گزينههاي نخستوزيري بريتانيا وعدههاي خود را اعلام ميكنند
گروكشي جانسون
ميثم سليماني
با كنارهگيري رسمي ترزا مي به عنوان رهبر حزب محافظهكار بريتانيا بهطور رسمي رقابت براي تصدي پست رهبري حزب و همچنين نخستوزيري آينده بريتانيا آغاز شده است. در حال حاضر اگرچه با تعداد زيادي از نامزدهاي پست نخستوزيري در بريتانيا مواجه هستيم اما در اين ميان بوريس جانسون از شانس بسيار بالايي در اين مسير برخوردار است. بسياري بر اين باورند كه بوريس جانسون نميتواند به توافقي با اروپا دست پيدا كند و احتمالا بدون هرگونه توافق قصد دارد از اتحاديه خارج شود. حالا او در سخناني عنوان كرده است در شرايطي به وعده پرداخت 39ميليارد پوند (معادل50 ميليارد دلار) براي خروج عمل خواهد كه اتحاديه اروپا پيشنهاد بهتري براي خروج بريتانيا از اتحاديه ارايه دهد.
اتحاديه اروپا پيش از اين بارها اعلام كرده است كه مذاكرات توافق در خصوص برگزيت كه با ترزا مي نخستوزير كنوني صورت گرفت قابل تغيير نيست. توافقي كه پيش از اين سه بار در پارلمان بريتانيا رد شد تا در نهايت ترزا مي اعلام كرد كه از سمت خود به طور رسمي كنارهگيري ميكند و تا زمان تعيين نخستوزير جديد سرپرستي امور را برعهده خواهد داشت. هرچند برخي معتقدند كه ممكن است فرآيند تعيين نخستوزير دوتا 3ماه به طول انجامد اما اين احتمال وجود دارد در صورت توافق سراسري در حزب اين فرآيند را زودتر به سرانجام برساند و حتي شايد تا روز جمعه همه چيز تعيين تكليف شود.
به نوشته رويترز، بوريس جانسون كه بيش از اين شهردار لندن و وزير امور خارجه پيشين در كابينه ترزا مي بوده است تا حد زيادي از محبوبيت قابل توجهي در ميان اعضاي حزب محافظهكار و به خصوص طيفي كه خواهان خروج از اتحاديه هستند، برخوردار است. جانسون در مصاحبه اخير خود با سانديتايمز عنوان كرد كه من هميشه به اين موضوع فكر ميكردم كه آيا ما بايد قبول كنيم كه پيش از انجام توافق نهايي چك پرداخت هزينه به اتحاديه اروپا پرداخت شود. او در ادامه گفت: هنگامي كه ما يك معامله خوب انجام داديم ميتوانيم پول را به آنها پرداخت كنيم.
بريتانيا طبق برنامه بايد تا 31 اكتبر اروپا را ترك كند. اگر پارلمان نتواند توافقي را تصويب كند بريتانيا مجبور است كه يا مهلت خروج را تمديد كند يا اينكه بدون توافق از اتحاديه خارج شود.
39 ميليارد پوند عملا نشاندهنده پايبندي تعهد بريتانيا به اتحاديه اروپاست كه بخشي از توافق ترزا مي با اتحاديه محسوب ميشود. با اين حال بوريس جانسون در خصوص مرزهاي ايرلند شمالي نيز گفت كه ترتيبات مرزي در خصوص ايرلند بايد در يك توافق درازمدت حل و فصل شود. موضوع مرز ايرلند شمالي با جمهوري ايرلند يكي از بحث برانگيزترين مسائلي است كه اجازه نداده توافق نهايي به ثمر بنشيند. اروپاييها اعتقاد به ايجاد يك مرز فيزيكي ندارند اما بريتانياييها علاقهمندند كه مرز ميان بريتانيا و اتحاديه مشخص شود. با اين حال به نظر ميرسد اعتقاد بوريس جانسون روي يك توافق بلندمدت بر سر مساله ايرلند شايد راهگشا باشد. ولي قانونگذاران محافظهكار اين نگراني را دارند بعد از توافق برگزيت دست اتحاديه براي اعمال قوانين خود بر بريتانيا را باز بگذارد.
اتحاديه اروپا اعلام كرده كه حفظ مرز باز بين ايرلند شمالي و ايرلند بايد بخش مهمي از توافقنامه خروج بين طرفين باشد.
مايكل گوو يكي از رقباي بوريس جانسون و وزير محيط بريتانيا كه يكي از رقباي اصلي بوريس جانسون است اما بحث ديگري را مطرح ميكند. او قصد دارد شرايط ديگري را در خصوص ماليات وضع و بحث ماليات بر ارزش افزوده را به سبك ايالات متحده پياده كند. او ميگويد: ما بايد اطمينان حاصل كنيم كه ساختار ماليات بريتانيا قابل رقابت با ساير كشورهاي عضو گروه20 باشد. كاهش نرخ ماليات ميتواند در اين مسير موثر باشد.
دولت انتظار دارد تنها در بحث ماليات بر ارزش افزوده طي سال جاري ميلادي تا 137 ميليارد پوند به درآمد دولت اضافه كند. اما به نظر ميرسد مايكل گوو علاقهمند است شرايط را به نحوي با الگوگيري از ايالات متحده پيش ببرد. كاري كه دونالد ترامپ در بحث كاهش ماليات انجام داد تا رونق توليد در ايالات متحده شكل بگيرد. حالا به نظر ميرسد مايكل گوو نيز به دنيال همين پروژه است. او همچنين اعلام كرده كه اگر احساس كند ميتواند به توافقي جديد با اروپا دست پيدا كند اين آمادگي را دارد تا موعد خروج بريتانيا از اتحاديه را به تعويق اندازد.
اما ساجد جاويد وزير كشور كنوني بريتانيا كه يكي از گزينههاي ديگر رقابت با بوريس جانسون است، اعلام كرد كه تلاش دارد براي رسيدن به توافق ترتيبات مرزي جديد را براي اجراي قرارداد برگزيت تسهيل كند.
در حال حاضر فضا در بريتانيا به سمتي است كه نامزدهاي تصدي نخستوزيري و رهبري حزب به دنبال پيشنهادهايي هستند تا بتوانند اعضاي حزب را براي راي دادن به آنها راضي كند. اما اكنون بريتانيا در يك بلاتكليفي شديد به سر ميبرد. هنوز مشخص نيست كه آيا بريتانيا از اتحاديه خارج ميشود يا نه. برخي بر اين عقيده هستند اگر سكان امور در دست بوريس جانسون قرار گيرد، تكليف روشن ميشود و او به سمت پايان برگزيت چه با توافق يا بدون توافق پيش ميرود. اما گزينههايي مانند ساجد جاويد يا جرمي هانت و حتي مايكل گوو ممكن است همان شرايط ترزا مي را بار ديگر در اتحاديه تكرار كنند و ديگر نميتوان انتظار داشت كه اتفاق جديدي رخ دهد. حال بايد ديد سرانجام جانشيني ترزا مي به كجا كشيده خواهد شد.