدند كه حتي برداشتن لايك‌ها تغييري براي كارايي كاربران ايجاد نمي‌كند و آنها بالاخره با اين موضوع هم كنار مي‌آيند. در واقع اگر نسخه آزمايشي اينستاگرام فراگير شود، كاربران خود را با آن تطبيق مي‌دهند و راه ديگري براي ابراز تاييد خود مي‌يابند. از نظر كاربران اگر «لايك» وجود نداشته باشد، آنها با ارسال تصوير قلب يا آيكون‌هاي تاييد، نظر خود را درباره پست‌ها و مطالب ارايه مي‌كنند و اين مساله ممكن است در ابتدا يك شوك به مخاطبان اينستاگرام يا توييتر وارد كند، اما با گذر زمان فراموش و راه‌حل‌هاي ديگري جايگزين آن مي‌شود.
منبع: تايم و سايت «فورچون»