بازگشت تئاتر استان‌ها به دوران دخالت مركزنشينان

اوضاع مديريت هنرهاي نمايشي در يكي، دو سال اخير به سويي حركت كرده كه گويا نمي‌توانيم و نبايد انتظار اتفاق خاصي داشته باشيم. اصولا جريان امور دورنمايي ترسيم مي‌كند كه از خودتان مي‌پرسيد «اتفاق خاص» چه مفهوم و تعريفي داشت؟ به لطف وضعيت پيش آمده حتي فراموش كرده‌ايم از مديريت تئاتر مملكت چه انتظاري داشتيم! و من گاهي تصور مي‌كنم ايجاد اين سرگيجه هم ترفندي است براي خودش. گر چه در عين حال از آن دست افرادي هم نيستم كه به سكون و سكوت مصلحت انديشانه تن دهم يا براي هر تغيير ساده كف بزنم و باور كنم قرار است واقعا طرحي نو در افتد. مديركل هنرهاي نمايشي حالا تصميم به ايجاد تغيير در مديريت تئاتر استان‌ها گرفته و احتمالا قصد دارد ظرفيت عظيم موجود در كشور را بيش از گذشته فعال كند. مگر اينكه بار ديگر تعريف ما با هم متفاوت باشد، به اين معني كه اصلا قرار نيست شاهد رشد و گسترش پلاتوهاي نمايشي در ديگر استان‌ها باشيم، يا اصلا قرار بر اين نيست گروه‌هاي تئاتري استان‌ها در مسير توانمندي و استقلال بيشتر از مركز هدايت شوند؟ قطعا اينگونه نيست. با توجه به اظهارات چندي قبل شهرام كرمي درباره فعال‌سازي مجدد جشنواره تئاتر مناطق تغيير پيش آمده را بايد در همين راستا ارزيابي كنيم، بي‌توجه به اينكه اگر در گذشته تصميم به حذف جشنواره مناطق گرفته شد دلايل جدي و فني داشت. براي نمونه تعداد كمي از استان‌هاي كشور به هنر نمايشي اهميت مي‌دادند (و مي‌دهند) و ادارات ارشاد استان‌ها براي تخصيص بودجه مصوب هنرهاي نمايشي از خود مقاومت نشان مي‌دادند (و مي‌دهند)، حالا استعفاي مدير بخش استان‌هاي اداره كل هنرهاي نمايشي - يعني مدير جايگزين - قرار است روند گذشته را احيا كند؟ يعني روز از نو؟ بهتر نبود مديركل هنرهاي نمايشي، استان‌ها را به تاسيس و تجهيز سالن‌هاي جديد تئاتر ترغيب كند تا حداقل حميدرضا آذرنگ به عنوان دبير جشنواره ملي تئاتر فتح خرمشهر با فاجعه جهنم فقر امكانات در آبادان و خرمشهر مواجه نباشد؟ اينكه ما جشنواره‌اي به ميزباني استان فارس برگزار كنيم كه در نهايت با لابي و اعمال قدرت، گروه‌هاي شيرازي برگزيده و اعلام شوند، چطور مي‌تواند اتفاق خوشايندي باشد؟ مگر تجربه گذشته نشاني جز اين دارد؟ يا اصولا اعمال نفوذهاي اداره كل هنرهاي نمايشي و هنرمندان تئاتري مركزنشين در روند اعلام برگزيدگان نهايي جشنواره مناطق گوناگون را چطور مي‌توان فراموش كرد و ناديده گرفت؟ البته هنوز نام مدير بخش تئاتر استان‌هاي اداره كل هنرهاي نمايشي اعلام نشده اما بياييد تصور كنيم قرار است «م.گ» به عنوان مدير تئاتر استان‌ها معرفي شود. در اين صورت شهرام كرمي قطعا از او برنامه خواسته كه ما نيز بي‌صبرانه چشم انتظار انتشار برنامه‌هاي جديد بخش استان‌هاي اداره‌كل مي‌مانيم. نكته پاياني اينكه برگزاري جشنواره مناطق علاوه بر تمام دخالت‌ها و لابي‌گري‌هايي كه پيش‌تر گفتم، مستلزم صرف بودجه‌اي است كه احتمالا به صندوق انجمن هنرهاي نمايشي واريز شده است، همان بودجه كاهش يافته تئاتر در سال جديد.