گفتوگو كليد حل مشكلات
غلامرضا ظريفيان
امام موسي صدر نگاهي فرهنگي به جهان اسلام داشت و معتقد بود با چنين نگاهي ميتوان به تقريب و نزديكي بين مسلمانها رسيد. در اين نگاه فرهنگي گفتوگو، مباحث مهمي بود كه امام موسي صدر به آن تاكيد داشت، به خصوص گفتوگوي درون ديني. به همين خاطر ميبينيم ايشان به كشوري مانند لبنان ميرود كه مركز گفتوگوي درون ديني است در ميان انواع و اقسام مذاهب اسلامي به ويژه شيعه و سني. او به اين گفتوگو به شدت اعتقاد داشت و در عين حال در مرحله عمل و اجرا براي آن برنامهريزي كرد و در نهايت موفق شد فضاي فرهنگي درون ديني را در جامعه مسلمانها دراندازد.
او در محيط لبنان كه هم جامعه شيعي است و هم جامعه سني، توانست ارتباطات خوبي برقرار كند و تبديل به يك روحاني متكي به محاوره و گفتوگو شود. او بين مسلمانان و ديگر اديان به ويژه گروههاي مسيحي، ارتباط خوب گفتوگويي به وجود آورد.
اين الگو توانست در كشوري مانند لبنان محقق شود و نقش مهمي را در انسجام ملي لبنان ايفا كند. علاوه بر اين امام موسي صدر با تكيه بر يك مفهوم فراديني كه دين اسلام و به ويژه تشيع بر آن تكيه كرده بود، توانست انسجامي جدي را ايجاد كند و آن مساله عدالت بود. عدالت يك امر فراديني است كه همه اديان به آن تاكيد دارند و ميتواند پيوند عميقي ميان مسلمانها و غيرمسلمانها و بين خود مسلمانها ايجاد كند.
جهان اسلام همچنان يكي از موضوعات مهم و مشكلات بنيادينش مساله عدالت و توزيع عادلانه ثروت است. از آنجايي كه اين امر به درستي صورت نميگيرد، جريانهاي خشني مانند داعش و انواع جريانهاي انحرافي ايجاد ميشود. جهان امروز به شدت نيازمند گفتوگوي ميان مذهبي در درون خود است كه يكي از مشكلات جدي فرهنگ جهان اسلام است. در اين امور امام موسي صدر بنياني را برقرار كرد كه ما اين بنيان را به خوبي در لبنان ميبينيم و اين، ميتواند دستمايه خوبي براي برونرفت از بسياري از مشكلات باشد.